|
Induktivlikni o’lchash uchun ko’prik chizmasi
|
| bet | 4/7 | | Sana | 06.08.2024 | | Hajmi | 206,11 Kb. | | #269190 |
Bog'liq O\'zgaruvchan tok ko\'prigiInduktivlikni o’lchash uchun ko’prik chizmasi
Induktivlikni o’lchash uchun quyidagi chizma asosida qurilgan ko’prikdan foydalanish mumkin. R qarshilik no’malum Lx,Rx lar bilan yoki namunaviy R0L0 lar bilan ketma-ket ulab ko’yilishi mumkin. Bunga ehtiyoj quyidagicha tushuntiriladi: masalan R=0 bo’lsin. Muvozanat tenglamasidan:
(R2) ushbu ifodalarni olish mumkin
Ish davomida namunaviy induktivlikni o’zgartiradigan qilib yasash juda qiyin. Lekin
L0=const, R0=const bo’lsa, Lx va Rx noma’lumli ikki tenglamadan o’zgaruvchan (rostlanuvchan) bo’lib R2/R4 munosabat xizmat kiladi. Bu munosabat (R2/R4) bir vaqtning o’zida ikkala tenglamani ham qondirish uchun
shart bajarilishi kerak.
Shuning uchun bo’lsa-yu, bu yerda R2/R4 ikkinchi tenglamani qanoatlantiruvchi R4
shart bo’lsa, ko’prikni muvozanatlash uchun Rx ga qandaydir qarshilik R qo’shish kerak, ya’ni:
(ёки ) Bu tenglamalarni tiklash uchun R ham
rostlanuvchan bo’lishi kerak. Agar
bo’lsa, R karshilik namunaviy qarshilik R0 ga ketma-ket ulanishi kerak. Unda
ifodaga asosan Rx topiladi. Rostlanuvchi R2/R4 karshilikning va R ning millari R4
natijani ko’rsatadi. Bu ko’prik Lx va Rx larni aloxida-aloxida topishga imkon bermaydi, chunki R2/R4 nisbat ikkala ifodaga (tenglamaga) ham kiradi. Ko’prikning yechimini topish qiyin; ayniqsa kichik ko’ngilchanlik (dobrotnostp) da va Lx larning qiymati R2/R4
nisbatning va R ning ko’prik muvozanat holidagi qiymatlariga, hamda P ulagichning holatiga qarab yuqoridagi ifodalardan topiladi.
Amalda noma’lum induktivlikni o’lchash uchun namunaviy element sifatida induktivlik emas kondensator olinadi. Unda sig’imni rostlash oson va arzon bo’ladi, o’lchashlari ixcham bo’ladi. Muvozanat hosil bo’lishi uchun noma’lum LX va namunaviy rostlanuvchi sig’im S0 qarama-qarshi yelkalarga joylshtiriladi. Rostlanuvchi va namunaviy qarshilik ham S0 ga parallel bo’lib, alohida – alohida natija olish va rostlash uchun shunday qilinadi. Xs0//R0 ning to’la qarshiligining ifodasi
ekanligini e’tiboriga olib, muvozanat tenglamasini quyidagicha yozamiz:
Tenglamadagi haqiqiy va mavhum qismlari o’zaro teng bo’lsagina, kompleks sonlar o’zaro teng bo’lishini e’tiborga olib, yozish mumkin:
Cho’lg’amning ko’ngilchanligi (dobrotnostь):
Alohida –alohida rostlash sharti rostlanuvchi elementlar sifatida S0 va R0 ishlatilganda bajariladi. R0 ning shkalasi Rx larni, S0 ning shkalasi Lx larni beradi.
|
| |
