6
1– rasm. Metall temir-tersak va chiqindilarining namunalari.
Rangli metallarning temir-tersaklari
va chiqindilar ishlab
chiqarishda, ishlatish muddati o„tishida, rangli metallardan turli xil
detallar tayyorlashda hosil bo„ladi. Ikkilamshi xomashyo quyidagilarga
bo„linadi:
1. Amartizatsion chiqindilar.
2. Maishiy temir- tersaklar va chiqindilar.
3. Ishlab chiqarish chiqindilari.
Ikkilamshi
qora metallarni sinflarga, kategoriyalarga,
turlarga, guruhlarga klassifikatsiyalashda kimyoviy tarkibi, sifati,
o„lchamlari hisobga olinadi.
Hamma qora metallarning temir-tersaklari va ularning chiqindilari
ikkita sinf, ikkita kategoriya, yigirma sakkiz tur va oltmish yetti guruhga
bo„linadi.
Qora metall temir-tersaklari va ularni chiqindilari sinf bo„yisha
po„latli va cho„yanli temir-tersak va ularni chiqindilarga bo„linadi.
7
Ikkilamchi rangli metallarning temir-tersaklari
va chiqindilarining
kimyoviy tarkibi bo„yicha guruh va markalarga, fizik xususiyatlariga
ko„ra - sinflarga va sifat ko„rsatkichlari bo„yicha nav (sort)larga
ajratiladi. Ikkilamchi rangli metallarni-fizik
alomati-ularning qaysi
temir-tersakka, qism chiqindilariga, list kesimlariga,
shlamlarga yoki
boshqa chiqindilarga tegishliligini aniqlaydi.
Rangli metallarning temir - tersaklari va chiqindilari to„rt sinfga
bo„linadi. Bu sinflarga quyidagi temir - tersaklar kiradi:
1)
A sinfga - temir-tersaklar va bo„lak-bo„lak (kuskovoy)
chiqindilar;
2)
B sinfga - qirindilar;
3)
C sinfga - kukunsimon (poroshkoobrazniy) chiqindilar;
4)
D sinfga – boshqa chiqindilar.
