• (3.20 b-rasm). [3.18] [3.19] 3.16-§ K onussim on g ‘ild irak li tishli uzatm alar
  • (3.20 v-rasm).
    		•

    R. X. Maksudov




    Download 6,25 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet56/157
    Sana18.01.2024
    Hajmi6,25 Mb.
    #140078
    1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   157
    Bog'liq
    Mashina detallari (R.Tojiboyev va b.)

    kNa, kHt]
    kNl)-koeffitsiyent qiymatlari yuqorida berilgan.
    Uzatmani loyihalash uchun 3.18-formulani o ‘qlararo masofaga 
    nisbatan yechib, quyidagi ifoda olinadi:
    K onussim on tishli uzatmalarda o ‘qlari o ‘zaro burchak ostida 
    joylashgan boMib, k o ‘pincha bu burchaklar 2 = 9 0 ° teng boMadi. Bu 
    uzatm alam i 
    silindrsimon 
    uzatm alarga 
    nisbatan 
    tayyorlash 
    qiyin, 
    gMldirak tishini kesish uchun m axsus stanoklar ishlatiladi bunda 
    gMldirak tishlari t o ‘g ‘ri, qiya, aylanasim on shaklda boMishi mumkin.
    Konussim on uzatm alarda val o ‘qi b o ‘ylab yoMialgan kuchning 
    qiymatini 
    nisbatan 
    kattaligi, 
    ilashishida 
    tishlarga 
    ta ’sir 
    etuvchi 
    kuchlarning notekis taksimlanishi 
    natijasida q o ‘shim cha dinamik 
    kuchlarning hosil boMishi bu uzatm alarning asosiy kamchiligidir. Biroq 
    mashinalarda kesishgan vallar ishlatish zaruriyati tugMladi, shuning 
    uchun 
    yuqorida 
    k o ‘rsatilgan 
    kamchiliklar 
    boMishiga 
    qaramay, 
    konussim on tishli gMldiraklardan keng koMamda foydalaniladi.
    K onussim on tishli gMldiraklarda gMldirak tishlarining oMchamlari 
    uch xil shaklda boMishi mumkin.
    a) GMldirak tishlari bir tekisda pasayib, boMuvchi aylana konus 
    bilan tish asosining konusi bir nuqtada uchrashadigan tishli gMldiraklar. 
    (3.20a-rasm) Asosan t o ‘g ‘ri tishli konussim on gMldiraklar tayyorlanadi, 
    shuningdek 
    =
    20
    . . .
    100 
    boMgan 
    aylanasim on 
    tishli 
    gMldiraklar ham tayyorlash mumkin.
    b) Tish eni bir xil boMib, tish asosining o ‘zgarmas, boMuvchi aylana 
    b o ‘yicha tishning qalinligi konus uchidan uzoqlashgan sari kengayib 
    boradi. Asosan aylanasim on tishli gildiraklarni tayyorlashda ishlatiladi 
    (3.20 b-rasm).
    [3.18]
    [3.19]
    3.16-§ K onussim on g ‘ild irak li tishli uzatm alar
    79
    www.ziyouz.com kutubxonasi

    d) 
    A ylanasim on 
    tishli 
    konussim on 
    uzatm alarda 
    J
    r,- + r 2: > 40 
    b o i g a n d a tish balandligi bir xil, bunda tish osti, b o i u v c h i , tashqi aylana 
    b o ‘yicha o ‘tkazilgan konuslar o ‘zaro parallel b o ‘1 gan tishli g ‘ildiraklar 
    ishlatiladi 
    (3.20 v-rasm).
    G i l d i r a k tishlarining qiyalik 
    burchagi 
    aylanasimon 
    tishli 
    g ‘ildiraklar uchun (3m=35°, tangentsial tishli g i l d i r a k l a r uchun 20°-30° 
    olish tavsiya 
    etiladi. B unda 
    qanchalik burchak qiymati katta b o i s a
    u zatm a shunchalik tekis va ravon ishlaydi, biroq b o ‘ylam a. kuchning 
    qiymati h am oshadi.

    Download 6,25 Mb.
    1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   157




    Download 6,25 Mb.
    Pdf ko'rish