IP tarmoqlarda ma’lumotlarni uzatishning 3 asosiy usuli mavjud:
-
Unicast
-
Broadcast
-
Multicast
Unicast – paketni bitta hostdan boshqa hostga yuborish jarayoni.
Broadcast – paketni bitta hostdan tarmoqdagi barcha hostlarga yuborish jarayoni.
Multicast – paketni bitta hostdan ba’zi cheklangan hostlar guruhiga yuborish jarayoni.
IP sinflari
Portlar va Xizmatlar:
Har bir ochiq port, xususi bir xizmat yoki protokol uchun ma'lumot almashish va uzatishni ta'minlash uchun ishlatiladi. Misol uchun, 80-Porti, internet brauzerlarining ishlatiladigan HTTP xizmatiga aloqador bo'lib, 22-Porti SSH (Secure Shell) uchun, 25-Porti esa elektron pochtani almashish va uzatish uchun ishlatiladi.
Subnet mask
Mashhur (Well-known) Portlar: Ular 0 dan 1023 gacha bo'lgan sonlar orasida joylashadi. Mashhur portlar tarmoq xizmatlari uchun xizmat portlari sifatida ishlatiladi. Masalan, HTTP uchun 80-port, FTP uchun 21-port va boshqa kuchli xizmatlar uchun mo'ljallangan portlar.
Default gateway
Registratsiya Qilingan (Registered) Portlar: Ular 1024 dan 49151 gacha bo'lgan sonlar orasida joylashadi. Bu portlar maxsus xizmatlar, dasturlar yoki tashqi ilovalar uchun ishlatiladi. Registratsiya qilingan portlar xavfsizlik va tartiblash maqsadida belgilanadi.
DNS Server
Aniqlanmagan (Dynamic) Portlar: Ular 49152 dan 65535 gacha bo'lgan sonlar orasida joylashadi. Aniqlanmagan portlar, vaqtincha aloqa uchun yaratiladi va ularga avtomatik ravishda raqam beriladi.
Public & Private IP manzillar
TCP aloqalari internet tarmoqlari, lokal tarmoqlar va boshqa tarmoq tuzumlarida keng qo'llaniladi. Portlar, aloqa protokollari va xizmatlar orasida tuzilgan qisqa masofalar bo'lib, ulardan foydalanish orqali bir-biriga ma'lumotlarni uzatish imkoniyatini ta'minlashadi. Mashhur portlar, bir xizmat yoki ilova boshqa ilovalar bilan murojaat qilganda, o'sha portni qo'llab quvvatlashi uchun joylashtiriladi. Misol uchun, web brauzer HTTP uchun 80-portga murojaat qilsa, server 80-portda tinglashni umumanlashadi.
|