O`zaro diffuziya koeffisienti
Biroq (G) ifodani ikki hil gaz aralashmasi uchun ham tu`gri bo`ladigan kilib u`zgartirish mumkin. Buning uchun kompenseisiyalovchi gaz oqimining mavjudligini nazarga olish kerak. (1) Tenglama aralashmasining bir komponentiga tegishli va shu komponentaning sof diffuzion oqimini harakterlaydi deb hisoblaylik:
(2-1)
1 indekslar tenglamaning birinchi komponentaga tegishli ekanini. massa belgisidan shtrih esa M1 ning diffuziya nuli u`tgan massa ekanini bildirsin. Huddi shunday tenglamani ikkinchi komponenta uchun ham yozishimiz mumkin:
(2.2)
Bunda dp1/dx va dp2/dx birinchi va ikkinchi komponentalar zichligining X o`q bo`ylab harakatga kelishi va bu harakatning v tezligi shunday bo`lishi kerakki, gazning pu oqimi (bu erda p-aralashmaning zichlig) engil komponentaning ortiqcha diffuzion oqimini muvozanatlasin, ya`ni quyidagi tenglik bajarilsin:
M1-M2-pu=0
M1 va -M2 larning uriniga ularning (2.1) va (2.3)dagi qiymatlarni qo`yib, quyidagi tenglikni hosil qilamiz.
yoki =- bulgani uchun
(2.3)
Agar butun gaz harakatlanayotgan bo`lsa, u holda birinchi va ikkinchi komponentalarning haqiqatda birlik yuzni kesib o`tayotgan M1 va M2 massalari teng bo`lmaydi. chunki, har ikkala komponenta ham faqat diffuziya hisobiga emas, shuningdek gazning butunicha harakati hisobiga ham ku`chib o`tadi.
Shuning uchun birlik myuzni kesib o`tayotgan birinchi komponentaning massasi M1 ga emas M1+p1u ga teng. Bu yerda M1 va v diffuziya koeffisenti konsentrasiyasiga juda kuchli bog`lik bo`lishi kelib chiqadigan (2.4) tenglamani unchalik aniq emasligini ko`rsatadi.
|
