Mavzu:Blendr dasturining qo’shimcha imkoniyatlari.
Reja:
Kirish.
Asosiy qism.
1.Blender dasturi haqida ma'lumot.
2.Blender dasturining qo'shimcha imkoniyatlari.
3.Blender dasturida amaliy ish.
Xulosa.
Foydalaniladigan adabiyotlar
Kirish.
Blender animatsion filmlar, vizual effektlar va 3D-modellar yaratishda ishlatiladigan erkin va ochiq kodli dasturdir. Dastur yordamida 3D-modellashtirish, UV-oʻzgartirish, teksturlash, simulyatsiya, animatsiya, renderlash, harakat qaydi va boshqa video tahrir ishlarini bajarish mumkin.
Blender - bu 3D grafiklarni yaratish va tahrirlash uchun bepul dasturdir. O'zaro faoliyat platformalar, ochiq manba kodi, foydalanish imkoniyati va funksionalligi tufayli paket nafaqat yangi boshlanuvchilar orasida, balki ilg'or 3D modelerlari orasida ham munosib shuhrat qozondi. Dastur yanada rivojlanib borayotganligi sababli, u tobora jiddiyroq loyihalar uchun ishchi vosita sifatida tanlanishi ham ajablanarli emas. Aslida, ushbu dastur xususiyatlari va funksionallik soni bo'yicha ilg'or 3D grafik paketlardan deyarli kam emas. Va unda hamma narsa bepul.Dastur 3D grafikalar bilan tanishish va 3D obyektlarini yaratish va tahrirlashda asosiy vositalarning ishlashi uchun katta yordam beradi, chunki Blender professional uch o'lchamli tahrirlovchilarda alohida topilgan variantlar to'plamini birlashtiradi. Aytish mumkinki, unda 3D modellarni yaratish uchun har bir taniqli dasturning ozgina qismi mavjud. Lekin, shu bilan birga, u boshqa ilovalardan farqli o'laroq, butunlay mustaqil, noyob 3D grafika paketidir. Keling, sizga bu haqida batafsil aytib beraylik.
1.Blender dasturi haqida ma'lumot.
Blender 3D grafikalarni yasash va tahrirlash, vizualizatsiya, animatsiya, kompyuter o'yinlarini yaratish va hatto haykaltaroshlik qilish uchun mo'ljallangan dastur sifatida ish olib boradi. Jiddiy apparat resurslarini talab qiladigan jiddiy dastur deb ayta olamiz. Biroq, o'rnatish fayllarini yuklab olish bosqichidagi paketning dastlabki ajablanarli joyi shundaki - ularning miqdori 70 Mb atrofida. Ushbu darajadagi dasturiy ta'minot uchun aql bovar qilmas xususiyat! Shunga qaramay, ishlab chiquvchilar dasturni to'liq ishlaydigan va mukammal ishlashni namoyish etadigan barcha zarur funksiyalar bilan ta'minlashga muvaffaq bo'lishdi. Qo'shimcha afzalligi bu - paketning barqaror va tez rivojlanishida bo'lib, bu xususiyat uchun professional mutaxassislar jamoasidan minnatdormiz.
Bugungi kunda bu to'la mukammal 3D redaktor bo'lib, unda foydalanuvchi to'liq dasturlashtiriladigan interfeys va noyob ichki fayl tizimi bilan tanishadi. Dasturning ko'rinishi bir qarashda noqulay va tushunarsizdek tuyulishi mumkin, ammo tezkor tugmalarni o'rnatgandan so'ng, Blenderda ishlash oson va qulay bo'ladi. Dasturlash tili sifatida dastur Pythondan foydalanadi, unda siz o'zingizning vositalaringizni yaratishingiz, interfeysni tahrirlashingiz va dasturning ishlash tamoyilini o'zgartirishingiz mumkin. Ajoyib bonus - bu har ikkala bit o'lchamdagi turli xil operatsion tizimlarda paketning mavjudligi: OC Windows, GNU/Linux va Mac OSX bilan ishlaydigan kompyuter egalari dasturni o'zlashtirishlari mumkin.
Blender imkoniyatlariga nazar solamiz
Keling, ushbu dasturning har bir vositasi ishlashini batafsil ko'rib chiqmasdan, bu noyob tahrirlovchining barcha xususiyatlarini qisqacha yoritishga harakat qilamiz. Barcha dasturlarda bo'lgani kabi, foydalanuvchi bir xil sahnada yoki kompyuter oynasida ishlaydi. Bu yerda 3D model bevosita yaratiladi va tahrirlanadi, shuningdek aylantiriladi, ko'chiriladi, masshtablanadi va hokazo. Shuningdek, u animatsiya, tekstura va vizualizatsiya jarayonlari bilan bog'liq barcha o'zgarishlarni aks ettiradi. Ammo hamma narsa haqida batafsilroq bilishni xohlaysizmi? Xo'sh, Blender bizga nimani taklif qiladi?
