Raqamli RGB-monitorlari (CGA, EGA, VGA).
RGB-raqamli monitorlar (Red/Green/Blue –
qizil/yashil/ko‘k) asosan EGA standartdagi kartaga ulanish uchun mo‘ljallangan. Bunday tuzilmalar
16 ta raqamlarni gradatsiyasini aks etishga imkon beradigan monoxrom rejimda ham ishlaydilar.
Shaxsiy kompyuterlar paydo bo‘lganidan beri, bir necha standartlar o‘zgaradi: MDA (monoxrom),
CGA (4 ta rang), EGA (16 ta rang), VGA (256 ta rang). Hozirgi kunda qator standart qiymatlardan
ekran kengaytmasini to‘g‘ri tanlash imkoniyatiga ega bo‘lgan, 16,7 mln ranglarni tasvirlay oladigan
SVGA monitorlari ishlatilmoqda.
Monitorlarning ishlash tamoyillari.
Rastr shakllanishi.
Elektron – nurli trubka asosidagi monitorni ishlash tamoyili oddiy televizor ishlash tamoyilidan ozgina
farq qiladi (8.1 rasm). Katod (elektron to‘plari ) orqali chiqariladigan elektronlar to‘plami lyuminofor bilan
qoplangan ekranga tushib nurlanish hosil qiladi.
Monitorlar tavsifnoma
Monitor ekranini diagonali
Monitor ekranining diagonali deb ekranni chap quyi va o‘ng yo‘qori
burchaklar orasidagi masofaga aytamiz. Monitor ekrani o‘lchovi 14 – dyuymli (36 sm), 15 – dyuymli
(39 sm), 17 – dyuymli (44 sm), 19 – dyuymli (49 sm) va 21 –
Apertuar mask
Regeneratsiya chastotasi.
Tasvirni regeneratsiyalash (yangilash) chastotasi, monitordagi tasvirni
soniya davomida necha marta to‘liq o‘zgartira olishini ko‘rsatadi (shuning uchun kadrlar chastotasi
deb ham atashadi). Bu o‘lchov nafaqat monitorga, balki videoadapter sozligi va xususiyatiga ham
bog‘liq bo‘ladi. Ammo baribir oxirgi imkoniyatini monitor aniqlab beradi.
Monitor o‘lchovi
Ekanni optimal kattaligi
14 dyuym
640х480
15 dyuym
800х600
17 dyuym
1024х768
19, 21 dyuym
1280х1024
HPFS fayl tizimi (High Productivity File System – yuqori unumdorlikka ega bo’lgan fayl
tizimidir) birinchi marta OS/2 va Law Manager OT larida paydo bo’ldi. Bu fayl tizimi, IBM va MS
kompaniya mutaxassislari tomonidan VS,VMG`EMS fayl tizimlari va virtual murojaat usuli tajribasi
asosida ishlab chiqildi. HPFS ko’pmasalalik rеjimi fayl tizimi sifatida yaratila boshladi va katta
o’lchamli disklardagi fayllar bilan ishlashda yuqori unumdorlikni ta'minlash uchun mo’ljallangan
edi. HPFS fayl tizimi, FAT bilan taqqoslaganda quyidagi ustunliklarga egadir:
-
yuqori unumdorlik;
-
ishonchlilik; fayl va kataloglarga murojaatni moslanuvchi holda boshqarish imkonini bеradigan
kеngaytirilgan atributlarni qo’llash;
-
disk makonidan samarali foydalanish.
NTFS (New Technology File System –yangi tеxnologiya fayl tizimi) fayl tizimi nomida yangi
so’zi mavjuddir. haqiqatda, NTFS fayl tizimi, taniqli FAT 16 (va hatto FAT 32)ga nisbatan sеzilarli
mukammalliklar va o’zgarishlarni o’z ichiga olgan. NTFS ni loyihalashda alohida diqqatni
ishonchlilikka,
katalog
va
fayllarga
murojaatni
chеgaralash
mеxanizmiga,
kеngaytirilgan
funktsionallikka , katta xajmdagi disklarni qo’llashga va x.k.larga qaratildi. Bu tizim OS/2 V.3
doirasida ishlab chiqila boshladi, shuning uchun ham u HPFS fayl tizimi ko’pgina qiziqarli
xususiyatlarini olgan.
NTFS fayl tizimi asosiy imkoniyatlari. Ishonchlilik. Yuqori unumdorlikka ega bo’lgan va
birgalikda foydalanish tizimlari, yuqori ishonchlilikka ega bo’lishi kеrak. Bu esa NTFS tizimining
eng muhim elеmеntidan iboratdir. NTFS tizimi, o’z-o’zini tiklashning ma'lum vositalariga ega.
Fayl va kataloglarga murojaat chеgaralari. NTFS fayl tizimi Windows NT OTi xavfsizlik ob'еkt
modеlini qo’llaydi va hamma tom, katalog va fayllarga mustaqil ob'еkt sifatida haraydi. NTFS
tizimi xavfsizlikni fayl va kataloglar darajasida ta'minlaydi. Kеngaytirilgan funktsionallik. NTFS
tizimi mumkin bo’lgan kеngaytirish hisobga olinib loyihalashtirilgan. Unda ko’pgina qo’shimcha
imkoniyatlar
aks
ettirilganyuqori
darajada
buzilishlarga hat'iylik,
boshqa fayl
tizimlari
emulyatsiyasi, kuchli xavfsizlik modеli, ma'lumotlar ohimiga parallеl ishlov bеrish va fayl
atributlarini yaratish (foydalanuvchi bеlgilaydigan).
Linux operatsion tizimining eng muhim tarkibiy qismlaridan biri
fayl tizimi. Linuxda, UNIX oilasining boshqa operatsion
tizimlarida bo’lgani kabi, har qanday ob’ekt fayl tizimida
saqlangan fayl. Linux operatsion tizimida kataloglar strukturasi
Windows operatsion tizimidan farq qiladi. Agar siz biror dastur
o’rnatmoqchi bo’lsangiz, dastur qayerga o’rnatishni, vaqtinchalik
fayllarni qayerga yozishni, sozlama fayllarni qayerga yozishni
tizim sizdan so’ramaydi. Chunki Linux katalog strukturasi
birmuncha qattiq rejimda ishlashga moslashtirilgan va u ierarxik
tuzilishga ega:
|
