XULOSA.
Konveyer
(ing. conveyer — tashuvchi) — toʻkma, donali, boʻlak-boʻlak yuk
yoki buyumlarni, asosan, qisqa, baʼzan uzoq, masofaga
uzluksiz va bir xil
maromda tashiydigan mashina. Vazifasiga koʻra, transport (yuk tashiydigan) va
texnologik (texnologik operatsiyalarni oʻzaro bogʻlaydigan) xillarga boʻlinadi.
Tortish organi boʻlgan va tortish organi boʻlmagan turlari bor. Elektrik yuritma
bilan harakatlanadigan mexanik Konveyer keng tarqalgan. Bunday
Konveyerlarning tortish organlari lenta, zanjir va kanatdan iborat boʻlib, ular
yordamida buyum yoki yuklar tashiladi. Yuk tashish organlarining turiga koʻra,
dasturli boshqariladigan lentali, koʻraqli, plastinkali, osma, shuningdek,
kovshli, aravachali va boshqa turlarga; tortish organi boʻlmagan vintli (shnekli),
inersion (chayqaluvchi, tebranma), rolikli (rolgang), odimlovchi (quymachilik,
yigʻuvchi) va boshqa turlarga boʻlinadi. Lentali K. bilan, asosan, donali yuklar
tashiladi. Zanjirga biriktiriladigan moslamaning tuzilishiga qarab, zanjirli K. lar
plastinkali, koʻrakchali, ksvshli va aravachali boʻladi. Plastinkali K. lar, asosan,
boʻlak-boʻlak materiallarga moʻljallangan boʻlib, yukni qiya
yunalishda
tashishga
imkon beradi, mayda koʻmir va rudalarni surish uchun ishlatiladi.
Kovshli va aravachali K.lar ayrim korxonalarda (metallurgiya
va kimyo
kombinatlarida), asosan, toʻkma yuklarni tashish uchun ishlatiladi. Bugʻdoy,
un, sement, shagʻal, qum, mayda koʻmir qabilarni yaqin masofaga
tashish
uchun vintli Konveyerlar qoʻllaniladi.
