95
to‘g‘ri
joylashtirishga, uni samarali ko‘rsatishga yordam beradi. Ob’ektlar
tanlangandanso‘ng, har bir ob’ektga kartochka(pasport) tuziladi. Ob’ektkartochkasi
ma’lumotlaridanshuvakelajakdagi mavzularnitayyorlashdahamfoydalanishmumkin.
Ob’ekt kartochkasiga quyidagi ma’lumotlar kiritiladi:
1. Ob’ekt nomi (dastlabki va zamonaviy )
shuningdek,
aholi orasida
ishlatiladigan nomi;
2. Ob’ekt bilan bog‘liq bo‘lgan tarixiy voqealar, uningvaqti;
3. Ob’ektning
joylashgan joyi,
uning pochta manzili, hududi (shahar,
qishloq, sanoat tashkiloti);
4. Ob’ekttavsifi(borishyo‘li,
muallifi,
qandaymateriallardantayyorlanganligi, memorialtaxtadagiyozuvi);
5. Ob’ekthaqidama’lumotberuvchimanbalar
(adabiyotlar,
arxivma’lumotlari,
og‘zakiijodiyot,
bosmadanchiqarilganasosiyishlarvachiqarilmaganqo‘lyozmalar);
6. Ob’ektningsaqlanganlikholati(yodgorlikahvolivahududi,
oxirgirestavratsiyavata’mirlashishlarisanasi);
7. Ob’ektqaysitashkilothimoyasida;
8. Ob’ekt qaysi mavzudagi ekskursiyalarda
foydalaniladi;
9. Kartochkani tuzish sanasi va
tuzuvchining ismi, familiyasi.
Kartochkaga ob’ektning oldingi va hozirgi ko‘rinishdagi rasmi tikiladi.
Tabiiy, arxitektura, arxeologik yodgorliklar kartochkasiga boshqa ma’lumotlar ham
ilova
qilinishi
mumkin,
masalan,
me’moriyob’ektkartochkasigauyerdayanahaykalmavjudligi,
devordagiyozuvlarvayodgorliklarningdekorativbezaklari
(ichkivatashqarisi),
binokonstruksiyasi,
texnikholatito‘g‘risidama’lumotlarkiritiladi.
Mintaqadagibarchaekskursiyaob’ektlarigakartochkalarningmavjudligiyangiekskursi
yamavzularinitayyorlashjarayoninitezlashtiradi.
96
Xulosaqilibshuniaytishmumkinki,
ekskursiyaxizmatijarayonidaob’ektlarmavzuniyoritadi,
ekskursantlarningdiqqatmarkazidaturadi, gidninghikoyalariniisbotlaydi.
