1
SamDUKF. “Ta’lim jarayoniga raqamli texnologiyalar va zamonaviy usullarni joriy etish muammolari”
mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi
2
SamDUKF. “Ta’lim jarayoniga raqamli texnologiyalar va zamonaviy usullarni joriy etish muammolari”
mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA‘LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR
VAZIRLIGI
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETINING
KATTAQO‘RG‘ON FILIALI
“
TA’LIM JARAYONIGA RAQAMLI
TEXNOLOGIYALAR VA ZAMONAVIY
USULLARNI
JORIY ETISH MUAMMOLARI
”
mavzusidagi respublika miqyosidagi
ilmiy-amaliy konferensiyasi
MATERIALLAR
TOʻPLAMI
Kattaqo’rgo’n sh. 1
8-19 aprel, 2024 yil
SamDUKF.
“Ta’lim jarayoniga raqamli texnologiyalar va zamonaviy usullarni
joriy etish muammolari
”
mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi. 18-19 aprel, 2024 y.
839
6-
Shoʻba: Amaliy va iqtisodiy masalalarni yechishda raqamli texnologiyalarning o‘rni.
RAQAMLI IQTISODIYOTNI RIVOJLANTIRISHDA AXBOROT TAHLILIY -
METIODIK YONDASHUV
Oriental universiteti1-kurs
magistranti Zuparov Bobur
Annotatsiya:
Ushbu maqola OTMning
bakalavr ta’lim yo’n
alishida tahsil olayotgan
raqamli iqtisodiyot sharoitida tadbirkorlik va kichik biznesni rivojlantirish iqtisodiy t
a’lim
uchun
axborot didaktik ta’minotida ta’lim oluvchilarning iqtisodiy kreativ kompetensiyalarini
innovatsion iqtisodiy texnologiyalari aso
sida metodik takomillashtirishda iqtisodiy taʼlimning
innovatsion tashkiliy-
didaktik shakllarini qoʻllashning shart
-
sharoitlari va sifat koʻrsatgichlari,
axborot-
didaktik taʼminoti
tavsiflangan.
Ta’lim oluvchilarning
kreativ kompetensiyalarini
innovatsion texnologiyalar asosida takomillashtirish metodikasi, innovatsion yondashuv
asosida yoritilgan.
SamDUKF.
“Ta’lim jarayoniga raqamli texnologiyalar va zamonaviy usullarni
joriy etish muammolari
”
mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi. 18-19 aprel, 2024 y.
840
6-
Shoʻba: Amaliy va iqtisodiy masalalarni yechishda raqamli texnologiyalarning o‘rni.
Kalit so
‘
zlar:
raqamli iqtisodiyot, texnika, innovatsiya, iqtisodiy markaz, menejment,
intellekt,
transfer, startap, biznes, oliy ta’lim, tadbirkorlik, kichik bi
znes, rivojlantirish,
investitsiya, raqobat.
Raqamli iqtisodiyot iqtisodiy ta’lim sohasiga zamonaviy iqtisodiy ta’lim shakli
sifatida kirip keldi. Bunda ishlab chiqarish va boshqarishning asosiy qoidasi sifatida raqamli
ko‘rinishdagi katta ma’lumotlar maj
mui va ularni qayta ishlash jarayoni xizmat qiladi.
