Raqamli qurilmalarni loyihalash

Asinxron (inglizcha: asin — koʻchirmoq va rezistor) — elektr tebranishlarni kuchaytirish, generatsiyalash (hosil qilish) va oʻzgartirish uchun moʻljallangan 3 elektrodli yarimoʻtkazgich asbob hamda mikroelektronika qurilmalarining asosiy elementi.Tranzistorlar tuzilishi, ishlash prinsipi va parametrlariga koʻra 2 ta sinfga ajratiladi — bipolyar va maydoniy (unipolyar) tranzistorlar. Bipolyar tranzistorlarda ikkala turdagi (p-tipli va n-tipli) oʻtkazuvchanlikka ega boʻlgan yarimoʻtkazgichlar ishlatiladi. Bipolyar tranzistor, oʻzaro yaqin joylashgan p-n oʻtish hisobiga ishlaydi va baza-emitter oʻtishi orqali tokni boshqaradi. Maydoniy tranzistorlarda faqat bir turdagi (n-tipli yoki p-tipli) yarimoʻtkazgichlar ishlatiladi. Bunday tranzisorlarning bipolyar tranzistorlardan asosiy farqi shundaki, ular kuchlanishni boshqaradi, tokni emas. Kuchlanishni boshqarish zatvor va istok orasidagi kuchlanishni oʻzgartirish orqali amalga oshiriladi.Hozirgi kunda analog texnikalar olamida bipolyar tranzistorlar (BT) (xalqaro atama — BJT, Bipolar Junction Transistor) asosiy oʻrinni egallagan. Raqamli texnikalar sohasida esa, aksincha maydoniy tranzistorlar bipolyar tranzistorlarni siqib chiqargan. Oʻtgan asrning 90-yillarida, hozirgi davrda ham elektronikada keng miqyosda qoʻllanilayotgan bipolyar-maydoniy tranzistorlarning gibrid koʻrinishi — IGBT ishlab chiqildi.1956-yilda tranzistor effektini tadqiq qilgani uchun William Shockley, John Bardeen va Walter Brattain fizika boʻyicha Nobel mukofoti bilan taqdirlanishgan.

Asinxron hisoblagichning asosiy ajralib turadigan xususiyati hisoblagichdagi vaqtinchalik jarayonning davomiyligining uning sig'imiga bog'liqligi bo'lib, u tabiiy ravishda kirish signallarining maksimal chastotasiga ma'lum cheklovlar qo'yadi XCch ​​- Hisoblagich sig'imi oshishi bilan , hisoblash paytida ma'lumotlarning buzilishiga yo'l qo'ymaslik uchun uning ishlash chastotasini kamaytirish kerak ... Har bir / / (- trigger signalning kechikish vaqtining cheklangan qiymatiga ega bo'lganligi sababli, hisoblagich n raqamli sig'imi oshishi bilan ba'zi bir i-bitning C kirishiga signalning kelishi kechikishi ortadi. Xech kirish signali hisoblagichning eng kam ahamiyatli bitining C kirishiga kelgan vaqtga nisbatan.. dekoderning noto'g'ri ishga tushirilishiga yo'l qo'ymaslik uchun shifrni hal qilishni boshqarish signalini o'z vaqtida kechiktirish kerak. Asinxron hisoblagichning asosiy ajralib turadigan xususiyati hisoblagichdagi vaqtinchalik jarayonning davomiyligining uning sig'imiga bog'liqligi bo'lib, u tabiiy ravishda kirish signallarining maksimal chastotasiga ma'lum cheklovlar qo'yadi XCch ​​- Hisoblagich sig'imi oshishi bilan , hisoblash paytida ma'lumotlarning buzilishiga yo'l qo'ymaslik uchun uning ishlash chastotasini kamaytirish kerak