Dastur funksiyalari.
3D modellashtirish. Keng ko'lamli modellarni yaratish va ular bilan ishlashning deyarli barcha mavjud usullari bilan ifodalanadi. Primitivlar, poligonlar, NURBS egri chiziqlari, Beze egri chiziqlari, metasferalar, mantiqiy operatsiyalar, Subdivision Surface va asosiy haykaltaroshlik vositalari asosida obyektlarni loyihalash mumkin. 3Ds Maxda bo'lgani kabi, dastur modelga qo'llaniladigan turli xil modifikatorlarni taklif qiladi.
Animatsiya.
Haqiqatdan ham paketda juda yaxshi joylashtirilgan. Foydalanuvchilarning ixtiyorida rigging (skelet animatsiyasi), teskari kinematika, tarmoq deformatsiyasi, cheklovlar, asosiy kadrlar animatsiyasi, yuqori darajadagi og'irlik koeffitsientlarini tahrirlash va boshqalar kabi vositalar mavjud. Qattiq va yumshoq jismlarning dinamikasi, shuningdek, har qanday bo'laklarning animatsiyasi mukammal tarzda amalga oshiriladi;
Tekstura va shader to'plamlari.
Dastur bir obyektga bir nechta teksturalarni qo'llash imkonini beradi va UV - mapping va qisman teksturani sozlash kabi bir qator tekstura vositalari bilan boyitilgan. Bir qator maxsus shaderlar materiallar bilan ishlashda moslashuvchanlikni oshiradi;
Chizish qobiliyati.
Ha, ushbu 3D modellashtirish dasturi dastur oynasida turli xil cho'tkalar bilan eskizlar yaratish imkoniyatini beradi. Bunday funksiyaning joriy maqsadi 2D animatsiyasini yaratishda yordam beradi, buning uchun bu xususiyat moslashuvchan sozlamalar, xususan, qatlamlar bilan ishlash qobiliyatiga ega;
Vizualizatsiya.
Paket bir nechta ichki vizualizatsiya vositalari bilan boyitilgan va turli xil tashqi renderlar bilan integratsiyani qo'llab-quvvatlaydi;
Asosiy video muharriri.
Dasturning ko'plab ilg'or foydalanuvchilari ham bilmagan funksiya. Blender o'rnatilgan video muharririga ega, bu maqsadlar uchun maxsus dasturiy ta'minot kabi kuchli emas, lekin juda yaxshi;
O'yin mexanizmi.
Dasturning juda qiziqarli xususiyati interaktiv 3D dasturlarini yaratish uchun o'rnatilgan o'yin mexanizmi. Va Python API dasturining interfeysi siz o'zingiz yaratgan o'yinda har qanday o'zgarishlar qilishga imkon beradi.
“Blender foundation – mustaqil notijorat (nonprofit public benefit corporation) tashkiloti hisoblanib, quyidagi maqsadlarni oʻz oldiga qoʻygan:
Blenderni ochiq kodi uchun 100,000 yevro miqdorida toʻlanishi kerak boʻlgan litsenzion toʻlovlarni yigʻish boʻyicha tuzilgan kompaniyadir.
Butun dunyodagi internet-jamiyatga Blenderni texnik asoslarini oʻrganishga, 3D-texnologiyani rivojlantirishga imkon berish maqsadida tuzilgan.
Blenderning dasturchilari va faol foydalanuvchilari uchun xizmat koʻrsatish.
Hammabop tizimni ochiq kodlari bilan GNU GPL litseyziyasi ostida yaxshilash va qoʻllab-quvvatlash uchun tuzilgan.
Kirim tizimini uyushtirish yoki fond maqsadlariga xizmat qiluvchi yordamlar toʻplash va fond ishlarini uyushtirish uchun ketadigan xarajatlarni qoplash uchun.
Agarsiz blenderning koʻp sonli hamma xususiyatlarini oʻzlashtirishga harakat qilsangiz, u yetarlicha qiyin dastur boʻlib tuyulishi mumkin. Ushbu kitob siz obyekt, sahna va animatsiya tuzishning asosiy metodlarini oʻzlashtirishingiz uchun tuzilgan. Ushbu dasturni oʻrganishda, mening sizga beradigan eng yaxshi maslahatim shuki,hech qachon oʻrganishni tashlab qoʻymang. Har qanday renderlash va animatsiya tuzish dasturlarini oʻrganish qiyin jarayondir. Blender ham ushbu holdan chetda emas. oʻrganishning bir necha haftasidan soʻng koʻpgina narsalar sizga oson tuyula boshlaydi. Ushbu oʻquv qoʻllanmasi har kuni mashqlar bajarib oʻrganishga asoslangan. Shuning uchun dasturning hamma xususiyatlari toʻliq yoritib berilmagan. Agar siz ushbu kitobdan mustaqil oʻrganish uchun yoki bilimlaringizni rivojlantirish uchun foydalansangiz, siz qoʻshimcha ma’lumotlarni b3d.mezon.ru, blender3d.org.ua, va blender.org kabi saytlardan olishingiz mumkin (u yerda ma’lumotlar rus va ingliz tillarida). Ushbu saytlardan siz bir qancha savollarga javob topishingiz mumkin boʻlgan forum va qoʻllanmalar uchratasiz. Blenderning minglab yer yuzidagi foydalanuvchilari maslahatlar berish va olish uchun ushbu forumlarni kuzatib borishadi. Keng bilimlar omboridan foydalaning!
