Oʻzgarmas tok zanjirlarida quvvat va elektr energiyani oʻlchash. OʻZgaruvchan tok zanjirlarida quvvat va elektr energiyani oʻlchash

ANDIJON MASHINASOZLIK INSTITUTI

ANDIJON MASHINASOZLIK INSTITUTI

IB VA KT FAKULTETI

AXBROT TEXNOLOGIYALARI YO’NALISHI

1-KURS K 34-22 GURUX TALABASI

MO’MINOV UMIDJONNING

ELEKTROTEXNIKA VA SXEMANIKA FANIDAN

MUSTAQIL ISHI

OʻZGARMAS TOK ZANJIRLARIDA QUVVAT VA ELEKTR ENERGIYANI OʻLCHASH. OʻZGARUVCHAN TOK ZANJIRLARIDA QUVVAT VA ELEKTR ENERGIYANI OʻLCHASH.

Reja:

• Oʻzgarmas va bir fazali oʻzgaruvchan tok quvvatini oʻlchash.
• Uch fazali elektr zanjirlarida aktiv quvvatni oʻlchash.
• Oʻzgaruvchan tok zanjirlarida energiyani oʻlchash.
• Reaktiv quvvatni va energiyani oʻlchash.

Oʻzgarmas va bir fazali oʻzgaruvchan tok quvvatini oʻlchash

Uch fazali elektr zanjirlarida aktiv quvvatni oʻlchash

3. Oʻzgaruvchan tok zanjirlarida energiyani oʻlchash

4. Reaktiv quvvatni va energiyani oʻlchash

• Reaktiv quvvat elektr uzatish tarmoqlarida qoʻshimcha yoʻqotishlarga olib keladi, ishlab chiqarilayotgan elektr energiyasini va elektr tizimlarni ekspluatatsiyasini narxini oshiradi. SHu sababdan oʻzgaruvchan tok zanjirlarida aktiv quvvatni oʻlchash bilan bir qatorda reaktiv quvvatni oʻlchash ham katta ahamiyatga ega.
• Reaktiv quvvat Q volt-amperlarda oʻlchanadi (var). Reaktiv quvvat bir fazali zanjirlarda va uch fazali uch simli hamda toʻrt simli zanjirlarda aniqlanishi mumkin.
• Bir fazali zanjirlarda reaktiv quvvatni asosan laboratoriya tadqiqotlarida oʻlchanadi. Reaktiv quvvat amaliyotda uch simli va toʻrt simli uch fazali zanjirlarlarda oʻlchanadi. Uch fazali zanjirlarda reaktiv quvvat oddiy bir fazali vattmetrlarni maxsus sxemalar yordamida ulab aniqlanishi mumkin. Bu yerda ham bir, ikki va uch asbob usulidan foydalaniladi. Bundan tashqari uch fazali zanjirlarlarda ikki yoki uch elementli elektrodinamik yoki ferrodinamik varmetrlar qoʻllaniladi. Bularning elementlarini ulanishi xuddi maxsus sxemalarda vattmetrlarni ulanishi kabi amalga oshiriladi.
• Reaktiv energiyani ham xuddi reaktiv quvvatni oʻlchagandagidek schetchiklarni ulab, oʻlchash mumkin. Ammo uch fazali zanjirlarda reaktiv energiyani oʻlchash uchun uch fazali maxsus reaktiv schetchikdan foydalaniladi.
• Yuqorida aytilganidek uch fazali zanjirlarda reaktiv energiyani oʻlchash uchun uch fazali elektron xisoblagmchlar ham qoʻllaniladi.