|
Qaraqalpaq til bilimi
|
| bet | 1/2 | | Sana | 15.05.2024 | | Hajmi | 17,32 Kb. | | #235865 |
Bog'liq Gozzal
ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASÍ JOQARÍ HÁM ORTA ARNAWLÍ
BILIMLENDIRIW MINISTRLIGI
BERDAQ ATÍNDAǴÍ QARAQALPAQ MÁMLEKETLIK UNIVERSITETI
QARAQALPAQ FILOLOGIYASÍ HÁM JURNALISTIKA FAKULTETI
“QARAQALPAQ TIL BILIMI” KAFEDRASÍ
“ HÁZIRGI QARAQALPAQ TILI”
PÁNINEN
KURS JUMÍSÍ
Tema:Kúnxoja poeziyasinda janrlar
Orınlaǵan: G.Maxsetova
Qabıllaǵan: Q.Yusupov
2023-2024-oqıw jılında Házirgi qaraqalpaq ádebiy tili páni boyınsha jazılǵan Filologiya hám tillerdi oqıtıw (qaraqalpaq tili) tálim baǵdarınıń 2g-topar studenti Shukurova Shaxzodanıń kurs jumısına
PIKIR
Kurs jum ısınıń mazmunı (maksimal 40 ball): _____________ ball.
Kurs jumısın jaqlaw (maksimal 30 ball): _____________ ball.
Berilgen sorawlarǵa juwabı (maksimal 30 ball): _____________ ball.
Kurs jumısın qabıllaǵan: Q.Yusupov
Komıssıya aǵzaları: A.Dosimbetova
Aǵzaları: M.Orazimbetova
I.Allambergenova
TEMASÍ: Kúnxoja poeziyasında janrlar
Mazmunı
Kirisiw
I bap. Kúnxoja poeziyasında janrlardıń izertleniwi
I.1 Kúnxoja lirikasınıń janrlıq qásiyetleri
I.2 Kúnxoja poeziyasınıń janrlıq ózgeshelikleri
II bap. Kúnxoja poeziyasınıń janrlıq klasifikaciyası
II.1 Kúnxojanıń didaktikalıq qosıqları
II.2. Kúnxojanıń publicistikalıq lirikası
II.3. Kúnxojanıń nalısh qosıqları
II.4. Kúnxojanıń yumor-satiralıq qosıqları
Juwmaq
Paydalınılǵan ádebiyatlar
Kirisiw
Ózbekstan Respublikasi Prezidenti SH.Mirziyayev “2017-2021 jiillarda Ózbekstan Respublikasin rawajlandırıwdiń bes baǵdarı boyınsha Háreketler strategiyasında ilim hám pán tarawların rawajlandırıwdıń eń áhmiyetli baǵdarı sıpatında ilimiy-izertlew hám innovaciyalıq xizmetlerdi qollap quwatlaw,ilim hám pánde innovaciya nátiyjelerin ámelge engiziwdiń ónimli mexanizmlerin jaratıw, joqarı oqıw orınları hám ilimiy izertlew institutları janındaǵı qániygelestirilgen ilimiy-eksperimental labaratoriyalar,joqarı texnologıy orayları,texnoparklerin shólkemlestiriwge itibar berilmekte”-dep joqarı bilimlendiriw tarawlarına ayrıqsha dıqqat awdaradı.Búgingi kúndegi baslı dıqqat sıpatında:Biz “Tárbiya besikten baslanadı” degen danalıq sózge ámel qılıp tálim- tárbiya tarawındaǵı ózgerislerdi onıń eń tómengi tárbiya tarawındaǵı ózgerislerdi onıń eń tómengi basqıshı – mektepke shekemgi bilimlendiriwden basladıq” deydi. Al, 2020-jıl Oliy Májliske múrájatında «Shıǵıs danıshpanları aytqanınday: Eń úlken baylıq- bul aqıl-oy hám ilim, eń úlken miyrasbul jaqsı tárbiya...», dep ılım, bilimdi iyelewge jaqsı tárbiyanıń ornına ayrıqsha dıqqat bólgenin bilemiz. Usı kóz qarastan Joqari oqiw orınlarında ádebiyattı oqıtıwda jańasha baǵdarlarda modul talapları boyinsha alip bariw áhimiyetli bolmaqta.