Versiyasi haqida ma’lumot
Ushbu kitobni nashr qilish vaqtidagi Blenderning versiyasi 2.49. Blender butun dunyodagi boʻsh vaqtlarini dasturni rivojlantirishga oʻz hissalarini qoʻshayotgan insonlar kuchi bilan rivojlanib bormoqda. Shuning uchun yangi versiyasi 4 oydan soʻng yoki bir yildan soʻng paydo boʻlishi mumkin. Blenderning rivojiga oʻz hissasini qoʻshayotgan koʻp miqdordagi odamlarga oʻz minnatdorchiligimizni bildiramiz. Yangi oʻzgarishlar dasurning yangi versiyalarida paydo boʻladi va ushbu dastur doimiy rivojlanib boradi.
Renderlash va animatsiya tuzishning asosiy tushunchalari
Renderlash
Render 3d obyektni yoki sahnani grafik koʻrinishi hisoblanadi. Materiallar kabi ushbu xususiyatni yorugʻlik, soya effektlari va render sifatini boshqaradi. Qancha koʻp ushbu elementlardan qoʻshsangiz, shuncha sizning sahnangiz haqqoniy chiqadi, lekin tasvir tuzish vaqtingiz ham koʻpayib boradi.
Materiallar va tekstura
Siz rang yoki tekstura tanlash yoʻli bilan obyekning tashqi koʻrinishini boshqarishingiz mumkin. Materialar obyektga har xil effektlar yordamida haqqoniylik beradi. Siz tovlanish (specularity)ni, yorugʻlik nuri xususiyatini, shaffoflikni, shuningdek, materialning koʻrinishini qaytarilishini boshqarishingiz mumkin. Nur tushishi (Raytracing) aks etish (mirror)va (refraction) effektlarini olish xususiyatini beradi. Tekstura sifatida har qanday skaner qilingan rasmdan yoki har qanday rasm tahrir qilish imkoniyati boʻlgan dasturda chizilgan rasmdan foydalanish mumkin. Har qanday formatdagi (.jpg, .bitmap, .png) rasmdan tekstura sifatida foydalansa boʻladi. Shuningdek, blender koʻp miqdordagi ichki tekstura generatorga ega. Ushbu tekstura generatorlari har xil yuqori xususiyatlarni hosil qiladi. Masalan, yogʻoch (wood), marmar (marble), bulutlar (clouds), toʻlqinlar (waves) kabi.
Yoritish
Lampalar (chiroqlar) sizning sahnangizga har xil tipdagi aks va soyalar yordamida haqqoniylik qoʻshadi. Siz tipni boshqarish, intensivlik, shuningdek yorugʻlikning taralishini boshqarishingiz mumkin. Bir qancha lampalar tuman yoki chang kabi yoritish asosida burgut (oreol) effektini hosil qiladi. Yoki katta hajmda yoritish ham mumkin. Shuningdek, siz ilyuminatsiya masofasini moslashingiz ham mumkin.
Kameralar
Kamera – bu sahnangizni kuzatish nuqtasidir. Siz uni haqiqiy kamersa sifatida foydalana olasiz: obyetkni katta planda yoki keng burchak ostida koʻrish uchun obyektivning uzoqligini boshqarish ham mumkin. Kamerani koʻrsatish maydonini moslash ham mumkin. Maydon chuqurligi (depth-of-field) ham nodlar yordamida boshqariladi.
Animatsiya
Animatsiya – videoqator sifatida shakllangan, renderlangan rasmlar seriyasi. Sizning filmingiz sifatiga yuqorida keltirilgan sabablar, 1 sekunddagi kadrlar chastotasi (fps), rasm hajmi, fayl tipi va siqilish kabilar ta’sir qiladi. Animatsiyaning ancha koʻp tarqalgan usulu keyframing (kalit kadrlar) hisoblanadi. Kalit kadrlar animatsiyaning har xil holatlarida tuziladi, keyin esa kompyuterning oʻzi bu kalitlar orasidagi qolgan barcha oʻtuvchi kadrlarni bajaradi.Animatsiyaning asosiy variantlari hajmni oʻzgartirish, siljish va obyektlarning harakati hisoblanadi.
