|
SIG’IMNI O’LCHASH UCHUN ISHLATILADIGAN KO’PRIKLAR
|
| bet | 3/7 | | Sana | 06.08.2024 | | Hajmi | 206,11 Kb. | | #269190 |
Bog'liq O\'zgaruvchan tok ko\'prigiSIG’IMNI O’LCHASH UCHUN ISHLATILADIGAN KO’PRIKLAR
Bunday ko’prikning eng oddiy chizmasi suratda keltirlgan. Ular o’zgaruvchan tok manbasi yordamida ishlaydi. Suratda – R1, R2 – namunaviy aktiv qarshiliklar, S0 – namunaviy sig’im,Sx – noma’lum sig’im. Agar sig’imda isroflar bo’lmasa (tgδ-0 ) ko’prikning muvozanat sharti:
Sig’imli yelkalarda birgina sig’im qarshiligi bo’lib, aktiv qarshilik bo’lmasa, ko’prik bittagina muvozanat tenglamasiga ega. Bu holda faqat birgina parametrni rostlash bilan (R2, R4 yoki S0 ) natijani topish mumkin.
Aktiv isroflari bor kondensatorning sig’imini o’lchash uchun (tyδ>0) quyidagi ko’prik chizmasidan foydalaniladi.
Uning muvozanat tenglamasi (Rx - jXx)R4 = (R0 - jX0)R2 ikkiga bo’linib ketadi:
Aktiv qarshilikni
sig’im qarshiligini
ifodalari bilan topamiz. Noma’lum sig’imni topish
uchun ifodasidan foydalanamiz.
Agar rostlanadigan qarshiliklar S0 va R0 bo’lsa natijalar alohida – alohida o’qiladi. S0 ning millari Sx qiymatida, R0 ning millari Rx qiymatlarida
natija ko’rsatadi. Ushbu ko’prik kondensatorining tgδ sini (dielektrik isroflar burchagi tangensini) topish uchun ham xizmat qilishi mumkin.
Amalda dielektriklarning ishchi kuchlanish ta’siridagi isroflarini tg(δ) topish katta ahamityaga ega.
Katta kuchlanish ta’sirida tgδ ni topish uchun quyiidagi ko’prik chizmasi keng tarqalgan:
Qarshiliklar quyidagi shartni qanoatlantiradilar:
Zx>>R2; Z0>>Z4;
Shuning uchun U ac>>Ucb Uad>>Udb;
O ’lchanayotgan ob’ekt (Sx va Rx) xamda namunaviy kondensator S0 katta kuchlanish ta’sirida bo’ladi. Rostlanuvchi elementlar esa (R2 R4 va C4 lar) kichik kuchlanishlar ta’sirida bo’lib, xavfsizlik uchun (b) nuqta yerga ulanib qo’yiladi. Ko’prikning muvozanat tenglamasi:
ekanligini nazarda tutib,quyidagini yozish mumkin:
Kompleks ifodani ikki tenglamaga ajratib yuboramiz (haqiqiy va mavhum qismlari alohida – alohida teng bo’lishi kerak); ular chastotaga bog’liq emas:
Bu yerdan o’lchanayotgan sig’im Sx, qarshilik Rx va fgδx lar:
Alohida – alohida hisob uchun rostlanuvchi parametrlar sifatida R4 va C4 ni tanlanadi: Chunki ular faqat bittadan ifoda bor.
|
| |
