Toshkent davlat texnika universiteti termiz filiali

Download 12,65 Mb.
bet	52/83
Sana	03.02.2024
Hajmi	12,65 Mb.
	#151095

1 ... 48 49 50 51 52 53 54 55 ... 83

Bog'liq
Компютрли лойихалаш УМК 03.11.2018

nomi
Buyruqning bajaradigan vazifasi
	Tugma- ning shakli	Ingilizcha nomi	Русча номи
	_DIMLINEAR	РЗМ-ЛИНЕЙНЫЙ		Chiziqli o‘lcham	Gorizontal va vertikal chiziqlarga parallel bo‘lgan chiziqli o‘lcham qo‘yadi (6-rasm).
	_DIM- ALIGNED	РЗМПАРАЛ		Og‘ma chiziqli o‘lcham	Og‘ma chiziqqa parallel bo‘lgan chiziqli o‘lcham qo‘yadi (6-rasm).
	_DIMARC	РЗМДУГИ		Yoyning uzunlik o‘lchami	Yoy uzunligining o‘lchamini qo‘yadi (6-rasm).
	_DIM-ORDINATE	РЗМ-ОРДИНАТА		Ordinata o‘lcham	Koordinata usulda o‘lcham qo‘yadi (6-rasm).
	_DIMRADIUS	РЗМРАДИУС		Radiusli o‘lcham	Aylana va unung yoyiga radiusli o‘lcham qo‘yadi (6-rasm).
	_DIM- JOGGED	РЗМИЗЛОМ		Siniq chiziqli radius o‘lcham	Aylana va aylana yoyining radiusi katta o‘lchamga ega bo‘lganda, unga siniq chiziqli radius o‘lcham qo‘yadi (6-rasm).
	_DIM-DIAMETER	РЗМДИАМЕТР		Diametrli o‘lcham	Aylana va uning yoyiga diametrli o‘lcham qo‘yadi (6-rasm).
	_DIM- ANGULAR	РЗМ-УГЛОВОЙ		Gradiusli o‘lcham	Burchak va aylana yoyining sektor burchagiga gradiusli o‘lcham qo‘yadi (6-rasm).
	_QDIM	БРАЗМЕР		Tezkor o‘lcham	Bir necha aylana markazlari orasidagi masofa uzunligi tezkor zanjir usulida qo‘yiladi (6-rasm).
	_DIM-BASELINE	РЗМ-БАЗОВЫЙ		Tayanch nuqtadan o‘lcham	Tayanch nuqtaga nisbatan chiziqli, burchakli va koordinata usulda o‘lcham qo‘yadi. Bu holda avval tayanch nuqtadan bir o‘lcham qo‘yilgan bo‘lishi shart. Parallel o‘lchamlar orasidagi masofani DIMDLI buyrug‘idan foydalanib o‘zgartiriladi (6-rasm).
	_DIM-CONTINUE	РЗМЦЕПЬ		Zanjirli o‘lcham	Birinchi qo‘yilgan chiziqli, burchakli yoki koordinata o‘lchamdan boshlab zanjirli o‘lcham qo‘yadi (6-rasm).
	_DIMSPACE	РЗМСМЕЩ		Siljitilgan o‘lcham	Burchakli va chiziqli o‘lchamni siljitib qo‘yadi (6-rasm).
	_DIMBREAK	РЗМРАЗОР-ВАТЬ		Uzuq o‘lcham	O‘lcham chiziq detalning kontur chiziqlari bilan kesishgan bo‘lsa o‘lcham chiziqning kesishgan qismi uzib tasvirlanadi (6-rasm).
	_Tolerance	ДОПУСК
	_DIM- CENTER	РЗМЦЕНТР		Markaz chiziq	Aylana yoyi va aylananing markaz chizig‘ini (marker) qo‘yadi (6-rasm).
	_DIM- INSPECT	РЗМ-ИНСПЕКТ		Nazorat o‘lcham	Qo‘yilgan chiziqli, gradiusli yoki diametrli o‘lchamni nazorat qilish uchin alohida belgilab qo‘yadi (6-rasm).
	_DIM-JOGLINE	РЗМИЗЛИНИЯ		Siniq chiziqli o‘lcham	Chiziqli yoki o‘gma chiziqli parallel o‘lcham chiziqni siniq chiziq bilan tasvirlaydi (6-rasm).
	_DIMEDIT	РЗМРЕД		O‘lchamni tahrirlash	Chiqarilgan o‘lcham chiziqni og‘ma yoki uning matnini turli burchakka burib qo‘yadi (6-rasm).
	_DIMTEDIT	РЗМ-РЕДТЕКСТ		O‘lcham joyini o‘zgartirish	Qo‘yilgan o‘lcham chiziqni va uning matnini joylashgan o‘rnini o‘zgartiradi (6-rasm).
	_APPLI	-РЗМСТИЛЬ		O‘lcham shakli
		Управление размерными стилями		O‘lcham shaklini boshqarish	ISO – 25,Standard, Аннотативyoki foydalanuvchining o‘rnatgan o‘lcham shaklini boshqaradi.
	'_-DIMSTYLE	РЗМСТИЛЬ		O‘lchamni sozlash	Диспетчерразмерныхстилейmuloqatlaroynasiniochadi (6-rasm).

