|
Renessans ta’lim universiteti 6-Mavzu: Media maydon tuzilishi va internet jurnalistikasida raqobat muhiti
|
| Sana | 29.05.2024 | | Hajmi | 2,31 Mb. | | #256672 |
Bog'liq 9-mavzu
Mediasavodxonlik va axborot madaniyati fanidan
RENESSANS TA’LIM UNIVERSITETI
6-Mavzu: Media maydon tuzilishi va internet jurnalistikasida raqobat muhiti
Toshkent-2023-yil
1. Media maydon tushunchasi va tuzilishi. Media matn yaratish va uni tahlili. Media matn turlari.
REJA
2. Internet jurnalistikasida raqobat muhiti. Jahon media makoni. Media makon talabi, manfaat va qonuniyatlar.
3. Axborotga bo‘lgan ehtiyoj. Davlat va xususiy OAV raqobat muhiti.
. .
1. Media maydon tushunchasi va tuzilishi. Media matn yaratish va uni tahlili. Media matn turlari.
Media-maydon hozirgi davrda shaxsning ommaviy axborot vositalari orqali rivojlanish jarayonini anglatadi. Media-maydon — bu media mahsulotlari bilan:
• muloqot madaniyatini kommunikativ imkoniyatlari tanqidiy tafakkuri media¬matnini to‘liq qabul qilish;
• intepritatsiya etish;
• tahlil qilish hamda baholashdan iborat. Media-savodxonlik insonga ekranli san’atni:
• televideniye;
• radio;
• video;
• kinomotograf;
• pressa;
• matbuot internet va boshqalarni taqdim etadi.
Media-ta’lim usullari asosan quyidagi muhum bosqichlarga bo‘linadi. - Media-ta’lim usullari asosan quyidagi muhum bosqichlarga bo‘linadi.
- 1. Media-nazariyasi, uning tarixi, struk¬turasi hamda tili haqida bilim olish (o‘qitish media-texnologiyasi);
- 2. Mediamatnlarni qabul qilishni rivojlantirish «o‘qish, anglash, tasavvurni faollashtirish, xotirani rivojlantirish, fikrni turli usullarini rivojlantirish» (kritik, ijodiy, intuitv hamda obraz yaratish).
- Media-ta’lim faoliyatini olib borish uchun ma’lum bir professional bilim ko‘nikma va ko‘rsatgichlariga ega bo‘lish lozim:
- • maxsus yo‘naltirilgan mediata’lim sohasida nazariy bilimlar hamda eng so‘nggi axborotlarga ega bo‘lish darajasi; motivatsiyalashgan ko‘rsatgich. Masalan, ta’lim jarayoniga:
- • aqliy;
- • visual;
- • sensor;
- • audio bo‘lgan faoliyat;
- • tezkor media-ta’lim sohasida metodik ko‘nikmalarini darajasi, masalan, media-manbalarni va ulardagi axborotlarni ijodiy yondashish orqali qabul qilish.
2. Internet jurnalistikasida raqobat muhiti. Jahon media makoni. Media makon talabi, manfaat va qonuniyatlar.
Axborot yig’ish va uzatish uslublari kun sayin o’zgarib bormoqda. Jahon jurnalistikasida har kuni bir inqilob… Yangilikni ommaga tez, sifatli va effektiv ravishda yetkazishning yangi bir yo’li kashf etiladi.
Asosiy vosita – internet. Shunday ekan, bosma matbuot oldida yangidan yangi sinovlar turibdi.
Internet jurnalistikasi oddiy jurnalistikaga nisbatan o’zining qanaqangi yangiliklari va avzalliklari bilan kirib keladi?
• Interaktivligi. Bunday hususiyat Internet texnologiyasining o’zida mujassam bo’lib, bunda u o’zining ko’p tomonlama “tarmoq”li aloqasini taminlaydi. • Professional yondashuv. Bunda u har bir o’quvchi yoki guruhning o’zlarini shahsiy qarashlari, fikrlari va talablarini hisobga olish imkonini beradi. • Ma’tbuotga yo’nalganligi. Bu holatda har bir o’quvchi, o’zining hohlagan axborotini, hohlagan darajada olishi va uni hohlagan darajada o’rganishi, tahlil qilishi imkoniga ega. • Oniylik. Buni avzalligi shunda bo’lib, unda ma’lumotlarni uzatish tezligi nihoyatda katta bo’lishi bilan bir qatorda , kerakli ma’lumot uzatilgan joyga tez va shu bilan bir qatorda sifatli yetib boradi. • Olchamlilik. Bu o’quvchilarga u yoki bu ahborotni muhimlik darajasini tez va qulay aniqlab olishga imkon yaratadi. • Hamfikrlilik. Bunda ma’lumot sahifasini tez va qulay ravishda har bir tashrif etuvchi fikrini hisobga olgan holda yangilab borish imkoniyati tushuniladi. • Tejamlilik. Internet ma’lumotlarini tarqalishidagi ta’minotni qimmatligiga qaramasdan , har bir o’quvchiga kerakli ma’lumot qog’ozli ma’lumotga nisbatan tezroq va arzonroq , eng muhimi sifatli yetib boradi.
3. Axborotga bo‘lgan ehtiyoj. Davlat va xususiy OAV raqobat muhiti.
Keyingi uch yil orasida ommaviy axborot vositalari, xususan, televideniye keskin rivojlandi. Davlat va xususiy telekanallar o‘rtasida tom ma’nodagi ijobiy raqobat boshlandi. Bu yaxshimi, yomonmi? Albatta, yaxshi. Chunki raqobat qanchalik ko‘p bo‘lsa, intilish, tomoshabinning ko‘nglini ovlashga harakat shunchalik rivojlanadi. Uzoq yillar davomida faqat hamdu sano aytishga o‘rganib qolgan TV aynan raqobat tufayli oldinga intilib, taraqqiy topadi. Xalqning ko‘nglidan joy oladi. Buning uchun bizda barcha imkoniyatlar mavjud. Eng asosiysi, boshqa OAVlar singari TVga ham tom ma’nodagi ijodiy erkinlik berildi.
Keling, aniq ma'lumotlar bilan tanishamiz. 2018 yilning oktabr oyidan boshlab O‘zbekistonda ham televizon auditoriyalarni o‘lchash amaliyoti qo‘llanishga kirishildi. O‘lchovlarni o‘tkazish huquqini qo‘lga kiritgan «Kantar Media» kompaniyasi 2019 yilning dastlabki yarim yilligi natijalarini e'lon qildi. Ularga ko‘ra milliy kanallar ichida 3,38 foiz to‘plagan «Sevimli» telekanali yetakchilikni qo‘lga kiritgan bo‘lsa, ikkinchi o‘rinni 2,78 foiz auditoriya to‘play olgan "Zo'rTV" telekanali egallab turibdi.
E’tiboringiz uchun
Rahmat
|
| |
