|
Raqamli iqtisodiyot asoslari (Darslik) toshkent – 2020
|
| bet | 98/201 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 4,94 Mb. | | #232599 |
Bog'liq O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi 2.7. Mobil tijorat 2.7.1. Paydo bo‘lishning qisqacha tarixi
1997-yilda Finlyandiya poytaxti Xelsinkiko‘chalarida SMSorqali ichimliklarni sotadigan Coca -Colakompaniyaning ikkita mashinasi o‘rnatilgan edi. So‘ngra Merita bank of Finland mijozlariga mobil bankingxizmatlaridan foydalanish imkoniyati paydo bo‘ldi .
1998-yilda Finlyandiyaning Radionlinja uyali aloqa operatori tijoratqo‘ng‘irog‘i xizmatiniishga tushirganida,uyali telefonyordamida raqamli kontentni sotish imkoni paydo bo‘ldi .
1999-yilda Filippindagi Smart kompaniyasi Smart Money milliy to‘lov platformasini ishga tushirdi. Deyarli bir vaqtning o‘zida YaponiyadaNTTDoCoMo kompaniyasii-Modedeb nomlangan birinchi mobil Internet platformasini ishga tushirdi.
Kuzda 1999-yildaFransiya Telecom «Iti Achat» deb nomlangan mobil bazasi asosida xavfsiz tizimi ochilishini e’lon qildi. Fransiya Telecomga tegishli bo‘lgan GSM tizimi abonentlarga Internet yoki mobil telefon orqali haridlarni amalga oshirish imkonini yaratgan. GSMtelefoniga o‘rnatilgan kredit kartalarining tizim xavfsizligini kafolatlaydi.
1999-yil noyabr oyida Millicom International Cellular (Lyuksemburg) GiS Moquril mashinani chiqarilishini e’lonqildi, bu mobil telefony ordamidaInternetgaxavfsiz to‘lovlarni amalga oshirish imkonini beradi. Xaridor o‘z mobil telefon raqamini ajratilgan Internet kanalidan foydalangan holda olingan raqamni GiSMo operatsion markaziga uzatgan sotuvchiga beradi, u yerda olingan ma’lumotlar asosida shaxsiy identifikatsiya kodi yaratiladi. Ushbu kod, shuningdek, xaridorning mobil telefoniga uzatiladi. Xaridor sotuvchiga tasdiqlash kodini taqdim etishi kerak.
Hisob-varaqalar har oyi mijozlargae -mailorqali jo‘natiladi.
1982-yilda Yevropa pochta va telekommunikatsiya ma’muriyatlarining Yevropa konferensiyasi (CEPT) Groupe Special Mobile ( GSM ) mobil aloqasini rivojlantirish uchun maxsus guruhni yaratdi .
GSM birinchi raqamli standartlardan biri bo‘lib, ikkinchi avlod tizimlariga o‘tishni tasdiqlaydi. Yangi aloqa standart tizimining tijorat faoliyati o‘n yildan so‘ng, 1992-yilda boshlandi.
GSM va boshqa ikkinchi avlod uyali tarmoqlarining afzalliklari analog standartlarga nisbatan ancha ishonchli ishlash, turli xil ovozli xizmatlarning paydo bo‘lishi, masalan qo‘ng‘iroqlarni boshqa raqamga yo‘naltirish, qo‘ng‘iroqni kutish, rouming xizmatlari va boshqa imkoniyatlarning paydo bo‘lishi 1997-yilda GSM ikkinchi bosqich bilan bog‘liq.
GSM standartining ikkinchi bosqichini joylashtirishning eng muhim oqibatlaridan biri paketli ma’lumotlarni uzatish GPRS (General Packet RadioService) paydo bo‘lishi edi. Aynan shu narsa mobil Internetni rivojlantirish uchun asos bo‘lib xizmat qildi.
|
| |