Eslatma. 21 – satrdaberilgan«Управлениеразмернымистилями» - o‘lchamshakliniboshqarishbuyrug‘imavjudemasvauklaviaturaorqaliteribkiritilmaydi.

«Свойства» - ob’yektning xususiyatlari va «Слои» - qatlamlar panellari haqidagi ma’lumotlar 4 – bobda bayon etilgan.

Har bir asboblar panelini foydalanuvchi o‘ziga moslab, uni tahrirlashi mumkin. Asboblar panelidagi ayrim buyruq tugmalarini olib tashlash va yangisini qo‘yish imkoniyati yaratilgan. Foydalanuvchi eng ko‘p foydalanadigan buyruqlar tugmalarini bitta asboblar panelida jamlashi va uni alohida panel sifatida yaratishi mumkin. (1§ ga qarang).

TAKRORLASH UCHUN SAVOLLAR

1. AutoCAD tizimida nechta ishchi fazolar yaratilgan va ular bir–biridan qanday farqlanadi?

2. Asboblar lentasi tarkibiga nimalar kiritilgan?
3. Interfeys – sozi qanday ma’noni anglatadi?
4. Foydalanuvchining interfeysi deyilganda nimalar tushiniladi?
5. Interfeys elementlarining tarkibiga nimalar kiradi?

5-Amaliy mashg’ulot
Mavzu: Chizmalarni tahrir qilish buyruqlari (ob’ektni ajratib olish, o‘chirish, ko'chirish, nusxasini chizish, burish, o’lchamlarini o'zgartirish). Chizmalarni tahrir qilishning boshqa vositalari. Chizmani tahrir qilish buyruqlaridan foydalanish va undagi muloqotlar strukturasi.
«Редактирование» - Taxrirlash asboblar paneli
Taxrirlash – bu o’zgartirish demakdir. Taxrirlash asboblar paneli asosan yaratilgan ob’ektlar ustida ishlaydi. Taxrirlash asboblar paneli piktogrammalari bilan tanishib chiqsak:

__Стереть – O’chirish buyrug’i
__ Копировать – Nusxa olish buyrug’i
__ Зеркало – Oyna buyrug’i
__ Подобие – O’xshatish buyrug’i
__ Массив... – Massiv… ko’paytirish buyrug’i
__ Перенести – Ko’chirish buyrug’i
__ Повернуть – Burish buyrug’i
__ Масштаб – Masshtab buyrug’i
__Растянуть – Cho’zish buyrug’i
__ Обрезать – Qirqish buyrug’i
__ Удлинить – Uzaytirish buyrug’i
__ Разорвать в точке – Bir nuqtada uzish buyrug’i
__ Разорвать – Uzish buyrug’i
__ Соединить – Tutashtirish buyrug’i
__ Фаска – Faska berish buyrug’i
__ Сопряжение – Tutashma berish buyrug’i
__ Расчленить – Qismlarga bo’lish buyrug’i

Стереть – O’chirish buyrug’i
Ushbu buyruq tugmasi tanlangan ob’yektni o’chirishni nazarda tutadi.
Taxrirlash ketma-ketligi:
I usul:
1. Ob’yekt sichqoncha yordamida tanlanadi.
2. Стереть – O’chirish buyruq piktogrammasi bosiladi.