Raqamli iqtisodiyotga o‘tish deganda axborot texnologiyalari bilimlariga asoslangan holda
jamiyat va iqtisodiy taraqqiyotning yangi turini barpo etish tushuniladi. Raqamli
iqtisodiyotning asosiy tarkibiy
qismlari sifatida ma’lumotlar bilan ishlashni amalga oshirib
beradigan mobil ijtimoiy tarmoqlar, bulutli texnologiyalar, sensor tarmoqlar, buyumlar
interneti hamda sun’iy intellekt texnologiyalari misol sifatida ko‘rsatish mumkin. Yuqorida
ko‘rsatib o‘tilgan texnologiyalar birgalikda “aqlli” ob’ekt va jarayonlarni (aqlli davlat, aqlli
uy, aqlli shahar, sog‘liqni saqlash, transport ba tadbirkorlik) yaratishga imkon beradi. Raqamli
iqtisodiyot sharoitida tadbirkorlik va kichik biznesni rivojlantirish shiddat bilan kirib kelgan
axborot muhitida, davlat va jamiyat taraqqiyotini yanada rivojlantirish maqsadida, Raqamli
iqtisodiyot yangi mutaxassis va yangi ish joylari hosil bo‘lishida, yangi korporativ madaniyat
barpo bo‘lishida, yangi boshqaruv va nazorat usulla
rining yuzaga kelishi muhim ahamiyatga
ega. Raqamli texnologiyalarning hayotga kirib kelishi va tizimli davom etishi kelajakga xos
bo‘lgan iqtisodiy xususiyatlardan biridir. Bu mikroelektronika, axborot texnologiyalari va
telekommunikatsiyalar sohalaridagi iqtisodiy taraqqiyot bilan izohlanadi. Raqamli inqilob
qaysidir tarmoqlar va mamlakatlarga ilgariroq va kuchliroq, boshqalarga esa kechroq va
kamroq kirib keladi. Servis xizmatlari, media va ko‘nilocharliklar birinchi bo‘lib, ulardan
keyin esa telekommuni
katsiya kompaniyalari va banklar raqamlashtirishga mubtalo bo‘ladi.
Lekin tahlilchilarning umumiy fikrlari va kompaniyalar menejerlari orasida o‘tkazilgan so‘rov
natijalariga asosan, raqamlashtirish u yoki bu darajada hammaga birdek daxl qiladi.
“Raqamli”
(elektron) iqtisodiyot bu
–
gibrid ta’lim sharoitida real iqtisodiy ta’limdan virtual
iqtisodiy ta’lim orqali barcha “hayotiy ahamiyatga ega” harakatlarni amalga oshirish
imkoniyati bilan ajralib turadigan real va virtual ta’lim birlashuvi natijasidir. Bu j
arayon
uchun axborot-kommunikatsiya texnologiyalari (AKT)ning yuqori samaradorligi va raqamli
infratuzilma ochiqligi zarur shartlar hisoblanadi. Raqamli biznes bu jismoniy va raqamli
ta’limni birlashtiradigan yangi biznes
-
modellar paydo bg‘lishidir. School
of Managementesa
raqamli o‘zgarishni “korxonalar qiymati va unumdorligini tubdan oshirish uchun zamonaviy
texnologiyalardan foydalanish” sifatida ta’riflaydi. Ijtimoiy tarmoqlar, smartfonlar bozori,
internetga keng ulanish, mashinali o‘qitish texnologiyalari va sun’iy intellektning shiddat
bilan o‘sishi kompaniyalar faoliyat yuritayotgan iqtisodiy ta’limni o‘zgartirib yubordi.
Iqtisodiy ta’lim bozoridagi bo‘sh joylarni egallashlari yoki mavjud bo‘sh o‘rinlarni
o‘zgartirgan holda o‘zlarini o‘zgarishlarga moslab olishi lozim bo‘ladi. Tashkilotlarni raqamli
o‘zgartirish jarayoni –
yangi axborot texnologiyalarining rivojlanishi va iqtisodiy ta’limni
tarqalishiga javob hisoblanadi. Raqamli o‘zgartirish turli darajalarga erishib, ular o‘rtasidagi
farq ikkita atama
–
“raqamli ko‘rinishga keltirish” va “raqamlashtirish” o‘rtasidagi farq bilan
bir xil ma’noga ega bo‘ladi. Raqamli ko‘rinishga keltirish axborotni jismoniy vositalardan
raqamli vositalarga o‘tkazishdir. Raqamli ko‘rinishga keltirishga –
elektron kitoblar,
videokurslar, suratning raqamli nusxasini yaratish va boshqalar. Axborot o‘zgarishi ro‘y
bermaydi: u faqat elektron shaklga ega bo‘ladi. Raqamli ko‘rinishga keltirish ko‘pincha
mavjud biznesmodelni takomillashtirish va biznes-jarayonlarni optimallashtirish uchun
foydalaniladi. Raqamlashtirish esa raqamli shaklda bo‘lgan butunlay yangi maxsulotlar
yaratishdir. Masalan, multiplikatsiyali dinamik o‘quv kursi yoki hujjatni sharxlashning
interaktiv tizimi bu raqamlashtirishdir. Raqamlashtirish asosida yaratilgan maxsulotni uning
sifatini jiddiy yg‘qotmasdan turib, texnik vositalarga g‘tkazishning imkoni yo‘q, shu sababli
raqamlashtirish, raqamli ko‘rinishga keltirishdan farqli ravishda, biznesga sezirarli darajada
SamDUKF.