Qaraqalpaq ádebiyatı tariyxı (XIX ásir) páni barısında studentlerdi ilimiy-izleniwlerge hám onıń maqseti, wazıypaları haqqında tusinikke iye bolıw ulken áxmiyetke iye. Studentlerdiń lekсiya, seminar, tájiriybe, ámeliy shınıǵıwlarda, óz betinshe islewinde alınǵan teoriyalıq, ámeliy kónikpelerdi qánigelik jumısların tayarlawda uqıbın jetilistiriw; Aldıńǵı xabar hám pedagogikalıq texnalogiyalar tiykarında studentler alǵan prezentaсiya kónikpelerin támiyinlew, qorǵaw waqtında qánigelik jumıstıń orınlanıwı nátiyjeleri boyınsha ózin isenimli tuta alıw, texnikalıq qurallar, olardıń dásturlerinen paydalanıw qábiletin kórsetiw;Oqıw proсеsinde studentlerde qáliplesken kommunikativ kónikpelerdi jarata alıw qásiyetlerin kórsetip beriw, óz kóz-qarasların qorǵay alıw hám kelisimge keliw, dialogqa qosılıw, mazmunı boyınsha sorawlarǵa tiykarlanǵan juwap beriw, qaǵıydaǵa boysınǵan halda pikir almasıw, óz-ara sóylesiwlerde, jıynalǵanlar aldındaǵı pikirlesiwlerde qatnasıw etikasınıń ulgilerin rawajlandırıw; Qaraqalpaq ádebiyatı tariyxı (XIX ásir) páni basqa gumanitar pánler menen óz ara baylanısadı. Atap aytqanda tariyx, filosofiya, etika, estetika h.t.b. Bul onıń uyreniw predmeti, obekti hám wazıypasında tolıq kórsetiledi.
Qaraqalpaq ádebiyatı tariyxı (XIX ásir) páninin ózine tán izertlew obekti bolıp XIX ásir qaraqalpaq xalqınıń siyasıy mádeniy turmısı hám ondaǵı belgili talant iyeleri dóretiwshiligin uyreniwdi óz ishine aladı. Tiykarınan Kunxoja İbrayım ulı, Ájiniyaz Qosıbay ulı, Berdaq Ǵarǵabay ulı, Ótesh Alshınbay ulı, Gulmurat, Sarıbay dóretiwshilikleri ózgeshelikleri shıgarmalarınıń ideya tematikası izertleniwin óz ishine aladı. Usılardıń ishinen biz Ájinyaz, Berdaq dóretiwshiliginiń, izertleniwi, shıǵarmaların oqitiwda kóbirek materiyallar tańladıq. Qaraqalpaq ádebiyatı tariyxi (X1X ásir) pánin joqarı oqıw orınlarında oqıtıw eń áhmiyetli máselelerden esaplanadı. Pánniń tariyxinda X1X ásirge kelip qaraqalpaqlardıń ekonomikalıq, sociallıq turmısında ulken ózgerisler juz bergenligi, feodallıq qatnasıqlar turaqlasqani, jeke menshiklik qatnaslar rawajlanǵani hám usınıń aqıbetinde insanlardıń ózligin tanıw procesi qálipleskeni aytiladi. Bunday ózgerisler ádebiyattıń rawajlanıwına da tásirin tiygizedi. Nátiyjede, jazba ádebiyattıń rawajlanıwına Kunxoja, Ájiniyaz, Berdaq, Ótesh hám taǵı basqada shayırlardıń dóretiwshiligi tásir jasap, olardıń poeziyası arqalı jańa ádebiy janrlar payda boldı.
Biz bul jumısımız Kúnxojanıń poeziyalıq janrları haqqında sóz etpekshimiz. Jumıs kirisiw, eki bap, juwmaqlaw, paydalanılǵan ádebiyatlar diziminen ibarat.Birinshi bapta, Kúnxoja poeziyasında janrlardıń izertleniwi, ekinshi bapta bolsa, Kúnxoja poeziyasınıń janrlıq klasifikaciyasıların analiz etemiz. Hárbir bap sońında izertlew nátiyjelerinen shıqqan juwmaqlardı beriwge háreket ettik.
|
| |
