X. Zayniddinov, S. O‘rinboyev, À. Beletskiy




Download 3,53 Mb.
bet17/36
Sana16.01.2024
Hajmi3,53 Mb.
#138274
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   36
Bog'liq
Kompyuter tarmoqlari chuqurlashtirilgan kursi ()

2.4.1-rasm. WINS so‘rîvining fîrmati

UDP dåytîgrammalar javîbi ma’lumîtlar maydînida ikki baytli maydîn idåntifikatîri paydî bo‘ladi, analîgik hîlda esa





0 8 15

So‘rîv idåntifikatîri

Bayrîqcha

Bayrîqcha

Savîllar sîni

Javîblar sîni

Autority count

Qo‘shimcha yozuvlar sîni

52

Nîm=*<000...00><00>
(34 îktata)

NetBIOS (0021) elåmåntining turi

Sinf (Intårnåt(IN,1))



TTL (såkundlar-4 îktata)

Îktåtlarda såksiya nîmi uzunligi

Nîmlar sîni




NetBIOS nîmi (16 îktåt)




Bayrîqchalar nîmi

NetBIOS ning yana bîshqa nîmi

... ... ...

ID elåmånt (MÀS-adrås-îktåt)

Bayrîqchalar va hîdisalarni hisîblagich



2.4.2-rasm. WINS javîb fîrmati
so‘rîvlar pakåtida bo‘ladi. Davîmida ikki îktata uzunlikdagi bayrîqlar maydîni bo‘ladi. UDP dåytogrammalar javîbi ma’lumîtlar maydînining fîrmati 2.4.2-rasmda ko‘rsatilgan.
WINS prîtîkîli murakkab tarmîqlarda kîmpyutårni MAC adråsi haqidagi ma’lumîtlarni yig‘ish uchun juda qulay. Bunday ma’lumîtlarni marshrutizatîr kåshidan yoki tarmîqning tar- mîqni uzib-ulîvchi qurilmalaridan îlish mumkin. Àgarda ishchi stansiya Windows îpåratsiîn tizimidan fîydalansa WINS ko‘prîq ma’lumît bårishi mumkin. Shunday ekan dastur hujumchining (kîmpyutår tarmîg‘ida) MAC adråsini îlib kålsa, buni hayrîn qîlarli jîyi yî‘q. Bu ishni WINS prîtîkîli bajargan bo‘ladi.

53


Nazorat uchun savollar va topshiriqlar

  1. IPX prîtîkîlining asosiy vazifasi nimadan iborat?

  2. IPX pakåtlari qanday fîrmatlarda bo‘lishi mumkin?

  3. IPX sårvår marshrutizatîr funksiyasini bajara îladimi?

  4. SAP prîtîkîlining vazifasi nimalardan iborat?

  5. Marshrutizatîrlar qanday hîlatda marshrut aõbîrîtlarini jo‘natadi?

  6. SPX prîtîkîlining afzalligi nimadan iborat?

  7. SPX—SPX II lar yangi vårsiyasining qanday imkoniyatlari mavjud?

  8. SPX II sarlavhaning fîrmati qanday ko‘rinishda bo‘ladi?

  9. AppleTalk tarmîg‘i qanday muhitlarda ishlashi mumkin?

  10. ÀTR prîtîkîlining vazifasi nimadan iborat?

  11. AURP prîtîkîlining vazifasi nimadan iborat?

  12. NetBIOS prîtîkîli qanday tarmoqda ishlatish uchun mo‘ljallan- gan?

  13. WINS prîtîkîli tarmoqda qanday vazifani bajaradi?

54

3-B O B. TCP/IP STÅK PRÎTÎKÎLLÀRI





    1. TCP/IP STÅKINING TÀRIÕI VÀ RIVÎJI

Transmission Control Protocol/Inernet Protocol(TCP/IP) – prîtîkîllar ståki glîbal tarmîq uchun ishlab chiqarilgan.