“Ta’lim jarayoniga raqamli texnologiyalar va zamonaviy usullarni
joriy etish muammolari
”
mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi. 18-19 aprel, 2024 y.
841
6-
Shoʻba: Amaliy va iqtisodiy masalalarni yechishda raqamli texnologiyalarning o‘rni.
keskin rivojlanish va yangi raqobatli ustunliklar qo
ʻ
lga kiritishga imkon beradi. Real iqtisodiy
ta’limni raqamli 3D
-modellarini tuzishga misollar servis sohasi korxonalari, qurilish
kompaniyalari, murakkab texnologik maxsulotlar ishlab chiqaruvchilar, neft qazib chiqarish
va boshqa tarmoqlar hisoblanad
i. 3D modellashtirish doirasidanafaqat ob’ektlar modellarini
tuzish haqida, balki ularni ma’lumotlar bilan to‘ldirish haqida ham fikrlash mumkin bo‘lib, bu
o‘z navbatida, boshqaruv qarorlari qabul qilish jarayonini optimallashtirishga va oqibatda
mahsulotl
arni loyihalashtirish vositalarini ularni ishlab chiqarish vositalari bilan bog‘lashga
imkon beradi. Shu bilan bir paytda, virtual reallik texnologiyalarini ommaviy joriy qilish
yo‘lida insonning virtual reallikdagi raqamli iqtisodiyot robototexnika bilan
ham chambarchas
bog‘liq. Robotlarning insonlar hayotidagi ishtiroki fantastlar tomonidan ko‘p marta
muhokama qilingan, lekin hozirda robotlar bizning real hayotimizga ham tezkorlik bilan va
bevosita kirib kelmoqda. Odamlar ishlab chiqarishda bajaradigan oddiy funksiyalarni robotlar
bajarishi xatolar sonini ancha kamaytirish hamda ishlarning bajarish tezligini oshirishga
imkon beradi. Sir emaski, ko‘plab sanoat kompaniyalari yig‘uv liniyalari va logistikada
robototexnikani faol qg‘llaydi, bu inson omilining
ahamiyatini pasaytirish va ishga minimal
sondagi odamlarni jalb qilishga imkon beradi. Sanoat robotlari qiymatini (bahosini)
pasaytirish ularni qg‘llashdan iqtisodiy samaradorlikka erishish imkonini yaratadi va
odamlarga amalda qanday qilib mexanizmlar avtomatik rejimda inson ishtirokisiz maxsulot
ishlab chiqarishini kuzatib turishiga to‘g‘ri keladi.
Raqamli iqtisodiyot sharoitida tadbirkorlik
va kichik biznesni rivojlantirish investitsiya va tadbirkorlikni sohasidagi faoliyatni, jumladan,
blokcheyn texnologiyalarni joriy etish va rivojlantirish. Blokcheyn texnologiyalarni ishlab
chiqarish va ulardan foydalanish sohasida amaliy ish ko’nikmalariga ega bo’lgan malakali
kadrlarni tayyorlash muhim ahamiyatga ega. Raqamli iqtisodiyotni yanada rivojlantirish
uchun
innovatsion g’oyalar, texnologiyalar va ishlanmalarni joriy etish sohasida davlat
organlari va tadbirkorlik sub’ektlarining yaqin hamkorligini ta’minlash lozim. Kriptoaktivlar
bo’yicha faoliyat va blokcheyn texnologiyalari sohasida xalqaro va xorijiy tash
kilotlar bilan
hamkorlikni har tomonlama rivojlantirish va ishlab chiqarish sohasida faoliyat ko’rsatadigan
yuqori malakali xorijlik mutahassislarni jalb qilish lozim. Raqamli iqtisodiyot bu jamiyat