Vaqt omillari
Animatsiyani qilishdan oldin animatsiyangizning kadrlarda uzunligini oʻlchasingiz kerak. Shuningdek, 1 sekunddagi kadrlar sonini (fps) ham. Animatsiya uzunligini quyidagi qiymatlar boʻyicha hisoblash mumkin:
Kadrlar chastotasi (fps) turlari:
NTSC – AQSH va Yaponiya video standarti: 30 fps.
Film – Kino standart: 24 fps.
Pal – Yevropa video standarti; 25 fps.
Custom (boshqa) – Sizning shaxsiy fps ni tanlashingiz.
Biz animatsiyani DVDga oʻtkazishni xohlasak, kompyuterning tezligiga qarab, odatda, 25-30 fps kadrlar chastotasidan foydalanamiz. 25-30 fps kadrlar tizimidan foydalanish uchun PAL yoki NTSC tugmalariga bosing.
Animatsiyaning kalit kadrlarini tuzish
Kalit kadrlar siz xohlagan harakat, siljish yoki obyekt hajmi oʻzgarishnig boshiga va oxiriga oʻrnatiladi. Bir sekunddagi kadrlar soniga mos holda sizning obyetkingiz qancha tezlik bilan harakat qilishi (hajmning oʻzgarishi, siljish)ni oʻylab koʻring. Masalan: agar siz obyektni A punktdan B punktga 2 sekundda harakat qilishini xohlasangiz va kadrlar chastotasi aniq 30 fps boʻlsa, 2 kalit kadrni 60 kadr kengligidagi masofaga oʻrnating.
Obyektning harakati boʻyicha yoʻlidan kuzatish
Koʻpgina animatsiya dasturlarida harakat vaqtida kamera aniqlangan yoʻl boy’icha yoki obyektni orqasidan (yoki boshqacha) kuzatishi mumkin. Bu xususiyat animatsiya tuzish va kerakli kalit kadrlar miqdorini vaqtini juda ham qisqartiradi.
Chiqish opsiyalari
Biz odatda Windows uchun videolarimizni MPEG formatda saqlaymiz. Ushbu formatda tasvirlarni yuqori sifatda saqash imkoniyati bilan birga uni koʻpgina mediya pleyerlar koʻrsata oladi. Siz videoningizni qanday maqsadda foydalanishignizga qarab (masalan, internetga joylashtirish uchun, DVD ga yozish uchun, taqdimot yaratish uchun) boshqa formatlarni tanlashingiz mumkin. Har xil formatlar har xil parametrdagi sifatlarni boshqarish imkoniyatini beradi. Masalan, AVI formati kodeklar (codecs) deb nomlanuvchi har xil kompressor (siquvchi)lar yordamida siqish imkoniyatini beradi.
Real vaqt animatsiyasi (Faqat Blender uchun):
Real vaqt animatsiyasi obyektingizga uni boshqarish uchun fizik xossalar, shuningdek, klaviaturadan foydalanaish va boshqa uskunalarni qoʻshish imkoniyatini beradi. Siz harakatlanuvchi shaxs (aktor), massa (mass)ni oʻzgartirish, (friction)ni boshqarish, kuchni moslash, x,y,z kengliklarga siljitish, sahnadagi boshqa obyektlar bilan aloqalarni tuzish mumkin. Vaqti bilan, qiziqarli uch oʻlchamli oʻyinlar va me’moriy qurilishlarda real vaqtda aylanish imkoniyatlari paydo boʻladi.
Endi siz Blenderning fizik dvijogi orqali haqqoniy tushish, siljish va boshqa haqqoniy animatsiyalarni roligingizda foydalanishingiz mumkin.
2.Blender dasturining qo'shimcha imkoniyatlari
Grafika dasturlari dizaynerlar, fotosuratchilar, quruvchilar va boshqalar. Funktsiyalari soniga qarab qaysi orasida kasb-hunar, turli ishlatiladi, ular Windows to'plami ichida bo'yoq kabi juda katta hajmini (grafik paketlar) va oddiy bo'lishi mumkin.
Jami vektor grafika, shu jumladan, bunday dasturiy uch turi bor bitmap rasmlari, shuningdek, 3D-tasvirlarni yaratish uchun vositalar. Raster grafik dasturlar yorqinligi va rangi ularning har biri so'rab, nuqta ustida rasm chizish. A vektor bir butun chiziq, shakl, yoki bir kamon yaratish. Filtrlar, va boshqalar, bu chetiga uchun tasvir qayta ishlash bir qancha ta'minlash, aralashtirish, bir a'zosi asoslangan modellarini yaratish, rasm va qatlamlar o'zgartirish uzatmoqchi yoki siq - Bundan tashqari, ular naqshinkor manipulyatsiyasi juda ko'p beradi.
