27
LABORATORIYA MASHG’ULOTI №-13
Mavzu: Avtotransport korxonasida avtomobillarni joriy ta’mirlash texnologik
jarayonini tashkil etish (2-soat)
I.Ishdan maqsad:
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
II. Ishning mazmuni:
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
III. Jihozlar:
____________________________________________________________________
1-rasm
Ko‘chmas texnik xizmat ko‘rsatish
jihozlari
Ko‘chmas (statsionar) texnik xizmat ko‘rsatish
jihozlaridan ishlarni
yengillashtirish va mexanizatsiyalashtirish uchun foydalaniladi. Vazifasiga qarab
jihozlar yig‘ishtirish (tozalash)-yuvish jihozlari, ko‘zdan kechirish chuqurlari,
ko‘tarish-tashish jihozlari va moylash-quyish qurilmalariga bo‘linadi.
Yig‘ishtirish-yuvish jihozlari kundalik texnik xizmat ko‘rsatish bo‘linmalariga
o‘rnatiladi.
Tozalash jihozlari. Tozalash ishlaridan
maqsad kuzovda qolgan yuk
qoldiqlarini yig‘ishtirish, yuk avtomobillarining kabinalari, avtobus va yengil
avtomobil salonlarini changdan tozalashdan iborat. Buning uchun har xil turdagi
changyutgichlardan
foydalaniladi, ular qo‘zg‘almas va qo‘zg‘aluvchan bo‘lib,
elektr dvigateli quvvati 2 kW gacha bo‘lishi mumkin.
28
Yengil avtomobil va avtobus kuzovi, yuk
avtomobilining kabinasi, platformasini kir
va changdan tozalashda elektr changyutgich va
qo‘zg‘almas chang so‘ruvchi qurilma,
qo‘lda ko‘tarib yuruvchi va qo‘zg‘almas chang
so‘rgichlardan foydalaniladi. Elektr
changyutgich quyidagilardan tuzilgan: elektr
shabadalatgich va changyutgich uchida konussimon
kallakli, cho‘tkali shlanglar majmuasidan iborat.
Yirik avtoservis
korxonalari va avtobus
saroylarida
qo‘zg‘almas
changso‘rgichlardan
foydalanish katta samara beradi.
Yuvish
ishlari
qo‘lda
yoki
mexanizatsiyalashtirilgan usulda bajariladi. Qo‘lda
suv bilan yuvishda past (0,2—0,4 MPa) va yuqori (1,0—2,5 MPa) bosimli suv
shlang bilan brandspoyt orqali purkaladi. Mexanizatsiyalashtirilgan usul oqimli,
cho‘tkali yoki oqimli-cho‘tkali yuvish uskunalari yordamida amalga oshiriladi.
Yuvish jihozlari. Avtomobillarni yuvish qurilmalari
umumiy va maxsus
turlarga bo‘linadi. Umumiy turdagi yuvish jihozlari yuvishga qulay bo‘lib, ular
yordamida avtomobilning ostini ham yuvish mumkin. Bu ishlar maxsus maydonda
va turli ko‘rish ariqlarida, estakada va ko‘targichlar yordamida bajariladi. Ko‘rish
ariqchalari devorlari, maydonchalari yuzasi nam o‘tkazmaydigan lappakchalar
bilan qoplanib, poli suvlar oson oqib ketishi uchun 2—3 % qiyalikda bo‘ladi.
Avtomobillar turiga
hamda yuvish usuliga qarab, maxsus yuvgichlar qo‘lda
yuvish uchun moslashgan, mexanizatsiyalashgan, avtomatlashgan va aralash turda
bo‘lishi mumkin.
Oddiy qo‘lda yuvish: shlang va sepkich yordamida past bosimli (0,2—0,4
MPa), yuqori bosimli (1—2,5 MPa) bo‘lishi mumkin.
Shlangli
yuvish
jihozlari
kichik
avtoservis
korxonalarida ishlatilib, ular aravachaga o‘rnatilgan
agregatdan iborat bo‘ladi (2.3-rasm).
Agregatlar 2—2,5 MPa gacha bosim hosil qiluvchi
plunjerli yoki
markazdan qochma nasoslardan, shlang
uchiga o ‘rnatilgan yuvuvchi kallakdan va yuvuvchi
aralashma uchun sig‘imdan iborat bo‘ladi.
Yuvuvchi
kallakka teshigining diametri har xil bo‘lgan forsunkalar
o‘rnatiladi.
Texnik tavsifi: bosim 2—15 MPa; samaradorligi — 550 l/soat; suvning
chiqishidagi maksimal harorat — 60 °C; quvvati — 3 kW; sof og‘irligi — 28 kg;
olchami 400x380x959 mm.
29
Jamlanma tarkibi: tozalash vositasi uchun
integratsiyalashgan soploli
manometrli pistolet, yuqori bosimli shlang (12 m), purkash trubasi — Vario power,
yuvish cho‘tkasi, tozalash vositasi uchun 2 dona bak, yuqori bosimli shlangni
qo‘lda o‘rash uchun baraban.