ne’matlarini ishlab chiqarish, taqsimlash va iste’mol qil
ish jarayonlarida elektron hamda
axborot-
kommunikatsion texnologiyalarini keng joriy etishni ko‘zda tutadigan insonning
xo‘jalik faoliyatini tadqiq etuvchi fandir. Raqamli iqtisodiyot atamasi ikki xil turli
tushunchalarni anglatadi. Birinchidan, raqamli iqtisodiyot bu rivojlanishning zamonaviy
bosqichi hisoblanib, u ijodiy mehnat va axborot hamda O’zbekiston Respublikasi
Prezidentining PQ-
3832 03.07.2018dagi “O’zbekiston Resbublikasida raqamli iqtisodiyotni
rivojlantirish chora-
tadbirlari to’g’risida”gi qar
ori muhim ahamiyatga ega. Raqamli
iqtisodiyot
–
bu o’ziga hos nazariya bo‘lib, uning o‘rganish ob’ekti, axborotlashgan
jamiyatjarayonlari hisoblanadi. Raqamli iqtisodiyot nazariyasi o‘z rivojlanishining
boshlang‘ich davridadir, chunki sivilizatsiyaning raqamli axborot bosqichiga o‘tishi bir necha
o‘n yillargina boshlangan.“Raqamli iqtisodiyot” atamasi ilmiy amaliyotga Ispaniyalik va
Amerikalik sotsiolog, axborotlashgan jamiyatning yetakchi tadqiqotchisi Manuel Kastels
tomonidan kiritilgan. Bu borada u o‘zining “Axborot davri: iqtisod, jamiyat va madaniyat”
nomli uch jildli monografiyasini chop etgan. Hozirgi vaqtga kelib, raqamli iqtisodiyot
nazariyasi to‘laligicha hali shakllanmagan va ko‘pchilik iqtisodchilar tomonidan keng
miqyosda o‘rganilmoqda. Ilmiy adabiyotlarda hozirgi zamon “Yangi raqamli iqtisodiyoti”
turli xislatlar bilan nomlanadi. Masalan, “postindustrial iqtisodiyot” (D.Bell), “axborotlashgan
iqtisodiyot” (O.Toffler), “megaiqtisodiyot” (V.Kuvaldin), “axborot va aloqaga asoslangan
iqtisodiyot” (I.Niniluto), “texnoiqtisodiyot yoki raqamli iqtisodiyot” (B.Geyts), “bilimlarga
asoslangan iqtisodiyot” (D.Tapskott). Ushbu tushunchalarni bog‘lab turadigan omil
- bu
iqtisodiy jarayonlarning globallashuv jarayonida raqamli axborot texnologiyalarining
birla
mchi o‘rinni egallashi bo‘lib hisoblanadi.Raqamli iqtisodiyot haqida so‘z borar ekan,
SamDUKF.
“Ta’lim jarayoniga raqamli texnologiyalar va zamonaviy usullarni
joriy etish muammolari
”
mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi. 18-19 aprel, 2024 y.
842
6-
Shoʻba: Amaliy va iqtisodiy masalalarni yechishda raqamli texnologiyalarning o‘rni.
axborotlashgan jamiyatga ta’rif berib o‘tish o‘rinlidir. Axborotlashgan jamiyat deb, unda
faoliyat yuritayotgan kishilarning ko‘p qismi axborotni, ayniqsa, uning eng oliy
shakli
bo‘lgan bilimlarni ishlab chiqarish, saqlash, qayta ishlash va sotish bilan band bo‘lgan
jamiyatga aytiladi. Jamiyat va iqtisodiyot rivojlanishining bu bosqichiga jamiyat hayotida
axborot, bilim va axborot texnologiyalari ahamiyatining yanada oshishi xosdir.Raqamli
iqtisodiyot ustivor bo’lgan axborotlashgan jamiyatgata’rif berishdaiqtisodchilar turli
texnologik, iqtisodiy, mehnat, fazoviy, iste’mol va kreativ mezonlardan foydalanadilar.
