2-qism
Ишнинг мақсади: умумий эмиттер схемаси бўйича йиғилган BC547BP биполяр транзисторининг кириш ва чиқиш характеристикаларини ўлчаш бўйича амалий кўникмаларни мустаҳкамлаш. Вариантлар ва дастлабки маълумотлар: BC547BP транзистори.
1-rasm. Tranzistorning kirish xarakteristikasi oilasini aniqlash sxemasi
Аниқланган IБ ва UБЭ қийматларини 1- жадвалга киритамиз. Бу қийматлар асосида BC547BP транзисторининг кириш характеристикалари оиласи графигини тузамиз.
1-jadval:
UКЭ=0B
|
UКЭ=10В
|
IБ, мкА
|
UБЭ, мВ
|
IБ, мкА
|
UБЭ, мВ
|
25
|
605
|
25
|
696
|
50
|
626
|
50
|
720
|
75
|
638
|
75
|
735
|
100
|
647
|
100
|
747
|
125
|
654
|
125
|
757
|
150
|
659
|
150
|
766
|
175
|
664
|
175
|
774
|
200
|
668
|
200
|
781
|
250
|
675
|
250
|
793
|
300
|
680
|
300
|
804
|
350
|
684
|
350
|
814
|
400
|
688
|
400
|
823
|
2- расм. BC547BP транзисторининг Iб = f(Uбэ) кириш характеристикалари оиласи графиги
УЭ схемасига асосан BC547BP транзисторининг чиқиш характеристикалари, яъни Iб = const бўлганида Iк = f(Uкэ) боғлиқлик оиласи графигини тузиш.
3- расм. Транзисторнинг чиқиш характеристикалари оиласини аниқлаш
База токининг Iб = 25 мкА; Iб = 50 мкА; Iб = 75 мкА; Iб = 100 мкА; Iб = 125 мкА; Iб = 150 мкА қийматларида транзисторнинг коллектор токи Iк ва коллектор ва эмиттер орасидаги кучланиш Uкэ олинган қийматларини 2- жадвалга киритамиз.
Бу қийматлар асосида BC547BP транзисторнинг чиқиш характеристикалари оиласи Iб = const бўлганда Iк = f(Uкэ) графиги тузилади.
BC547BP транзисторининг чиқиш характеристикалари оиласи
Iк = f(Uкэ)
2-jadval:
UКЭ
|
IБ=25 мкА бўлганда
IК
|
IБ=50 мкА бўлганда
IК
|
IБ=75мкА бўлганда
IК
|
IБ=100 мкА бўлганда
IК
|
IБ=125 мкА бўлганда
IК
|
IБ=150 мкА бўлганда
IК
|
0
|
0.029779
|
0.074952
|
0.124589
|
0.17585
|
0.227378
|
0.27842
|
0.5
|
7.314
|
14.441
|
21.092
|
27.324
|
33.198
|
38.766
|
1.0
|
7.363
|
14.536
|
21.232
|
27.506
|
33.419
|
39.025
|
2.0
|
7.459
|
14.729
|
21.513
|
27.869
|
33.861
|
39.541
|
3.0
|
7.556
|
14.92
|
21.793
|
28.233
|
34.304
|
40.058
|
4.0
|
7.653
|
15.112
|
22.074
|
28.597
|
34.746
|
40.574
|
5.0
|
7.751
|
15.305
|
22.355
|
28.961
|
35.189
|
41.092
|
6.0
|
7.846
|
15.496
|
22.634
|
29.325
|
35.632
|
41.608
|
7.0
|
7.946
|
15.688
|
22.915
|
29.687
|
36.072
|
42.125
|
8.0
|
8.041
|
15.88
|
23.197
|
30.052
|
36.516
|
42.641
|
9.0
|
8.139
|
16.071
|
23.476
|
30.417
|
36.955
|
43.157
|
10
|
8.237
|
16.264
|
23.759
|
30.781
|
37.399
|
43.675
|
15
|
8.72
|
17.222
|
25.16
|
32.598
|
39.611
|
46.256
|
20
|
9.205
|
18.186
|
26.56
|
34.415
|
41.823
|
48.839
|
Транзисторнинг чиқиш характеристикалари оиласи Iк = f(Uкэ) графигини тузамиз.
4-расм. BC547BP транзисторнинг чиқиш характеристикалари оиласи Iк = f(Uкэ) графиги
BC547BP транзисторининг умумий эмиттер схемаси учун олинган вольтампер характеристикасидан график усулда h– параметрини аниқлаш.
BC547BP транзисторининг кириш ва чиқиш қаршилигини қуйидаги ифода ёрдамида аниқлаймиз:
BC547BP транзисторининг ток бўйича узатиш коэффициенти β ни аниқлаймиз:
XULOSA
Integral mikrosxemalar, elektronika va boshqa sohalarda ishlatiladigan mikrochip va mikroprotsessorlardan iborat kompleks elektronik qurilmalardir. Ular elektronik devralarni birlashtirish, muharrirlik, ma'lumotlarni saqlash, aloqa o'rnatish va boshqalar kabi ko'plab funktsiyalarni bajarish uchun ishlatiladi.
Integral mikrosxemalar, juda kichik hajmda ishlaydigan, ammo bir nechta elektronik komponentlarni (tranzistorlar, rezistorlar, kondensatorlar, va boshqalar) bir qolga joylashtirgan silikon substratining yuqori tekislikli qoplamalari hisoblanadi. Bu komponentlar yordamida elektrikli solishtirish, hisoblash va boshqa amallar o'tkaziladi.
Integral mikrosxemalar o'rnatish tartibida, qurilmalar va zarur elektronik komponentlar bir-biriga teshkil etilgan mikrodevralar yordamida muvaffaqiyatli ishlaydi. Ular bir nechta funksiyalarni bajarishi mumkin, masalan, xotira, hisoblash, kriptografiya, aloqa, chiziq o'rnatish va boshqalar.
Integral mikrosxemalar elektronika sohasida katta ahamiyatga ega, ular avtomobillar, telefonlar, kompyuterlar, jismoniy modullar, elektronika ishlab chiqaruvchi zavodlar va boshqalar kabi bir qancha sohalarda ishlatiladi. Bu xususiyatlari bilan, integral mikrosxemalar texnologiyalarning va kommunikatsiyalar sohasidagi rivojlanishning asosiy muhim qismlaridan biri sifatida hisoblanadi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. I. Karimov. Jaxon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni betaraf etishning yo’llari – Toshken, "O’qituvchi", 2009.
2. Miraxmedov D.A. Avtomatik boshqarish nazariyasi. Oliy texnika o’quv yurti talabalari uchun darslik. - Тoshkent, " O’qituvchi", 1993. - 285 b.
3. Borodin I.F. Osnovi avtomatiki. – M.: Kolos, 1987, 320 s.
4. Borodin I.F., Nedilko N.M. Avtomatizatsiya texnologicheskix protsessov. - M.;, Agropromizdat, 1986. -386 s.
5. Martinenko I.I. i dr. Avtomatika i avtomatizatsiya proizvodstvennix protsessov. - M; Agropromizdat, 1985 - 335 s.
|
