Va ularning malakasini oshirish hududiy markazi tabiiy va aniq fanlar metodikasi kafedrasi

6 
amaliy dastur bajarib bo‘lingandan so‘ng yana Norton Commanderga 
qaytiladi. 
Qobiq-dasturlar asosan quyidagi imkoniyatlarni beradi: 
• diskdan kataloglar ro‘yxatini ekranga to‘liq 
chiqarish
; 
• fayllardan nusxa ko‘chirish; 
• fayllarni qayta nomlash; 
• fayllarni o‘chirish; 
• kataloglarning pog‘onalik tuzilmasini ko‘rish; 
• bir katalogdan boshqa kataloglarga o‘tish; 
• kataloglar hosil qilish; 
• katalogni qayta nomlash va o‘chirish; 
• matnli fayllarni tahrir qilish va boshqalar. 

7 
Total Commander dasturi Windows bilan ishlashni 
yengillashtirishdan iborat. Bu dastur fayllar va papkalar bilan asosiy 
amallarni qidirish, nusxa olish, 
qayta nomlash
, o‘chirish kabilarni 
soddaroq, qulayroq va yaqqolroq bajaradi. 
Total Commander turli funksiyalarni bajaradi, xususan:
-diskdagi kataloglar ro‘yxatini yaqqol ko‘rsatadi. 
-diskdagi kataloglar daraxtini ko‘rsatish, kataloglarni yaratish, 
qayta nomlash, o‘chirish imkoniyatlariga ega. 
- fayllar ustida nusxa ko‘chirish, qayta nomlash, joyni 
o‘zgartirish va o‘chirish komandalarini qulayroq bajaradi. 
- turli 
matnli fayllar
, hujjatlar, arxiv fayllar, ma’lumotlar bazasi 
matnlarini ko‘rish, matnli fayllarni tahrir qilish imkoniga ega. 
Total Commander (Windows Commander) dasturi WINDOWS 
operatsion tizimi bilan ishlash uchun eng ommaviy dastur-
qobiqlardan biridir, u Windows tizimida foydalanuvchi disklarni va 
disklardagi ma’lumotlarni, papkalarni (kataloglarni) ko‘radi, fayllarni 
o‘chiradi, nusxa oladi, 
qayta nomlaydi
, dasturni ishga tushiradi va 
hokazo. 
Total Commander ekranda buyruqni yoki faylning nomini 
tanlash yetarli, Enter tugmasini, funksional tugmasini yoki 
sichqonchani shiqirlatish kerak va kerakli jarayon bajariladi. 
Total Commander bilan birgalikda matnli fayllarni va boshqa 
hujjatlarni tahrir qilish va ko‘rib chiqish uchun dasturlar yetkazib 
beriladi. 
Total Commander dasturini yuklash uchun “Пуск” menyusidan 
“Все программы” –Total Commander - dasturi tanlanadi. 

8 
Total Commander dasturi ishga tushirilgandan keyin oynaning 
yuqori qismida menyular qatori, disklarni tanlash tugmalari, ikkita 
ramka bilan chegaralangan to‘g‘ri to‘rtburchakli oyna paydo bo‘ladi. 

9 
Ekranning pastki satrlarida buyruqli satr va F3-F8, Alt+F4 
boshqarish tugmalari joylashgan: 
F3 o‘qish (View, 
)- kursor bilan tanlangan faylni 
ko‘rib chiqish. 
F4 to‘g‘rilash (Edit, 
)- kursor bilan tanlangan 
faylni tahrir qilish. 
F5 nusxa (Copy, 
)- kursor bilan tanlangan 
papkani (katalogni) yoki fayllarni nusxalash. 
F6 nom(Rename, 
)- kursor bilan tanlangan 
papkani (katalogni) yoki fayllarni qayta nomlash yoki siljitish(siljitish 
boshqa panelda ochilgan papkada amalga oshiriladi). 

10 
F7 katalog - yangi papka (katalog, 
) yaratish. 
F8 o‘chirish (Delete, 
)- kursor bilan tanlangan 
faylni (bo‘sh katalogni) o‘chirish. 
Alt+F4 chiqish(Quit, 
)- Total Commander 
dasturidan chiqish. 
Fayllar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni chiqarishning 4 shakli mavjud: 
to’liq, qisqa, izoh va andoza. To’liq shaklda o’ng tarafda fayl o’lchami 
baytlarda, faylni yaratish yoki oxirgi o’zgartirilgan sanasi va vaqti 
chiqariladi. Qisqa shaklda faqat fayl nomi chiqariladi. 
«Загаловки табулятор» paneli bo’yicha papka (katalog) va 
fayllar nomlarini sozlashda quyidagi imkoniyatlar mavjud: 

11 
-nomlarni 
alifbo tartibida
; 
-kengaytmalarni alfavit tartibida; 
-fayllar o’lchanining kamayishi tartibida. 
-faylning yaratilish sanasi va vaqtining kamayishi tartibda. 

Download 1,29 Mb.