|
Vorsinkali polip Bemorlarni tekshiruvi guruhlarda n=183
|
| bet | 3/3 | | Sana | 10.12.2023 | | Hajmi | 8,78 Mb. | | #115103 |
Bog'liq Arziyev D. Yo\'g\'on ichak poliplariVorsinkali polip Bemorlarni tekshiruvi guruhlarda n=183
Tekshirish usullari
|
Nazorat guruhi n=81
|
Asosiy guruh
n=102
|
Jami
n=183
|
To’g’ri ichakni barmoq bilan ko’rish
|
81
|
102
|
183
|
Axlatda yashirin qonni anqlash
|
81
|
102
|
183
|
Rektoramonoskopiya
|
81
|
102
|
183
|
Kolonofibroskopiya
|
44
|
62
|
106
|
Virtual kolonoskopiya
|
0
|
62
|
62
|
Irrigografiya
|
57
|
69
|
126
|
EGFDS
|
71
|
99
|
170
|
KT
|
5
|
7
|
12
|
UTT
|
78
|
99
|
177
|
Morfologik tekshiruvi
|
81
|
102
|
183
| Yo'g'on ichak poliplari va polipozini aniqlash algoritmi
Bemor anamnezi
Kolonoskopiya. EGDFS
Biopsiya morfologiyasi
UTT qorin bo’shlig’i
Virtual kolonoskopiya
Axlatda yashirin qonni aniqlash
Bemor polipozga shubha qilinsa
1 guruh. Xavfi kam
2 guruh. Xavfi o’rtacha
3 guruh xavfi ko’p
4 guruh xavfi yuqori
Poliplar to‘g‘ri ichak tishchali chiziq soxasidan 5 smdan chuqur bo‘lmagan xollarda: transanal polipektomiya
Poliplar to‘g‘ri ichak tishchali chiziq soxasidan 5 smdan chuqur bo‘lgan xollara: polipni endoskopik monopolyar elektroekssiyasi
To‘g‘ri ichak poliplarni ko’p marotaba endoskopik bipolyar elektroekssiyasi (100 ta gacha bulganda)
Birinchi bosqichda yo‘g‘on ichak zararlangan qismining rezeksiyasi, stoma qo‘yish.
Ikkinchi etapda rekonstruktiv tiklovchi jarroxlik amaliyotlari
Birinchi bosqichda Oshqozon va to‘g‘ri ichak endoskopik bipolyar elektroekssiyasi
Ikkinchi bosqich yo‘g‘on ichak zararlangan qismini kengaytirilgan rezeksiyasi va limfadesekssiyasi
-
Uchinchi bosqich rekonstruktiv-tiklovchi jarroxlik amaliyotlari
Yo’g’on ichak polipozlarida diagnostika-davolash algoritmi
Peyts-Egers sindromi - Bemor:Umarova S. 20 yosh. KT:9206
Peyts-Egers sindromi
Ichaklar invaginatsiyasi.
Bemorlarning yoshga qarab poliplar joylashishi n=183
Yoshi
|
Yagona polip n=52
| |
Ko’p poliplar n=45
| |
Diffuz polip n=71
| |
Kolorektal rak n=15
| | | |
Nazorat
n=19
|
Asosiy n=33
|
Nazorat n=27
|
Asosiy
n=18
|
Nazorat n=28
|
Asosiy n=43
|
Nazorat n=7
|
Asosiy n=8
|
20 gacha
|
1
|
0
|
0
|
1
|
2
|
4
|
0
|
0
|
20-29
|
5
|
9
|
5
|
3
|
10
|
13
|
0
|
1
|
30-39
|
2
|
4
|
2
|
2
|
4
|
6
|
0
|
0
|
40-49
|
3
|
6
|
8
|
6
|
7
|
9
|
1
|
1
|
50-59
|
5
|
8
|
9
|
5
|
4
|
6
|
3
|
4
|
60 va undan yuqori
|
3
|
6
|
3
|
1
|
1
|
4
|
3
|
2
| Kasallikni jinsga qarab taqsimlanshi foizlarda (%) Poliplarni joyiga qarab taqsimlanishi
Zararlanishi
|
Yagona polip
n=52
| |
Ko’p poliplar n=45
| |
Diffuz polipoz n=71
| |
KPP n=15
| | | |
Nazorat
n=19
|
Asosiy n=33
|
Nazorat n=27
|
Asosiy
n=18
|
Nazorat n=28
|
Asosiy n=43
|
Nazorat n=7
|
Asosiy n=8
|
Distal
|
19
|
33
|
23
|
15
|
13
|
20
|
7
|
5
|
Chap tomonlama
|
0
|
0
|
4
|
2
|
5
|
6
|
0
|
1
|
Subtotal
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
4
|
0
|
1
|
Total
|
0
|
0
|
0
|
1
|
9
|
13
|
0
|
0
|
Xamroh kasalliklar