II usul:
1. Стереть – O’chirish buyruq piktogrammasi bosiladi.

Sichqoncha ko’rsatkichi ob’yekt tanlash rejimiga o’tadi va «Выберите объекты:» - Ob’ektlarni tanlang: axborotini beradi.

2. Ob’yekt sichqoncha yordamida tanlanadi.
3. Sichqoncha o’ng tugmasi bosiladi yoki klaviaturadan “Enter” tugmasi bosiladi.

III usul:
1. Ob’yekt sichqoncha yordamida tanlanadi.
2. Klaviaturadan “Delete” tugmasi bosiladi.

Копировать – Nusxa olish buyrug’i
Ushbu buyruq tugmasi ob’ektlardan nusxa ko’chirish va ularni ko’paytirishni nazarda tutadi.
Taxrirlash ketma-ketligi:
I usul:
1. Ob’ekt sichqoncha yordamida tanlanadi.
2. Копировать – Nusxa olish buyrug’i piktogrammasi tanlanadi.

Ekranga «Базовая точка или ↓» - Bazaviy nuqta yoki ↓ degan axborot chiqadi. Ob’yektning biror nuqtasi sichqoncha yordamida tanlansa, shu nuqta nusxa olingan ob’yektni ko’chirish uchun asos qilib olinadi. Bu usul nusxa olingan ob’yektni aniq bir nuqtasi asosida ko’p nusxada ko’chirishni nazarda tutadi.

Agarda «Базовая точка или ↓» - Bazaviy nuqta yoki ↓ axboroti chiqganda klaviaturadagi ↓ ko’rsatkich bosilib qo’shimcha axborot menusi chaqirilsa unda bitta band – «Перемещение» - Ko’chirish mavjud. Bu band ob’yekt (ob’yektlarni) ma’lum bir yo’nalishda, ba’lum bir masofada nusxa olib ko’chirishni nazarda tutadi. Ushbu band “Enter” tugmasi yoki sichqoncha ko’rsatkichi yordamida tanlanadi. Yonalish burchak asosida sichqoncha ko’rsatkichini surish bilan, masofa esa klaviaturadan qiymat asosida kiritiladi va “Enter” tugmasi bilan tasdiqlanadi.

II usul:
1. Копировать – Nusxa olish buyrug’i piktogrammasi tanlanadi.

Sichqoncha ko’rsatkichi ob’ekt tanlash rejimiga o’tadi va «Выберите объекты:» - Ob’ektlarni tanlang: axborotini beradi.

1. Ob’ekt sichqoncha yordamida tanlanadi.
2. Sichqoncha o’ng tugmasi bosiladi yoki klaviaturadan “Enter” tugmasi bosiladi.
3. Ekranga «Базовая точка или ↓» - Bazaviy nuqta yoki ↓ degan axborot chiqadi. I usuldagi kabi amallar ketma-ketligi bajariladi.

III usul:
1. Ob’ekt sichqoncha yordamida tanlanadi.
2. Sichqoncha o’ng tugmasi yordamida kontekst menu chaqiriladi.

Kontekst menudan kerakli band «Копировать» yoki «Копировать с базовой точкой» tanlanadi. «Копировать с базовой точкой» bandi tanlansa bazaviy nuqta ko’rsatilishi shart.

Download 12,65 Mb.

1 ... 48 49 50 51 52 53 54 55 ... 83

Download 12,65 Mb.