1
REJALASHTIRISH JARAYONIDA TASHQI VA ICHKI MUHIT
OMILLARINING MOHIYATI
Ergasheva Fotima Ibragimovna
Namangan muhandislik-texnologiya instituti
“Iqtisodiyot” kafedrasi katta
o’qituvchisi, PhD
Annotatsiya:
Maqolada korxonalarda rejalashtirish jarayoniga ta’sir
etuvchi tashqi va ichki muhit omillari, ularning mazmuni yoritib o’tilgan.
Shuningdek, rejalashtirish jarayonidagi ayrim muammolar ko’rsatib o’tilgan
hamda tegishli tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Kali
t so’zlar: tashqi muhit omillari, ichki muhit omillari, ishchi kuchi bozori,
tashkilotning kuchli va zaif tomonlari
ni o’rganish, tashkiliy madaniyat tahlili
Kirish
Avvallari ko’plab tadbirkorlik korxona va firmalari ichki faoliyatlarida
resurslardan samarali foydalanishga e’tiborli bo’lib
muvaffaqiyatli faoliyat
ko’rsatib kelganlar. Hozirda esa, joriy faoliyatida mavjud salohiyatdan samarali
foydalanish masalasi o’zgarmagan, balki tashqi muhit o’zgarishiga shu
salohiyatdan oqilona foydalanib moslashish lozim bo’lishi muhim vazifa
bo’lmoqda. Tadbirkorlikda tashqi muhitdagi o’zgarishlarni tezlashishi,
yangi
talabni paydo bo’lishi va iste’molchilarning vaziyatini o’zgarishi, ilm va
texnikaning taraqqiyoti natijasida biznes uchun kutilmagan yangi imkoniyatlarni
ochilishi, resurslar uchun raqobatni kuchayishi, chaqmoq tezligida
axborotlarni
olish va tarqalish imkoniyatini kengayib borishi, zamonaviy texnologiyalardan
foydalanishga keng imkoniyatni mavjudligi, i
nson resurslarini rolini o’zgarib
borishi va boshqa shu kabi sabablar sohada
boshqaruv strategiyasini
ahamiyatini oshirib yubordi.
Sh
uningdek, o’zgaruvchan sharoitda korxonalar boshqaruvidagi bir qator
omillar:
-
korxona ichki va tashqi muhitidagi o’zgarishlar oqibatida vazifalarning
sonini muttasil oshib borishi, ularning ko’pchiligini tubdan yangi bo’lib, mavjud
orttirilgan tajriba asosida hal etib bo’lmasligi;
-
vazifalarning ko’pligi milliy iqtisodiyotlar faoliyatining geografik ko’lamini
kengaytirish
bilan
birga
boshqaruv
muammolarining
yanada
murakkablashuviga olib kelishi;
-
boshqaruv ko’nikma va malakalari yuzaga
kelgan muammolarni hal
qilish shartlariga kamroq mos kelib, yuqori boshqaruv bo’g’inining
roli ortib
borishi;
2
- tashqi muhitning beqarorligi kuchayishi oqibatida keskin strategik
o’zgarishlar ehtimolliligini oldindan bashorat qilib bo’lmasligini
oshishi
boshqaruvda oqilona rejalashtirish dolzarbligi ko’rsatadi.
