Matritsalar ustida amallar




Download 4.78 Mb.
bet12/94
Sana22.07.2021
Hajmi4.78 Mb.
#15496
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   94
2. Matritsalar ustida amallar. Matritsalarni qo’shish, songa ko’paytirish va bir-biriga ko’paytirish mumkin.

Bir xil o’lchamli va matritsalarning yig’indisi deb, elementlari ravishda aniqlanadigan uchinchi matritsaga aytiladi. Ravshanki, matritsaning o’lchami oldingi matritsalarning o’lchami bilan bir xil bo’ladi. Masalan:

matritsalar yig’indisi



bo’ladi. Matritsalarni qo’shish amali quyidagi o’rin almashtirish va guruhlash xossalariga ega, yahni


Matritsalarni qo’shishda biror matritsaga matritsani qo’shish odatdagi sonlarni qo’shishdagi no’l soni rolini o’ynaydi, yahni

masalan,


.

matritsani songa ko’paytirish deb uning hamma elementlarini shu songa ko’paytirishga aytiladi, yahni

masalan,





matritsani ga ko’paytirsak,

bo’ladi.


o’lchamlimatritsaning o’lchamli matritsaga, ko’paytmasi deb o’lchamli shunday matritsaga aytiladiki uning elementi matritsa -satri elementlarini matritsa -ustunining mos elementlariga ko’paytmalari yig’indisiga teng, yahni:



Matritsalar ko’paytmasi bilan belgilanadi. Demak, matritsalarni ko’paytirish uchun birinchi ko’paytuvchining ustunlari soni, 2- ko’paytuvchining satrlari soniga teng bo’lishi talab qilinadi. SHu sababli, umuman .

1-misol. va matritsalar berilgan. va matritsalarni ko’paytiring.

Echish. Birinchi matritsaning ustunlar soni, ikkinchi matritsaning satrlar soniga teng, shuning uchun bu matritsalarni ko’paytirish mumkin:

Matritsalarni ko’paytirish ushbu



guruhlash hamda





taqsimot xossasiga ega. Masalan,

bo’lsin. Bu holda





Endi ko’paytirishni bajaramiz:

SHunday qilib



xossa o’rinli bo’ladi. Endi taqsimot xossasini qaraymiz:


bo’lsin. Oldin taqsimot xossasining chap tomonini



hisoblaymiz:

O’ng tomoni



bo’ladi.


Shunday qilib

tenglik o’rinli bo’ladi.



Istalgan kvadrat matritsa ni mos birlik matritsaga ko’paytirganda

tenglik o’rinli bo’ladi





Download 4.78 Mb.
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   94




Download 4.78 Mb.