17
mavjud bo‘lgan paytda sichqonchani bir martagina
bosish orqali taqdimotni
ko‘rib, kompaniya saytidan eng yangi ma’lumotni olish mumkin.
Multimediali texnologiya (multi – ko‘p, media – muhit) bir vaqtning o‘zida
ma’lumot taqdim etishning bir necha usullaridan foydalanishga imkon beradi:
matn, grafika, animatsiya, videotasvir va ovoz.
Multimediali texnologiyaning eng muhim xususiyati interfaolik – axborot muhiti
ishlashida foydalanuvchiga ta’sir o‘tkaza olishga qodirligi hisoblanadi. So‘nggi
yillar davomida ko‘plab multimediali dasturiy mahsulotlar yaratildi va
yaratilmoqda:
ensiklopediyalar, o‘rgatuvchi dasturlar, kompyuter taqdimotlari va
boshqalar.
Kompyuter taqdimotlari (Kompyuter vositasida tayyorlangan taqdimotlar)
Ma’ruza, doklad yoki boshqa chiqishlarda odatda ko‘rgazmali namoyish etish
vositasi sifatida plakatlar, qo‘llanma, laboratoriya tajribalaridan foydalaniladi. Bu
maqsadda diaproyektorlar, kodoskoplar, grafik tasvirlarni
ekranda namoyish
etuvchi slaydlardan foydalaniladi. Kompyuter va multimediali proyektorning
paydo bo‘lishi ma’ruzachi nutqini ovoz, video va animatsiya jo‘rligida
sifatli
tashkil etishning barcha zaruriy jihatlarini o‘zida mujassam qilgan ko‘rgazmali
materiallarni taqdimot sifatida tayyorlash va namoyish etishga imkon berdi.
So‘nggi o‘n yillik dunyoda kompyuter revolyutsiyasi davri bo‘ldi.
Kompyuterlar asosli ravishda hayotimizga kirib keldi. Insoniyat faoliyatining
aksariyat jabhalarini kompyutersiz tasavvur qilish qiyin. Faoliyatning eng tez
o‘zgaruvchan dinamik turi bo‘lgan biznes ham ushbu jarayondan chetda qolmadi.
Bu holatda kompyuter bilan muloqotni osonlashtirish, uning e’tiborini tortish,
qiziqtirish uchun ma’lumotingizni boshqalarga qanday qilib eng qulay va samarali
tarzda yetkazish mumkinligi to‘g‘risida savol tug‘iladi. Ma’lumki, inson
ma’lumotning ko‘p qismini ko rish (~80%) va eshitish (~15%)
organlari orqali
qabul qiladi (bu avvaldan aniqlangan va kino hamda televideniyeda undan
samarali foydalaniladi). Multimediali texnologiyalar ushbu muhim sezgi
organlarining bir vaqtda ishlashiga yordam beradi.
Dinamik vizual ketma-ketlik
(slayd-shou, animatsiya, video)ni ovozli tarzda namoyish etish orqali insonlarning
18
e’tiborini ko‘proq jalb qilamiz. Shundan kelib chiqib, multimediali texnologiyalar
axborotni maksimal samarali tarzda taqdim etishga imkon beradi.
Videodan farqli ravishda multimediali texnologiyalar axborotlarni boshqarishga
imkon beradi, ya’ni interfaol bo‘lishi mumkin. Multimediali taqdimot ma’lumotni
to‘g‘ridan to‘g‘ri qabul qilishni ta’minlaydi. Foydalanuvchi taqdim etilayotgan
barcha ma’lumotlarni ko‘radi va o‘zini qiziqtirgan qismlaridan foydalana oladi.
Ma’lumotni qabul qilish katta mehnat va vaqt talab qilmaydi.
Ma’lumot taqdim etishning boshqa shakllaridan farqli
ravishda multimediali
taqdimot bir necha o‘n minglab sahifa matn, minglab rasm va tasvirlar, bir necha
soatga cho‘ziladigan audio va video yozuvlar, animatsiya va uch o‘lchamli
grafikalarni o‘z ichiga olgan bo‘lishiga qaramay, ko‘paytirish xarajatlarining
kamligini va saqlash muddatining uzoqligini ta’minlaydi.