Yuqoridagi axborotlashgan jamiyat bilan bog’liq bo’lgan masalal
arni oydinlashtirgandan
so’ng, elektron tijotat va elektron biznes olamiga sayohatimizni boshlaymiz. Hozirgi davrda
barcha rivojlangan mamlakatlarda tezkor sur’atlar bilan rivojlanayotgan raqamli
iqtisodiyotning asosiy qo’llanilish sohalaridan biri elektron tijorat bilan shug‘ullanish
hisoblanadi. Shuni alohida ta’kidlash kerakki, elektron tijorat tizimlari, blokcheyn va
kriptovalyutalar bilan ishlashning boshqalaridan asosiy farqi ularning tuzilmasi tarqoq
(markazlashmagan) xoldaligidir. Raqamli iqtisodiyot sharoitida tadbirkorlik va kichik
biznesni rivojlantirish
tizimlarda biror bir yagona markaz yoki bank mavjud emas va barcha
ishtirokchilar tarmoq P2P (peer-to-
peer) ko’rinishidigagi pirring arxitekturasi asosida
ishlaydi. Ya`ni, bunday tarmoq bir huquqq
a ega bo’lgan mijoz dasturlaridan iboratdir.
Blokcheyn va kriptovalyutaning har bir mijoz dasturi, o’z navbatida, o’z
-
o’zini ta`minlovchi
tuzilmadan iborat bo’lib, ular global kriptovalyuta tarmog’iga ulanadilar va sutkasiga 24 soat
mobaynida batamom avtomatik ravishda ishlaydilar. Kriptovalyutalarning emissiyasi esa
mayning (ma’dan qidirib topish) tamoili asosida amalga oshiriladi. “Mayning”
bu kompyuter
tizimlarining hisoblash quvvatlarini kriptovalyutaning tranzaktsiyalari zanjirini xosil qilish
uchun is
hlatilish jarayonidir. Bunda har bir blok qandaydir to’g’rilik kriteriyalariga hamda
murakkablik darajasiga ega bo’lishi lozim. Umumjahon tendensiyalari va tashqi siyosatda
ro‘y berayotgan hodisalardan kelib chiqib, O‘zbekiston oldida global raqobatbardosh
lik va
milliy havfsizlik masalasi turibdi va ushbu masalani hal qilishda mamlakatda raqamli
iqtisodiyotni rivojlantirish muhim va hal qiluvchi rol o‘ynaydi. Iqtisodiyotning ayrim
elementlari allaqachon muvaffaqiyat bilan ishlamoqda. Hozirgi kunda, hujjatlar va
kommunikatsiyalarning ommaviy ravishda raqamli vositalarga o‘tkazilishini hisobga olib,
elektron imzoga ruxsat berish, davlat bilan muloqot qilish ham elektron platformalarga
o‘tkazilmoqda. Raqamlashtirish sabablarini tahlil qiladigan bo‘lsak, raqamli
iqtisodiyot
hamda elektron tijorat paydo bo‘lishining sabablari va maqsadlarini R.H. Ayupov va G.R.
Boltaboeva tadqiqotlarida raqamli iqtisodiyot faoliyatini qo‘llab
-quvvatlashga hizmat
qiladigan usullar va texnologiyalarni tahlil qiladilar. Xulosa o’rnid
a shuni aytish lozimki
iqtisodiy jarayonlarni raqamlashtirish nafaqat bevosita axborot-
kommunikatsiya tarmog‘ini,
balki mamlakat xo‘jalik faoliyatining barcha sohalarini ham qamrab oladigan keng qamrovli
tendensiyaga aylanib bormoqda. Internet-savdo, raqam
li qishloq xo‘jaligi, “aqlli” elektr
-
tarmoq tizimlari, haydovchisiz transport, shaxsiylashtirilgan sog‘liqni saqlash tizimigaham
raqamli iqtisodiyot inqilobi kuchli ta’sir qilmoqda.