Vektor grafika dasturlar (Corel Draw, Adobe Illustrator kabi), asosan, tuzumining, grafik dizayn, kitoblar, jurnallar ishlab chiqarish va reklama materiallarini barcha turdagi uchun ishlatiladi. Ularning yordami bilan, ko'pincha timsollarning va ramzlari ila uzoqlashar. pullik versiyada shu jumladan variantlari, bir katta raqami bor rang aralashtirish va o'z qo'llaringiz eng isrof shakl yaratish. uchun Ba'zi dasturlar grafik dizayn rasmlar bir qator, muharriri chizilgan, yoki alohida-alohida yuklab birlashtirib animatsiya yaratishingiz mumkin.
ad
tasvirlar qayta ishlash, so'nggi to'laligicha uchun mos Raster Shu dastur. Ular matn va boshqalar qo'shing rötuşlamaya va loyqalik, loyqa, rang hisobot, almashtirish yorqinligini yoki ravshanlik, kvadrat tanlash qo'llaniladi. Eng mashhur foydalanuvchilar Photoshop, raqamli fotosurat optimal yo'l qo'yish mumkin so'nggi versiyasini bor. Yaxshi variant Brauzer bevosita tasvir o'zgartirish imkonini beradi bepul tarmoq foto muharriri Onservis hisoblanadi.
uyingizni yoki kvartirani jihozlash uchun, siz kimning xizmatlari juda etarli qadrlanadi, professional dizaynerlar, taklif mumkin. Va siz mustaqil ravishda sizning turmush oraliq rejalashtirishingiz mumkin, bor 3D-dasturiy ta'minot, tanlash, suv quvuri o'rnatish, taxta, unda mebel joylashtirish, o'ng nisbatlarda bir uy chizish fon rasmi rangini va xossa ko'tarib imkonini beradi foto muharriri, pardalar, boshqalar nima yordam beradi ba'zi dasturlar, kasb-hunar ta'lim jalb yo'q, deb. Bu, cheksiz rejasi 3D, VisiCon, 3D Bosh sahifa, Ultimate Bosh sahifa Dream »Boshqalar Cyber Motion 3D dizayner kabi yoki Xilinx PlanAhead o'z ichiga arxitektura va dizayn bilim talab qiladi.
grafika ham bor chizish uchun dastur3D, masalan, Blender zarralar va suyuq simulyatsiya bilan ishlash, modellashtirish, animatsiya shaklida qo'shimcha variant bo'lgan, bepul. Siz, chunki, oddiy karikaturalarni yaratish uchun o'zingizni foydalanishingiz mumkin Mahsulot interfeysi intuitiv bo'ladi.
Autodesk Maya − Uch o'lchovli modellar, animatsiyalar, simulyatsiyalar va murakkab sahnalarni modellashtirish uchun foydalaniladi. Maya, asosan, mahsus effektlar uchun ishlatiladi. 3D dizaynerlar va rassomlar tomonidan qo'llaniladi. Dastur yordamifa tabiatda sodir bo`lishi mumkin bo`lgan harqanday jarayonni yaratish mumkin. Buning uchun maxsus funksiyalar va modullar mavjud.
AutoCad − 3D modellar va chizmalarni yaratish uchun mo`ljallangan dastur bo`lib, Murakkab loyihalarni yaratish bilan birga, ularga oddiy detallar qo'shish mumkin, Bundan tashqari ularni haqiqiy hayotdagi koordinatalar bilan bog'lash imkoni bor. Dastur qurilish, mashinasozlik va muhandislik ishlarida qo`l keladkeldi.
Blender − 3D grafika va 2D animatsiyalarni yaratish, modellashtirish, detllar bilan ishlash uchun mo`ljallangan dastur bo`lib, loyihani to`liq ishlab chiqish uchun barcha kerakli funksiyalarni o`zida jamlagan dastur. Qattiq va yumshoq jismlar dinamikasini avtomatlashtirish uchun qulay imkoniyatlari mavjud. Dastur ochiq ko`dli bo`lgani uchun, Python dasturlash tili yordamida funksiyalar detallar qi`shish mumkin.
DesignSpark – bu dasturda imkoniyatlar kamroq, dastur asosan chizmalar, eskizlar bilan ishlovchi muhandislar uchun yaxshi samara beradi. Uch o`lchovli modellarni yaratish, loyihalarni kerakli tartibda moslashtira oladi. DesignSpark 3D printer bilan ishlovchilar uchun qulay.
ArchiCad va SketchUp – Bino va inshootlarni loyihalash uchun mo`ljalangan dasturlar. Asosan arxitektorlar, muhandislar ishlatishadi. Dasturlar har qanday murakkablikdagi loyihani uch o'lchamli modellarini yaratish va ularni batafsil ishlab chiqish uchun yetarlicha funksiyalar bilan ta`minlangan.
Autodesk Fusion 360 – CNC mashinalari uchun boshqaruv dasturlarini tayyorlash, uch o'lchovli fazoda fizik jarayonlarni hisoblash, tahlil qilish va simulyatsiya qilish. Mashina va mexanizmlarni ishlab chiqish imkoniyatini beradi.