TCP/IP standartlari Request for Comment (RFC) dåb ataluvchi såriyali hujjatda chîp etilgan. RFC hujjatlarida Internet tarmîg‘i ichida bo‘layotgan ishlar yozilgan. Àyrim RFC lar tar- mîq sårvislari yoki prîtîkîllari va ularni ishlab chiqish haqida yozadi. TCP/IP standartlari har dîim RFC ko‘rinishda chîp etiladi, faqat barcha RFC lar ham standart bo‘lmaydi.
Ståk 20 yil îldin ÀQSH mudîfaa vazirligi tîmînidan har õil hisîblash tizimlarida eksperimåntal ARPANET tarmîg‘ining bîshqa tarmîqlar bilan alîqasini ta’minlash uchun ishlab chiqil- gan. ARPA tarmîg‘i ishlab chiqaruvchilarga va izlanuvchilarga harbiy sîhada anchagina fîydali bo‘ldi. ARPA tarmîg‘ida ikkita kîmpyutår alîqasi Internet Protocol (IP) yordamida amalga îshirilgan. Hîzirgi kunda esa TCP/IP ståkining asîsiy qism- laridan biri hisîblanadi.
Bårkli univårsitåti o‘zining OC UNIX vårsiyasida ishlab chiqqan prîtîkîllari bilan TCP/IP ning rivîjiga katta hissa qo‘shdi va kång tarqalishiga sababchi bo‘ldi. Ushbu ståkda xalqarî Internet aõbîrît tarmîg‘i ishlaydi. Uning mutlaqligini, ya’ni RFC fîrmasidagi ko‘rinishini Internet Engineering Task Forse (IETF) ta’minlab bårdi.
PCP/IP ståki OC UNIX da shaõsiy kîmpyutårlar uchun Windows tarmîq îpåratsiîn tizimlarida kång tarqalgan va uning yåtakchilik xususiyatini quyidagilar îrqali tushuntirish mumkin:

  • Bu ko‘p tariõga ega bo‘lgan dåyarli yakunlangan standart va hîzirgi kunda mashhur bo‘lgan tarmîq prîtîkîllari ståki hisîblanadi.

  • Dåyarli barcha katta tarmîqlarda o‘z trafigining asîsiy qismini TCP/IP îrqali uzatadi.

  • Bu Internet tarmîg‘iga chiqish usuli.

  • Bu ståk Internet transpîrt õizmatlaridan va unda yaratil- gan WWW gipårmatn tåõnîlîgiyasidan fîydalangan hîlda intranet – kîrporativ tarmîg‘ining asîsi uchun õizmat qiladi.

55

  • Bu mustahkam tåõnîlîgiya transpîrt tizim îsti tizimi darajasida har õil tizimlarni birlashtirish uchun qulay.

  • Bu kliyånt-sårvår dasturi uchun mustahkam platfîrmalar o‘rtasida masshtablashgan muhit.




    1. TCP/IP STÅKINING STRURTURÀSI. PRÎTÎKÎLLÀRNING QISQÀCHÀ XÀRÀKTÅRISTIKÀSI

TCP/IP ståki o‘zarî ta’sirga ega bo‘lgan ISO/OSI îchiq ti- zimidan îldin ishlab chiqilgan. Shunday bo‘lsa ham u ko‘p sath- li strukturaga ega.


TCP/IP prîtîkîlining strukturasi 3.2-rasmda bårilgan.
TCP/IP prîtîkîllari 4 ta sathga bo‘linadi.






7




WWW,
Gopher, WAIS



SNMP

FTP

telnet

SMTP

TFTP

I





6






5







II


TCP UDP





4







3





IP


ICMP


RIP


OSPF


ARP


III






2

Belgilanmagan


Ethernet, Token-Ring, FDDI, X.25, slip, ppp

VI




1

OSI

Download 3,53 Mb.
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   36




Download 3,53 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



X. Zayniddinov, S. O‘rinboyev, À. Beletskiy

Download 3,53 Mb.