Raqamli iqtisodiyot -
bu innovatsion g‘oya
va bu fikr Jahon banki tomonida
n 2016 yil “Jahon taraqqiyoti haqida ma’ruza –
2016: raqamli
dividendlar” ma’ruzasida ma’lum qilingan. Bunday sharoitlarda alohida kompaniyalar,
mintaqalar, mamlakatlar va ularning birlashmalari texnologiyalar, tovarlar va xizmatlarning
yangi turlari bozorlarida yangi rivojlanadigan uzoq muddatli raqobatli ustunliklarni
ta’minlashga intilib, raqamli iqtisodiyot sohasida strategik qarorlarni shakllantirish va amalga
oshirish jarayoniga faol kirisha boshlaydilar. Raqamli iqtisodiyot hamda elektron tijorat - real
voqe’llikni to‘ldirib turadigan o’ziga xos virtual muhitdir. G‘arb mamlakatlari ekpertlari
raqamli texnologiyalar iqtisodiyot sub’ektlari va boshqaruv o‘rtasidagi munosabatlar, faol
axborotlashtirish jarayoni iste’molchilarning xulq
-
atvorini o‘zgartiri
b yuboradi. Masalan,
mamlakatimizdagi ko’pchilik olim va soha mutaxassislarning fikricha, raqamlashtirish
jarayoni mamlakat iqtisodiyotida borgan sari kuchayib boradi va transmilliy
SamDUKF.
“Ta’lim jarayoniga raqamli texnologiyalar va zamonaviy usullarni
joriy etish muammolari
”
mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi. 18-19 aprel, 2024 y.
843
6-
Shoʻba: Amaliy va iqtisodiy masalalarni yechishda raqamli texnologiyalarning o‘rni.
korporatsiyalarning mamlakat mintaqaviy va milliy iqtisodiyotlaridagi roli ortib bormoqda,
iqtisodiyotning raqamli segmenti mamlakat iqtisodiyoti va jamiyatda ro‘y bergan sifat
o‘zgarishlari tufayli muhim ahamiyatga ega bo‘ladi .
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1.
Ayupov R.X., Baltabaeva G.R. Rakamli valyutalar bozori: innovatsiyalar va
rivojlanish istikbollari.
–T: “Fan va texnologiya” nashriyoti, 2018, 172 bet.
2.
Baltabaeva G.R.va boshqalar. Kichik biznes va tadbirkorlikda innovatsion rivojlanish
yo‘nalishlari. –T: “Fan va texnologiya” nashriyoti, 2018, 232 bet.
3.
Ayupov R.X., Baltabaeva G
.R. O‘zbekistonda innovatsion iktisodiyotni shakllantirish
muammolari va yechimlari.
–
T:“Iqtisod
-
moliya” nashriyoti, 2015, 144 bet.
4.
Baltabaeva G.R. va boshkalar. O‘zbekistonda elektron biznesning rivojlanish
istikbollari.
–T: “Format poligraf” nashriyoti
, 2016, 205 bet.
5.
T.Z. Teshabaev, Z.M. Otaquzieva. Axborotlashgan iktisodiyot. T.: “Aloqachi”
nashriyoti, 2017. 432 bet.
6.
Ayupov R.X., Urunov R.S. O‘zbekistonda raqamli iqtisod va 4.0 Industriyaning
rivojlanish tendentsiyalari. Iqtisodioytning tarmoqlarini innovatsion rivojlanishida
AKT ning axamiyati, Respublika ilmiy-
texnik anjumanining ma’ruzalar to’plami, 3
-
qism, T.: 2019 yil. 14-15 mart, 399-401 betlar.
7.
Ayupov R.X., Qurbonov Z.M. Raqamli iqtisodiyotning davlat boshqaruvida yuzaga
keladigan ijobiy va sa
lbiy tomonlari. “Davlat boshqaruvida raqamlasjtirish: muammo
va yechimlar” mavzuidagi respublika ilmiy
-amaliy konferentsiyasi materiallari
to’plami. T.: 2019 yil 12 aprel. 43
-44 betlar.
911
L.Mirzayeva.
Geografiya fanini o‘qitishda axborot
-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanib
innovatsion ta’limni tashkil etish………………………………………………………………………….
781
O.Turdimurodov, S.G‘aybullayev, A.Ismatova
.
Masalalar yechish nazariyasi amaliyotga tadbiq
etishning muhim yo‘l…………………………………………………………………………………………
783
O.Turdimurodov, S.Sultonova, B.Ilhomova.
Yirtqich-qurbon sistemasi dinamikasining modelini xos
qiymatlarining bifurkatsiyasining tadqiqi
……………………………………………………………………
786
J.Isomiddinov, Sh.Akramova, P.Abdiqayumova, M.Shukurova.