|
soni
|
Me’da va ichak kasalliklari
|
8
|
Gepatobiliar sistema kasalliklari
|
15
|
Ichaklar
|
15
|
Yurak-qon tomir kasalliklari
|
17
|
Endokrin sistema kasalliklari
|
7
|
Qon sistemasi
|
20
|
Siydik-ayirish sistemasi
|
4
|
Ginekologik kasalliklar
|
9
|
Yo'g'on ichak poliplari va polipozli bemorlarda birga keladigan xamroh kasalliklarning uchrashi. n=183
Operatsiyalar turi
|
Kontrol n=73
|
Asosiy n=85
|
Transanal polipektomiya
|
29
|
39
|
Total kolektomiya, ileostoma
|
14
|
19
|
Subtotal kolektomiya, kolo-rektal anastomoz quyish
|
1
|
1
|
To’g’ri ichak qorin-anal reziksiyasi, kolostoma
|
3
|
1
|
Gartman operasiyasi
|
2
|
3
|
Laporotomiya, enterotomiya, polipektomiya, rezeksiya ingichka ichak, anastomoz yonini-yoniga
|
5
|
3
|
Sigmasimon ichak reziksiyasi, kolo-rektal anastamoz quyish
|
4
|
1
|
Ikki og’izli ilеostoma quyish
|
0
|
1
|
Rekonstruktiv – tiklash operasiyalari
|
5
|
11
|
Ichak poliplari va polipozli bemorlarda o'tkaziladigan jarrohlik aralashuvlarning turlari va soni
Klinik mezonlar
|
Poliplar soni va o‘lchami
|
Gistologiyasi
|
Maxsus diagnostika usullari
|
1 guruh- malignizasiya xavfi kam
| | | |
Klinik belgilar: axlatda qon, anemiya, xojatga chorlov va poliplar tushib qolishi
|
soni 10 tadan kam 5-8 mmli poliplar, to‘g‘ri ichak zararlanishi bilan
|
Adenamatoz va vorsinkali poliplar ko‘p uchraydi
|
“Gemokult- testi”, EGDFS, anoskopiya, rektoskopiya, biopsiya
|
2 guruh- malignizasiya xavfi o’rta daraja
| | | |
Patologik ajralmalar, suyuq axlatni ogriq va qorin dam bo‘lishi bilan tez tez kelishi, postgemorragik anemiya, xojatga chorlov va poliplar tushib qolishi
|
soni 50- 100 gacha bo‘lgan 15 mm li poliplar, to‘g‘ri ichak va sigmasimon ichak distal soxasi zararlanishi bilan
|
Proliferasiyalanuvchi va giperplastik bosqichdagi polipoz
|
EGDFS, kolonofibroskopiya, biopsiya, virtual kolonoskopiya maqsadga muvofiq
|
3 guruh- malignizasiya xavfi ko’p
| | | |
Patologik ajralmalar, suyuq axlatni ogriq va qorin dam bo‘lishi bilan tez tez kelishi, postgemorragik anemiya, kaxeksiya
|
Diffuz polipoz, Peyts- Egers, Tryuk, Gardner sindromlarining boshlang‘ich bosqichi, soni 100- 500 gacha bo‘lgan 15-30 mmli poliplar, to‘g‘ri ichak va yo‘g‘on ichak zararlanishi bilan
|
Polip epiteliysining proliferasiya va displaziya o‘choqlarini adenopapilomatoz bosqichi
|
EGDFS, kolonofibroskopiya, biopsiya, virtual kolonoskopiya, molekulyar- genetik tekshiruv maqsadga muvofiq.
|
4 gurux- malignizasiya xavfi yuqori daraja
| | | |
Kichik yoshlik davri, nasliylik, pigment va lentigioz dog‘larni lab, barmoq uchida bo‘lishi, ichak buzulish belgilari, anemiya, kaxeksiya
|
Total YIDP, OIT intestinal polipozi (Peyts- Egers, Tryuk, Gardner sindromlari)
|
Peyts- Egers polipi malignizasiyasi bilan yoki o‘smani adenokarsinomaga o‘tishi, ichak shilliq va mushak qavatida
|
EGDFS, kolonofibroskopiya, biopsiya, virtual kolonoskopiya, molekulyar- genetik tekshiruv, onkomarker tekshiruvi maqsadga muvofiq.