Cinema 4D – filmlar va o'yinlar uchun modellar va animatsiyalarni yaratish uchun ishlab chiqilgan. Dastur modellashtirish, haykaltaroshlik, chizish, kompozitsiyalar yaratish, kuzatish va animatsiyani qo'llab-quvvatlaydi, yuqori sifatli tasvir olishni amalga oshirish va noodatiy uch o'lchovli effektlarni amalga oshirish imkonini beradi. Shuningdek, dastur Python, C++ va boshqalarda kod yozishin, plaginlarini va boshqa vositalarni amalga oshirish mumkin.
Free CAD – Texnik modellashtirish va dastur yordamida loyihalash uchun yetarli funksiyalarga mavjud. FreeCAD-ning muhim qismi Python dasturlash tilida yozilgan. Dasturlash tilini bilgan holda, dastur imkoniyatlarini kengaytirish uchun qo`shimcha funksiyalarni qo'shish mumkin. Dastur yordamida arxitekturadan tortib chizmalar, eskizlar va uch o'lchovli modellarni loyihalash mumkin.[10] Autodesk ReCap Pro – Ob`ektlarni 3D skanerlash va lazer bilan o'rganish uchun dastur. Lazer yordamida masofalarni aniqlash uchun kamera yoki qo`shimcha qurilma o'rnatish imkonini beradi. Bunda laser yordamida ob`yektni skanerlaydi va ish uchun aniq 3D modelni tayyorlash mumkin.[11] Yuqoridagi dasturlardan har birini ilm-fan, sanoat, ishlab chiqarish, arxitektura, mashinasozlik va boshqa tarmoqlarda keng miqyosda foydalaniladi. Dastur yordamida modda tuzilishidan tortib qo`llanilishi mumkin bo`lgan barcha sohalar uchun modellashtrish imkoniyati mavjud. Hozirda 3D olam yaratuvchi dasturlar ko`plab tarmoqlarni qamrab olmoqda. Uch oʻlchamli olamda kechadigan voqea hodisalarni kompyuter grafikasi yordamida yaratish, jarayon haqida yetarlicha tasavvurga ega boʻlish imkonini beradi. Undan tashqari kelajak mashinalari, aviatsiya, suvda harakatlanuvchi qurilmalar undagi qulayliklar, funksiyalar barchasini oldindan aniq qonun qoidalar, rejalar asosida ishlab chiqish imkonini beradi. 3D dasturlardan biridan foydalanib jisimni maxsus 3d skaner orqali skanerlab uning nushasini yaratish mumkin. Qadimiy va noyob topilmalarni o`rganishda olimlar nusha ko`chirish orqali obyekt nushasini yaratish bilan shug`ullanishmoqda. Albatta bu usul noyob topilmalarga zarar yetkazishdan saqlaydi. Xar tomonlama yetarli darajada ishlash imkoini beruvchi dasturlardan biri blender dasturi xisoblanadi. Blender – bu uch o`lchamli kompyuter grafikasi yaratish uchun dastur. Uni modellashtirish va vizual efektlar uchun ishlatiladi. Dastur turli sohalarda faoliyat olib borish uchun mo`ljallangan ochiq kodli paket. Blender 3D modelni bevosita yaratish va tahrirlash imkonini beradi, shuningdek unda obyektni aylantirish, bir joydan ikkinchisiga ko'chirish, o`lchamlarini o`zgartirish imkoniyatlari mavjud. Shuningdek, blenderda animatsiya, tekstura va renderlash jarayonlari bilan bog'liq barcha funksiyalar yuqori aniqlikda dasturlangan va bu obyekt bilan ishlashda keng imkoniyatlar yarayadi.1
3.Blender dasturida amaliy ish
Dastur imkoniyatlaridan foydalangan holda ishlab chiqarish va ilm-fan sohalarida keng imkoniyaltlar va natijalarga erishib kelinmoqda. Bu dasturlardan foydalanish sohadagi bir-qancha muammolarni bartaraf etadi. Hatoliklarini olidini oladi. Sarf qilinayotgan ortiqcha va samarasiz xarajatlarni kamaytiradi. Va eng muhimi vaqt masalasiga katta ta`sir o`tkazadi.