Geometrik va algebraik mavzularni
o‘qitishda “6*6*6” metodining roli…………………………………………………………………………..
789
M.Shukurova, Sh.Akramova, P.Abdiqayimova, T.Turobov.
Hosilani tushuntirishda metodik usul
……
791
P.Abdiqayumova, Sh.Akramova, M.Shukurova, Z.Mamatkarimov.
Dekart koordinatalar sistemasida
nuqtani tasvirlashni o‘rgatish metodikasi…………………………………………………………………..
793
G.Quzmanova, S.Mamaraimova.
Maktab matematika kursida vektorlar va vektorlar ustida chiziqli
amallar.vektorlarning chiziqli bog’lanishliligi………………………………………………………………
795
G.Quzmanova, J.Sharipova.
Umumta’lim maktablarida matnli masalalarni arifmetik usulda yechish
bosqichlari
………………………………………………………………………………………………
799
G.Quzmanova, D.
Ko’paysinova
.
Matnli masalalarni geometrik metod yordamida yeshishning asosiy
uslublari
…………………………………………………………………………………………………….
802
O.Turdimurodov, S.Usanova, I.
Jo‘rayeva
.
Geometriya darslarida ko‘py
oqlarning mazmuni
………….
805
J.Yaxshiboyev, J.Javharov.
Metilxloridni oraliq sintez qilish va uning keyingi katalitik pirolizi orqali
tabiy gazdan etilen va propilen ishlab chiqarish
……………………………………………………………..
810
S.Xudoyberdiyev, O.Tuychiyev, F.Hamdullayev.
Isbotlanadigan misollarni matematik induksiya va
uning dasturi orqali yechish
………………………………………………………………………………
814
F.Tirkashev, I.Tuyliyev, M.Ashirova, N.Umarov.
Milliy dastur talablaridan kelib chiqib boshlang’ich
ta’limda tenglamalarni o’rganishga yangicha yondashuv………………………………………………….
817
S.Rustamova, A.Iskandarov.
Lavr o'simligi tarkibidagi kimyoviy moddalarning odam organizmidagi turli
kasalliklarga aks ta’siri………………………………………………………………………………….
821
6-Sho
‘
ba: Amaliy va iqtisodiy
masalalarni yechishda raqamli texnologiyalarning o‘rni.
J.A.Shodmonov, U.Y.Asadova, I.Z.Saburbayeva.
Kiberxavfsizlik tizimida sun
’
iy intellektning tutgan
o
‘
rni
………………………………………………………………………………………………………….
825
J.A.Shodmonov, S.A.Fayzullayev, Z.A.Rahmatov.
Ki
chik biznesdа rаqаmli texnologiyаning o‘rni vа
muаmmolаr....................................................................................................................
...............................
827
J.A.Shodmonov, Sh.B.G‘affarov.
Elektromagnit xodisalarning amaliy muammolarini hal qilishga
qaratilgan yechim va usullar.........................................................................................................................
829
F.A
’
zamova.
Oʻzbekistonda kambagʻallik muammosi va uni bartaraf etishning oʻziga xos usullari............
833
B.Zuparov.
Axborot ta’lim sharoitida
raqamli iqtisodiyotni rivojlantirishning dolzarb muammolar............
836
B.Zuparov.
Raqamli iqtisodiyotni rivojlantirishda axborot tahliliy - metodik yondashuv.............................
839
Sanakulova I, Ibragimova N.Z.
Tijorat bank biznesini innovatsion yondashuvlar asosida rivojlantirish….
843
Kenneth Myers.
The integration of artificial intelligence in efl education: challenges and opportunities at
samarkand international university of technology………………………………………………………..
845
M.X.Karimova, F.A.Nuraliyeva.
Mashina o‘qitish (Machine Learning) texnologiyasining am
aliy
masalalarda qo‘llanilishi…………………………………………………………………………………..
846
N.Asadullayeva.
Cabri 3D Dasturi yordamida masalalar yechishda talabalar fazoviy tafakkurini
rivojlantirish vositasi sifatida
………………………………………………………………………………
848
U. M.Saidov, Sh.I.Burxonov.
Ionlashgan eritmalar va suspenziyalarni filtrlashda matematik model ishlab
chiqish
……………………………………………………………………………………………………….
852
|