Tmc institutining iqs-22-29 guruh talabasi Yo'ldoshev Ibrohimning “Tabiiy gaz: narxlarni nazorat qilish ” mavzusida tayyorlagan taqdimoti

Bajardi:TMC institutining IQS-22-53 guruh talabasi Rashidov muhammadamin

mavzu:“Tabiiy gaz: narxlarni nazorat qilish ”

R E J A:

• Gaz sanoati. Resursdan foydalanishning yuqori darajadagi davri. Resursni keskin kamayishi.
• Tabiiy gaz nazorati va hisobining yuqori tizimini joriy etish to’g’risidagi Prezident qarori.
• Tabiiy gaz narxi.

Gaz sanoati – yer bag’ridan tabiiy gaz chiqarish, qattiq va suyuq yoqilg’ilardan sun’iy gaz olish, aholi va sanoat ta’minoti uchun quvirlardan gaz yuborish hamda gazdan kimyoviy mahsulotlar olish sanoati.

Gazning asosiy turi yer bag’rining 200-7000 m chuqurlikdagi g’ovak jinslarida bo’ladigan yonuvchi tabiiy gazdir. Uning tarkibi metandan iborat. 1m kub tabiiy gaz 8000-8500 kkal issiqlik beradi.

Hozirgi avlod ko‘z oldida sodir bo‘layotgan fojealar sabablaridan biri XX asrda, asosan oxirgi 40 yilda insoniyatning iqtisodiy taraqqiyot maqsadlarida energiyadan foydalanishning o‘ta yuqori darajada oshishidir. So‘nggi 40 yil davomida, butun insoniyat tarixi davomida qazib olingan organik yonilg‘ilardan ham ko‘p yoqilg‘i qazib olinadi. Bugungi kunda yiliga tabiiy yoqilg‘i ishlatish miqdori dunyo bo‘yicha 12 milliard tonna neft ekvivalentiga to‘g‘ri keladi (taxminan bir kishiga 2 tonna). Organik yoqilg‘iga bo‘lgan ehtiyoj kelajakda ham jadal o‘sib boradi.

Qarorga muvofiq, loyiha doirasida: - hisoblagichlar birinchi navbatda aholining tabiiy gaz iste’moli va qarzdorlik darajasi yuqori bo’lgan hududlarga o’rnatiladi.

Loyiha doirasida Respublika bo’yicha jami 3mln 546 ming 148 ta elektron gaz hisoblagich o’rnatilishi rejalashtirilgan. 2021-yil 1-avgustga qadar respublikaning boshqa hududlarida iste’molchilarga zamonaviy hisoblagichlar o’rnatilib, tizim to’liq joriy etilgan. Loyihani moliyalashtirish va 2021-yil 1-avgustga qadar amalga oshirish uchun 150 million AQSH dollari miqdorida kredit jalb qilingan.

2021-yil ma’lumotlariga ko’ra jami 53.8 mlrd m kub gaz qazib chiqarilgan bo’lib, “O’zbekneftgaz” korxonasi 34.1 mlrd m kub, Rossiyaning Lukoil korxonasi esa 13.8 mlrd m kub ishlab chiqarishi ko’zda tutilgan.

Xolis qaralganda O’zbekistondagi chet el kompaniyalari qazib chiqargan gazning bir qismini Xitoyga, qolganini esa O’zbekistonga sotayapdi (taxminiy hisob-kitoblarga ko’ra).

E’TIBORINGIZ UCHUN TASHAKKUR.