blender dasturida yaratilgan eng oddiy modelni ko`rish mumkin. Dasturdan foydalangan holda yaratilishi mumkin bo`lgan obyektni natijaviy ko`rinishini, ishlash jarayonini, ishlab chiqarishga tatbiq qilmasdan turib tahlil qilish mumkin. Undan tashqari visual effektlar yaratish, jonlantirish (animatsiya), tahrirlash va kamchiliklar bartaraf etilgandan so`ng ishlab chiqarishga yoki qaysidir sohaga atbiq qilish maqsadga muvofiq bo`ladi. Hozirgi kunda bunday dasturlardan foydalangan holda ilm-fan taraqqiyotini, kelajakdagi, imkoniyatlarini qaysidir ma`noda bashorat qilish mumkin. Chunki halqaro miqyosda ishlayotgan olimlarning bazilari bunday dasturlardan ilmiy ishlarida foydalanishmoqda, kimyo, biologiya, tibbiyot sohalarida inson tana azolaridan tortib hujayralarnig tuzilishini murakkab sistemalardan foydalangan holda 3D modelini yaratilmoqda. Kristal panjara, modda tuzilishi, fizik jarayonlar, virtual laboratoriyalar yaratish o`z nvbatida ilm-fanni yaxshiroq o`rganishga yo`l ochadi. Dunyo olimlari ko`plab ilmiy ishlarini ana shunday dasturlar yordamida o`rganib chiqib, tarmoqlar va sohalarga tatbiq qilishmoqda. Agar qaysidir soha vakili mos dasturni topib o`zining ishlayotgan sohasining kichik bir yo`nalishiga tatbiq qilsa juda ko`p qulayliklar va natijalarga erishadi.
3D modellashtirish ilm-fan, texnika va tehnalogiyalar rivojlanishida foydalanilayotganiga ancha bo`lganiga qaramay buy o`nalishda kerakli adabiyotlarini toppish mushkul. Muallif ma`qola yozishda o`zining bu sohadagi izlanishlari samarasini ko`rsatib o`tdi.
Raster — rasmlar, fotosuratlar, chizmalar, nishonlar bilan ishlaydigan programmalar. Bundan tashqari, har bir toifada taqdim etilgan dasturlar ham maqsadga muvofiq bo‘linadi. Masalan, eng keng tarqalgan bitmap bo‘lishi mumkin: chizish, ko‘rish, tahrirlash yoki maxsus effektlarni qo‘yish. Ushbu bo‘limdagi barcha amallar uchun maxsus dasturlarni topishingiz mumkin. 3ds MAX dasturi: Ushbu dasturda sichqoncha, chizish, bo‘yoqlar, o‘chirgich va boshqalar bilan ob’ektlarni sudrab borish texnologiyasi qo‘llanadi. Ushbu dastur faqat ingliz tilidagi versiyada ishlab chiqilgan, interfeys juda oddiy, ammo ingliz tilini bilmasdan ushbu dasturni tushunish oson bo‘lmaydi. Dastur bepul dasturning asosiy xususiyatlari quyidagilardan iborat: sichqoncha bilan drag va drop, ob’ektlarning deformatsiyasi, shakllarning katta ma’lumotlar bazasi, poligonal modellashtirish, animatsiya, ob’ektlarni olib kirish, sahnalarni fayllarga eksport qilish. Biroq, ushbu dasturda rus shrifti juda yomon qabul qilinadi, shuning uchun ushbu dasturda ishlash uchun siz ingliz tilini bilishingiz kerak.Blender dasturi: Ushbu dasturni o‘rganish professional 3D - modellashtirish uchun ishlatiladigan asosiy vositalar mavjudligini ta’kidlash mumkin. Dastur rus va ingliz tillarida mavjud, erkin mavjud. Asosiy xususiyatlar: turli geometrik primitivlar, o‘rnatilgan render mexanizmlari va integratsiyasi, animatsiya vositalari, vazifalarni avtomatlashtirish, fayllarni olib kirish va eksport qilish, chiziqli bo‘lmagan tahrirlash va video kombinatsiyasi, interaktiv funktsiyalar, tezkor modellashtirish, shuning uchun karak "issiq" kalitlar mavjud. Biroq, dasturning kamchiliklari ham mavjud: qorong‘u interfeys va vaqti-vaqti bilan blender qulab turadi, shuning uchun siz tez-tez loyihani tejashingiz kerak. GoogleSketchUp dasturi: Dasturchi Google, o‘zbek va rus versiyalarida mavjud, erkin mavjud. Xususiyatlar: asosiy va maxsus modellashtirish, uslublar, sahnalar bilan ishlash, uch o‘lchamli matn yaratish, tayyor modellar bilan ishlash, 3D grafik formatlarini qo‘llabquvvatlash. Ushbu dastur yordamida siz har qanday murakkablikdagi chizmalarni yaratishingiz va chizishingiz va tezda bajarishingiz mumkin. 