|
Shaxsiy kompyuterning asosiy bloklari
|
| bet | 5/10 | | Sana | 26.06.2024 | | Hajmi | 381,91 Kb. | | #265869 |
Bog'liq 17Tizimli blok va uning tuzilmasiProtsessor
Misol uchun 17-rasmda turli firmalar chiqarayotgan prosessorlarning bir necha tipi keltirilgan.
17-rasm. a) Intel Pentium 4; b) AMD K7 Athlon; v) VIA-13; g) Crusol d) Motorole Power PC 603 protsessorlari.
Garchi hamma protsessorlar matematik va mantiqiy hisoblarni bajarishga mo‘ljallangan bo‘lsada, ularning ichki arxitekturasi sezilarli darajada farq qiladi. Shunga muvofiq, turli tipdagi protsessorlar asosida yig‘ilgan kompyuterlar uchun dasturiy ta’minot ham farqlanadi. Lekin Intel korporatsiyasi shaxsiy kompyuterlar uchun protsessorlarni ishlab chiqishda yetakchi o‘rinni egallagani sababli, boshqa ishlab chiqaruvchilar o‘z protsessorlarini Intel korporatsiyasining ommalashgan protsessorlari bilan mos keladigan qilib ishlab chiqishga intiladi. Iintel korporatsiyasining protsessorlari va boshqa firmalar tomonidan ishlab chiqarilayotgan, ularning (x 86 oilasi nomi bilan ataluvchi) analoglari (o‘xshashlari) foydalanilgan kompyuterlar mos keluvchi IBM PC kompyuterlari degan umumlashtiruvchi nom oldi. Bu nom Intel 8086 protsessor asosida yig‘ilgan birinchi IBM PC shaxsiy kompyuteridan boshlangan. Mos keluvchanlik esa pastdan yuqorigacha mos bo‘lishi kerak bo‘lgan dasturiy ta’minotga taalluqlidir, masalan, eng eski bo‘lgan kompyuter uchun mo‘ljallangan dastur eng zamonaviysi uchun ham ishlashi, qo‘llanila olinishi kerak. Buning teskarisini isbotlashga urinish xatodir. Intel protsessorlari bazasidagi kompyuterlarga butunlay mos kelmaslikning misoli Apple firmasining Motorola korporatsiyasini protsessorlari ishlatgan kompyuterlardir.
Pentium 4 protsessorlari 2000 yili Intel korporatsiyasi 32 razryadli protsessorlarning Pentium 4 nomini olgan navbatdagi avlodini yaratdi. (oldindan bu haqda xabar qildi).
18-rasm. Pentium 4 protsessori: a) Socket-423 ostidagi korpusda; b) Socket-478 ostidagi korpusda.
Bu protsessorlarning asosiy xususiyati ularda bir qator yangi texnologiyalardan foydalanilgan Net Burst mikroarxitekturasining borligidir. Protsessor bilan tashqi dunyo ma’lumot almashish matn tezligini oshirishga imkon bergan eng muhim yangilik: bu bitta takt davomida ma’lumotlarni to‘rt marta o‘qish qobiliyati bo‘ldi, ya’ni tizimli shinaning MGs li, keyinchalik esa 533 MGs li chastotasini ishlatish mumkin bo‘ldi. Bundan tashqari, buyruqlarni giperkonveyerlar ishlovidan o‘tkazishdan foydalanilgan, buyruqlarning bajarilishini KESh xotira bilan kuzatish qo‘llanilgan va yadroning ikki marta ko‘paytirilgan chastotasida (masalan, yadroning takt chastotasi 2,53 GGs bo‘lganda buyruqlarni tez bajarish bloki 5,1 GGs chastotada ishlaydi, bu esa asosan arifmetik va mantiqiy buyruqlardir) ishlaydigan, buyruqlarni tez bajarish bloki qo‘yilgan. Shuningdek, allaqachon an’anaviy bo‘lib ulgurgan bloklar va texnologiyalar, masalan, buyruqlar bajarilishining dinamikligi, suzuvchi vergulli hisoblar, multimediyaviy ilovalarda foydalaniladigan buyruqlarga ishlov berishning SSE2 ning SIMD kengayishlari yaxshilandi, 2-darajadagi KESh xotira esa ma’lumotlarni uzatishning yanada takomillashganroq tizimiga ega bo‘ldi. KESh xotiraning o‘zi esa tizimli shinadan boshqa mustaqil shina (ikkita mustaqil D.I.B. shinali arxitektura)ni ishlatadi, bu ma’lumotlarni uzatish kanallarining o‘tkazish qobiliyatini kuchaytirish imkonini beradi.
Intel korporatsiyasi foydalanuvchilarga kutilmagan sovg‘a (syurpriz)lar berishni yo‘lga qo‘ygani sababli 2000 yili Northwood yadroli va 22 GGs takt chastotali Pentium-4 prosessori chiqarildi. Uning uchun misli birikmalardan foydalanish bilan qo‘llaniladigan 0,13 mkm texnologiyasini qo‘llaydilar. Ikkinchi darajadagi KEShning o‘lchami 512 K bayt, ushbu satrlar bitilayotgan paytgacha yadrosi: 1,30; 1,40; 1,50; 1,60; 1,70; 1,80; 1,80; 2,20; 2,40; 2,50; 2,53; 2,60; 2,66; 2,80 GGs takt chastota Pentium 4 protsessorlari chiqarilgan, shuningdek, 3 GGs chastotasini ham tez orada bo‘ysundirish haqidagi xabarlar ham paydo bo‘ldi. Prosessorlarda hajmi 32 Kbayt bo‘lgan buyruqlarning ijrosini kuzatish texnologiyasini (Fxecution Trace cache) birinchi darajadagi, KESh xotira, 156 Kbayt (2GGs va undan past chastotali protsessorlar uchun) yoki 512 Kbaytli (0.13 mkm texnologik jarayonida Advance Transfer Cache arxitekturali) ikkinchi darajadagi KESh xotira ishlatilgan.
|
| |
