O’zbekiston Respublikasida
mehnat muhofazasi va texnika
xavfsizligi yo’nalishida fan va
ta’limni rivojlanishi
Reja
• 1. Ish jarayonida shikastlanish va kasbiy
kasalliklar
• 2. Mehnatni muhofaza qilish sohasidagi davlat
siyosati
• 3. Mehnatni muhofaza qilish huquqlari
Mehnatni muhofaza qilish
• Aristotel (miloddan
avvalgi 387-322)
• Gippokrat (miloddan
avvalgi 400-377)
Shikastlanish va kasbiy kasalliklar
• Ish jarayonida shikastlanish va kasbiy
kasalliklarni kamaytirish davlat miqyosidagi
ijtimoiy –iqtisodiy ahamiyatga ega bo‘lub,
mehnat muhafazasi bo‘limi rahbariyat va
kasaba uyushmalari bilan hamkorlikda chora
tadbirlar belgilaydi.
• Korxonada yuz beradigan har qanday baxtsiz
hodisaga korxona rahbari va bosh muhandis
bevosita javobgar hisoblanadi.
Mehnatni muhofaza etish
• Korxonalarda Qonun asosida mehnatni
muhofaza etish masalalari hal qilish
maqsadida mehnat muhofazasi chora
tadbirlari ishlab chiqiladi.
Mehnatni muhofaza qilish sohasidagi
davlat siyosati:
• korxonaning ishlab chiqarish faoliyati
natijalariga nisbatan xodimning hayoti va
sog‘lig‘i ustuvorligi;
• barcha korxonalar uchun mehnatni muhofaza
qilish sohasida yagona tartib-qoidalar belgilab
qo‘yish;
• mehnatning ekologiya jihatidan xavfsiz
sharoitlari yaratilishini va ish joylarida atrof-
muhit holati muntazam nazorat etilishini
ta’minlash;
• korxonalarda mehnatni muhofaza qilish
talablari hamma joyda bajarilishini nazorat
qilish;
• mehnatni muhofaza qilishni mablag‘ bilan
ta’minlashda davlatning ishtirok etishi;
• oliy va o‘rta maxsus o‘quv yurtlarida
mehnat muhofazasi bo‘yicha
mutaxassislar tayyorlash;
• xavfsiz texnika, texnologiyalar va
xodimlarni himoyalash vositalari ishlab
chiqilishi va joriy etilishini
rag‘batlantirish;
• ishlovchilarni shaxsiy himoya
vositalari bilan bepul
ta’minlash;
• ishlab chiqarishdagi har bir
baxtsiz hodisani va har bir kasb
kasalligini tekshirib chiqish;
• ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalardan
jabrlangan yoki kasb kasalligiga yo‘liqqan
ishlovchilarning manfaatlarini ijtimoiy
himoyalash;
• mehnatni muhofaza qilish muammolarini hal
etish chog‘ida xalqaro hamkorlikni yo‘lga
qo‘yish prinsiplariga asoslanadi.
Mehnat to‘g‘risidagi qonun hujjatlari
• jamiyatning mehnat
sohasidagi va u bilan bog‘liq
o’zaro munosabatlarni tartibga
soluvchi me’yoriy hujjatlarning
yigindisi.
| 