2.Vektor. Paint, ya’ni Kompas kabi maktabda asosiy o‘rganish tarkibiga kiruvchi dasturlardan tashqari, grafikaning muayyan sohasini alohida o‘rganishga mo‘ljallangan boshqa qiziqarli dasturlar ham mavjud. Keling, ularning ba’zilarini ko‘rib chiqaylik. Ong xaritasi: Ong xaritalarini yaratish uchun dasturiy ta’minot, undan foydalanish juda oson, interfeys rusumi, erkin mavjud. Inkscape dasturi: Yorqin reklama plakatlari, qopqoqlar va kitoblar, biznes kartalar risolalari va boshqalarni yaratishga imkon beradigan juda oddiy interfeys. Ruslan Tertyshnyning so‘zlariga ko‘ra, nafaqat havaskorlar ushbu dasturdan foydalanadilar, balki professional ham, har bir kishi unda kerakli tafsilotlarni topadi. Nashriyot dasturlari: Kitoblar, gazetalar, jurnallar, pochta kartalari va boshqalar uchun yaratilgan bosma dastur, shuningdek, murakkab effekt yaratishingiz yoki kitobning elementini sozlashingiz mumkin bo‘lgan integratsiyalashgan skript muhiti mavjud. DiagrammaName: Grafiklar, diagrammalar, ular orasidagi bog‘lanishlarni yaratish dasturi [5]. U rus va ingliz tillarida bemalol mavjud. Dasturni qo‘shimcha qurilish uchun algoritm bo‘lgan sxemani tezda chizishingiz mumkin. Bitmaplar bilan ishlash uchun ham tasvirlar, ham ranglar, ham o‘lchamlar bilan ishlaydigan dasturlar ko‘p 2
Kompyuter grafikasi bilan ishlashni shaxsiy kompyuterdan foydalanishda eng mashhur sohalardan biri sifatida qayd etish mumkin. Shuni ta’kidlash mumkinki, kompyuter grafikasi bilan ishlash nafaqat professionallar, balki havaskorlar ham shug‘ullanadi. Kompyuter grafikasi ko‘pincha kino, fan, sanoat, arxitektura, tibbiyot kabi fanning turli sohalarida qo‘llaniladi. Barcha multimedia dasturlari kompyuter grafikasi asosida ishlaydi, xususan 3dgrafika. U bilan ishlashda ko‘pchilik jamoalar ko‘p vaqt sarflaydi. Informatika va axborot texnologiyalari o‘qituvchisi hozirgi vaqtda kompyuter grafikasi bilan ishlash samaradorligini oshirish hamda amaliy ko‘nikmalarni rivojlantirish talab etiladi
Xulosa
Shu bilan, dasturning asosiy tavsiflari yakuniga yetdi. Albatta, yung/sochni yaratish va animatsiya vositalari, matolar tayyorlash bilan ishlash, suyuqlik va zarralar simulyatori va boshqa ko'p narsalar haqida bir necha so'z aytishni istardim. Biz Blenderning ko'plab foydali variantlari va imkoniyatlariga to'xtaldik. Agar xohlasangiz, bularning barchasini o'zingiz o'rganishingiz mumkin. Yaxshiyamki, tarmoqda ushbu dasturni o'rganish bo'yicha juda ko'p ma'lumotlar mavjud.Xulosa qilib aytganda, ochiq asosiy kod va dasturning to'liq mavjudligiga qaramay, Blender faol rivojlanayotgan kuchli 3D muharriri. Albatta, u 3D modellashtirish bo'yicha professional dasturlar bilan raqobatlasha olmaydi. Biroq, hozir ham bu qimmat ilovalarga ajoyib alternativ bo'lib, belgilangan vazifalarni to'liq bajaradi. Blender - 3D modellashtirishda yangi boshlanuvchilar uchun, shuningdek, kompyuter grafikasini daromad manbayiga aylantirish niyatida emas va aksincha o'zlari uchun yaratish niyatida bo'lganlar uchun ajoyib imkoniyatdir.
Foydalaniladigan adabiyotlar.
1.„Blender's 25th birthday!“.blender.orb(2-yanvar 2019-yil). Qaraldi:7-yanvar 2019-yil.https://builder.blender.org/download/
2.„FreshPorts -- graphics/blender: 3D modeling/rendering/animation/gaming package“.www.freshports.org.
3.„OpenPorts.se | The OpenBSD package collection“.openports.se. 2020-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi:2020-yil 2-iyul.
4.„pkgsrc.se | The NetBSD package collection“.pkgsrc.se.
5.„The dedicated application build system for DragonFly BSD: DragonFlyBSD/DPorts“(23-iyul 2019-yil).
6.„GitHub - haikuports/haikuports: Software ports for the Haiku operating system.“(27-iyul 2019-yil).
7.„License - blender.org“. Qaraldi:17-may 2014-yil.
8.Van Gumster, Jason. Blender For Dummies. Indianapolis, Indiana: Wiley Publishing, Inc, 2009 — 408 bet. [[Maxsus:BookSources/978-0-470-40018-0|ISBN 978-0-470-40018-0]].
9.„Blender 3D Design, Spring 2008“. Tufts OpenCourseWare. Tufts University (2008). 20-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-iyul 2011-yil.
10.„Release Logs“. Blender.org. Blender Foundation. Qaraldi: 23-iyul 2011-yil.
|