|
Poliplarni malignizasiyasini diagnostik- prognoz mezonlari
Jarrohlik amaliyoti
|
Dinamik kuzatuv
|
1 guruh- malignizasiya xavfi kam
| | - Poliplar to‘g‘ri ichak tishchali chiziq soxasidan 5 smdan chuqur bo‘lmagan xollarda: transanal polipektomiya
- Polipla to‘g‘ri ichak tishchali chiziq soxasidan 5 smdan chuqur bo‘lgan xollara: polipni endoskopik monopolyar elektroekssiyasi
|
Sxema bo‘yicha 3 yilgacha proktolog davomiy kuzatuvi: operasiyadan keyingi davrda 1- marta 3 oydan keyin, 2 marta- 6 oydan keyin, so‘ng yilda 1 marotaba
|
2 guruh- malignizasiya xavfi o’rta daraja
| |
To‘g‘ri ichak poliplarni kup marotaba endoskopik bipolyar elektroekssiyasi (100 gacha bulganda)
|
Sxema bo‘yicha 5 yilgacha proktolog davomiy kuzatuvi: operasiyadan keyingi davrda birinchi 3 yil xar 6 oyda, so‘ng yilda 1 marotaba
|
3 guruh- malignizasiya xavfi ko’p
| |
Ikki bosqichli jarroxlik amaliyotiga ko‘rsatma: birinchi bosqichda yo‘g‘on ichak zararlangan qismining rezeksiyasi, stoma qo‘yish, ko‘rsatmaga qarab qolib ketgan poliplarni endoskopik bipolyar elektroekssiyasi.
Ikkinchi etapda rekonstruktiv tiklovchi jarroxlik amaliyotlari
|
Sxema bo‘yicha 3 yilgacha proktolog davomiy kuzatuvi: operasiyadan keyingi davrda 1- marta 3 oydan keyin, 2 marta- 6 oydan keyin, so‘ng yilda 1 marotaba. Rekonstruktiv tiklovchi jarroxlik amaliyoti operasiyadan 1 yildan so‘ng. Kerak bo‘lsa ximiyaterapiya buyuriladi.
|
4 gurux- malignizasiya xavfi yuqori daraja
| |
Ko‘p bosqichli jarroxlik amaliyotiga ko‘rsatma:
Oshqozon va to‘g‘ri ichak endoskopik bipolyar elektroekssiyasi, onkologik qonunlarga asosan yo‘g‘on ichak zararlangan qismini kengaytirilgan rezeksiyasi va limfadesekssiyasi
-rekonstruktiv tiklovchi jarroxlik amaliyotlari
|
Sxema bo‘yicha 3 yilgacha proktolog davomiy kuzatuvi: operasiyadan keyingi davrda 1- marta 3 oydan keyin, 2 marta- 6 oydan keyin, so‘ng yilda 1 marotaba. Rekonstruktiv tiklovchi jarroxlik amaliyoti operasiyadan 1 yildan so‘ng. Kerak bo‘lsa ximiyaterapiya buyuriladi.
|
Yo‘g‘on ichak polip va polipozlarini xar xil guruhdagi davolash taktikasi
Xulosa
1
2
3
Yo'g'on ichakning poliplari va polipozi rivojlanishining asosiy klinik belgilari balog’atgacha davr, anamnezidan yallig'lanishli ichak kasalliklari, suyuq qonli axlat, qorin dam bo’lishi, yiring va shilliq mavjudligi, noma'lum sababli kaxeksiya va anemiya.
Yo’g’on ichak poliplarni malignizasiyasini diagnostik-prognoz mezonlariga qarab (4ta guruh)xar xil guruhdagi davolash taktikasi va jarohlik amaliyoti usullari tadbiq etildi.
Ishlab chiqilgan differentsial jarrohlik taktika natijasida Yo'g'on ichak poliplari va polipozlarini jarrohlik davolashning 4 ta xavfli guruhini aniqlashga asoslangan. Bunda jarrohlik davolash natijalarini sezilarli darajada yaxshilashi mumkin: asoratlarni 2,5-3 barobarga, retsidivlar chastotasini 5-10 barobarga kamaytirish, davolanib ketgan bemorlarning tuzalish samarasini 15-45% ga oshirish (o'rtacha 27%).
AMALIY TAVSIYALAR
Umumiy tibbiy tarmoq muassasalari (birlamchi va ikkilamchi sog'liqni saqlash muassasalari) tomonidan klinik prognozlarni aniqlash, ushbu bemorlarni yo’g’on ichak poliplar va polipoz yoki neoplazmalarini tashxislash uchun maxsus koloproktologik markazlarga yuborish va tekshirish uchun asos bo'lib xizmat qiladi.
Yo’g’on ichak polipozi aniqlangan bemorlarni klinik tekshirishning majburiy komponenti oshqozon-ichak trakti, gepatobiliar tizim va yurak-qon tomir tizimining yuqori qismlarini ultratovush diagnostikasi, endoskopiya va funktsional diagnostika usullari bilan kompleks o'rganishdir.
Tekshiruv jarayonida koloproktologiya markazida yo'g'on ichak poliplarini malignizatsiyalash uchun 1 va 2-xavf guruhlari aniqlangan taqdirda, jarrohlik muolajalari ishlab chiqilgan differentsiatsiya qilingan taktikaga muvofiq minimal miqdorda jarrohlik muolajalari o'tkazilishi kerak. Jarrohlik davolanishidan keyin yo'g'on ichakning polip va polipoziga ega bo'lgan har bir bemor kamida 5 yil davomida koloproktologlarning dispanser nazorati, umumiy amaliyot shifokorlarining dispanser nazorati ostida bo'lishi kerak.
1
2
3
E’tiboringiz uchun rahmat !!!
|
| |
