Sanoat korxonalarining barchasida bugungi kunda texnologik jarayonlarning

Download 8,92 Mb. Pdf ko'rish
bet	9/106
Sana	28.05.2024
Hajmi	8,92 Mb.
	#256153

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 106

1.6. O‘lchashlar noaniqligi
Ўлчаш ноаниқлиги
- bu o‘lchash natijasi bilan bog‘iq bo‘lgan va o‘lchash
natijasi (qiymatlarini) sochilishini tavsiflovchi parametr bo‘lib uni o‘lchanayotgan
kattalik natijasiga tegishli deb bilmoq asoslidir.
O‘zDSt 8.010.1, O‘zDSt 8.010.2, O‘zDst8.010.3, O‘zDst8.010.4
standartlarida o‘lchashlar noaniqligi bo‘yicha qo‘llaniladigan atamalar va
tushunchalarga ta’riflar berilagan. Shulardan ayrimlarini keltirib o‘tamiz:
O‘lchashlar noaniqligi
– o‘lchash natijalari bilan bog‘liq bo‘lgan va
o‘lchanayotgan kattalikka yetarli asos bilan qo‘shib yozilishi mumkin bo‘lgan
qiymatlar tarqoqligini (sochilishini) tavsiflovchi parametr.
Standart noaniqlik
– standart og‘ish sifatida ifoda etilgan o‘lchash
natijasining noaniqligi.
To‘liq noaniqlik
– chegarasida o‘lchanayotgan kattalikka yetarli asos bilan
qo‘shib yozilishi mumkin bo‘lgan qiymatlar taqsimotining katta qismi joylashgan
o‘lchash natijasi atrofidagi oraliqni aniqlovchi kattalik. To‘liq noaniqlik ba’zida
umumiy noaniqlik
deb ham atalishi mumkin.
«Noaniqlik» atamasiga berilgan ta’rifdan kelib chiqadiki noaniqlik bu
o‘lchash natijasiga mos keluvchi miqdoriy o‘lchov aniqligi va o‘lchangan kattalik
qiymati o‘lchash sharoitida aniq oraliq qiymatlar ichida yotishini (mavjudligini)
roxsat etiladigan ishonch darajasini bildiradi.

21
O‘lchashlar natijalari bilan bog‘liq qiymatlar sochilishini xarakterlaydigan
parametr sifatida odatda alohida o‘lchashlar natijasining o‘rtacha kvadratik og‘ishi
(O‘KO) foydalanadi. O‘rtacha arifmetik qiymatni O‘KO, ya’ni standart og‘ish
ko‘rinishida ifodalangan o‘lchash noaniqligi esa standart noaniqlik deb nomlanadi.
5-rasmda
o‘lchashlar noaniqligining klassifikatsiyalanishi sxemasi
keltirilgan.
O‘lchashlar noaniqligi klassifikatsiyasi

Download 8,92 Mb.

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 106

Download 8,92 Mb.

Pdf ko'rish