14
3 - TAJRIBA ISHI
KABEL TEMIR-TERSAKLARINI MAYDALASH VA
YANCHISH
Ishdan maqsad: talabalarda qirindini qayta ishlashga
tayyorlash jarayoni bo„lgan kabel lomini maydalash usulini olib borish
ko„nikmasini hosil qilish.
Qisqacha nazariy ma„lumotlar
Metallarga va qotishmalarga metall
qirqadigan stanoklarda
ishlov berilganda qirindilar hosil bo„ladi. Qirindilar - qotishmani
kimyoviy
tarkibiga, qirqadigan uskuna yoki asbob turiga bog„liq
holda
qirindilarni
ko„rinishiga
va
alohida
zarrachalarini
o„lchamlariga bog„liq holda bir-biridan keskin farq qilishi mumkin.
Qirindilar quyidagi xillarga bo„linishi mumkin: sochiluvchan va
o„ram-o„ramli (bog„langan), yirik va mayda, bir jinsli va aralashgan
(sochiluvchanligi va yirikligi bo„yicha).
Mexanik ishlov berilish
natijasida yig„ilgan qirindilar temir bilan zararlanishi mumkin.
Temirni miqdori ayrim paytlarda 30 foizgacha yetadi. Temir
aralashmalarini ajratib olish va o„ram-o„ram
qirindilarni uyma
massasini oshirish ucuhun maydalaniladi.
Mis yoki aluminiy tarkibli qirindilarni maydalash uchun bolg„ali
parchalash mashinasi bazasida tayyorlangan qirindi parchalaydigan ma-
shinasi ishlatiladi. Qirindi parchalaydigan agregat bolg„ali drobilka,
tashlovchi va tituvchi moslama, tasmali konveyerdan tashkil topgan (3-
rasm).
Ishlаb-chiqаrish аmаliyotidа tоk o‟tkаzuvchilаr vа kаbеl
chiqindilаrini tоzаlаshni vа аjrаtishni bir nеchа turlаri mаvjud: mехаnik,
kimyoviy, tеrmik, elеktrоstаtik kriоgеn vа bоshqаlаr.