|
Xalqaro nordik universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchiBog'liq 45817dd0-9c23-48be-b4c0-938339c89155uchinchi bosqichi
kredit berish imkoniyatlari,
shartlari va shakllari bo‘yicha yakuniy qarorlarning qabul qilinishi bilan
tavsiflanadi.
Ushbu
bosqich
oxirida
kredit
shartnomalari
tuziladi
va
rasmiylashtiriladi hamda ularga muvofiq banklar kreditlash jarayonining keyingi
bosqichlarida boshqaruv funksiyalarini amalga oshiradilar.
To‘rtinchi
bosqichda mijozlar tomonidan berilgan kreditlar doirasida
mablag‘larning qaytarilishini ta’minlash uchun shart-sharoitlar yaratish ko‘zda
tutilgan. Shu munosabat bilan garov ta’minotini aniqlash va baholash eng muhim
masala bo‘lib, buning natijasida banklar va qarz oluvchilarning huquq va
majburiyatlarining umumiyligini belgilovchi huquqiy garov hujjatlari chiqariladi.
Kredit garoviga kafolatlar ham kiradi.
Beshinchi
bosqichda kredit shartnomasiga muvofiq kredit berishning o‘ziga
xos usuli va ssuda hisobi turiga muvofiq amalga oshiriladi.
Kredit berish jarayonining
oltinchi
bosqichi muayyan kredit to‘lovi usulida
pul mablag‘larini qaytarishni hamda kredit shartnomasini yakunlashni o‘z ichiga
oladi.
Yettinchi
bosqichda banklarning kredit operatsiyalarini monitoring qilish
bilan bog‘liq funksiyasi amalga oshiriladi, bu – kredit berilgan paytdan boshlab
vujudga keladi va kreditni to‘lash hamda qarz oluvchilar tomonidan kreditning
barcha qo‘shimcha va to‘xtatib turish shartlarini bajarishi bilan tugaydi.
Bank xizmatlari samaradorligini aniqlash masalasi biz uchun muhimdir.
Umuman samaradorlik va iqtisodiy samaradorlikning ta’rifiga asoslanib,
xizmatlarning samaradorligi – aslida xizmatlarni ko‘rsatish bo‘yicha faoliyat
samaradorligini anglatadi.
Kredit
siyosati
samaradorligi
bankdagi
risklarni
boshqarish
bank
rivojlanishining ushbu bosqichida tijorat banki uchun rentabellik va likvidlikning
maqbul nisbatini ta’minlash uchun yetarli bo‘lganda amalga oshiriladi. Boshqacha
qilib aytganda, bank normal foyda va zarur likvidlikni ta’minlash uchun faqat
oqilona tavakkal qilishi kerak. Samarali kredit siyosati o‘ta xavfli bo‘lishi mumkin
emas, chunki bu bankning ishonchliligiga zarar yetkazadi.
Tizimli yondashuvga asoslanib, biz kreditlash samaradorligini ikkita o‘zaro
bog‘liq qismdan: kreditdan foydalanish samaradorligining samarali va xususiy
ko‘rsatkichlaridan tuzishni taklif qilamiz. Ushbu qismlarning har biri 1-jadvalda
aks ettirilgan aniq mezonlardan iborat. