|
"tasdiqlayman" mmibdo‘
|
| bet | 34/37 | | Sana | 25.12.2023 | | Hajmi | 6,47 Mb. | | #128097 |
Bog'liq 5-7 tugarak jamiyatning-tarixiy-shakllari-mohiyati-va-xususiyatlari, Документ Microsoft Word — копия — копия, Документ Microsoft Word — копия — копия — копия — копия, 003, Pedagogik texnologiyalar, Pedagogik texnologiya O\'quv qo\'llanma Mirhayitova Soxibaxon, Mustaqillik yillarida ma’naviy va ma’rifiy hayot Milliy istiqlo, 2-labaratoriya ishi, 3 kurs kechki oraliq, “San`at” tushinchasining keng va tor manoga ega ekanligi, Falsafa mustaqil ish, 54545454545454, 595959595959595959, g-arb-mutafakkirlariViruslar ta`siri
Hozirgi kunda kompyuter tizimlariga o`z malakasini oshirish yoki shunchaki “hazillashib” buzg`unchilik qilayotgan “yosh daturchilar” ko`proq zarar yetkazad Chunki, ular juda ko`pchilikni tashkil qilad Ularning ba`zilari kimgadir zarar yetkazayotganini bilmaydi ham.
Internet orqali yetkazilishi mumkin bo`lgan asosiy zararlar:
* Tarmoqqa ulangan vaqtingizda kompyuteringizga ruxsatsiz “kirish” va uni sizning manfaatingizga zid tarzda masofadan boshqarish.
* Internetda uzatilayotgan axborotlar “yo`lda ushlab olinib”, ulardan nusxa olish yoki o`zgartirish.
* Turli virus (kompyuter xotirasidagi ma`lumotlarni o`cherish, o`zgartirish kabi ishlarni bajaruvchi va boshqa dastur tarkibiga qo`shilib olish, “yuqish” hususiyatiga ega bo`lgan maxsus dastur) dasturlarini web- sahifalarga “yashirib qo`yish”.
* Turli davlat tashkilotlari va xususiykorxonalarga sotish yoki ma`lum miqdorda to`lov talab qilish.
* Jamiyat mafkurasi va ma`naviyatiga zid axborotlarni Internetda e`lon qilish.
Ba`zi virus dasturlarining nomidan ham bajaradigan ishini tushunib olish mumkin. Masalan, Black Hole (qora tuynuk, ya`ni ekranning chap burchagidan qora tuynuk ochiladi), Black Friday (qora juma, juma kunlari ishlanayotgan fayllarni o`chiradi), Friday 13 (o`n uchinchi juma, ya`ni 13 sana juma kunlari ishlanayotgan fayllarni o`chiradi), “sekin ta`sir qiluvchi virus” (kompyuter ishini bir necha yuz marotalab sun’iy sekinlashtirib yuboradi) va hokazo.
Viruslar klassifikatsiyasi
Viruslarni shartli quyidagi guruhlarga bo`lish mumkin:
-fayl viruslari;
-Book-viruslar (disketlarni boshlang`ich yuklovchi sektorlari (yoki MBR-Master Book Record) qattiq diskning yuklovchi soxasini zararlaydi);
- makroviruslar;
- tarmoq viruslar
Fayl viruslari kompyuterlarda eng ko`p tarqalgan viruslardir.ular barcha viruslarning tahminan 80 % ini tashkil etad Bu toifa kompyuter viruslari juda chidamli bo`lib, o’z vaqtida ehtiyot chorasi ko`rilmasa haqiqiy epidemiyaga aylanad Masalan, RCE-1813 yoki Ierusalem (Quddus), Black Friday (qora juma).
Boot – viruslar o`zini diskning operatsion sistemani yuklovchi 0-trekiga yozib qo`yad Bunday viruslar foydalanuvchi hali sistema yuklangandayoq faollashadi va tarqalad
Boot-viruslari fayl viruslaridan tubdan farq qilad Boot- viruslarining soni fayl viruslariga qaraganda ancha kam va hamda ular sekinroq tarqalad
Tabiiyki, ham fayl sistemasini, ham yuklash (Boot) sektoriga zarar yetkazuvchi viruslar ham mavjud.
Makroviruslar – ma’lumotlarni qayta ishlovchi turli tizimlarga 9matn muharrirlari, elektron jadvallar) o’rnatilgan makrotil imkoniyatlaridan foydalanadilar. Ular ayniqsa Microsoft Word va Excel dasturlarida keng- tarqalgan. Bunday viruslar zararlangan fayllar ishga tushganda faollashadi va shu turdagi fayllar ishga tushsaularni ham zararlantirad Ular nafaqat alohida kompyuterlar, balki ushbu dasturlar o’rnatilgan tarmoqdagi kompyuterlarni ham zararlantirad
Tarmoqqa zarar keltiruvchi viruslar replikatorlar deb atalib, tarmoqdagi barcha yoki ba’zi abonentlarni zararlayd Tarmoq viruslari o’zini keng tarqatishi uchun tarmoq protokollari yoki kompyuter tarmoq va elektron pochta buyruqlaridan foydalanad Bugungi kunda keng tarqalgan ushbu turdagi viruslar –troyanlar va pochta viruslari ( cherv ). Bunday viruslar ma’lumotlarni o’g’irlashda keng imkoniyat yaratad Ulardan eng ,,taniqlisi’’ Morrisa nomlisidir. 1988-yilda ushbu virus Internet tarmog’idagi 30000 takompyuterdan 6000tasiga zarar keltirib, ,,karomat’’ ko’rsatgan.
|
| |
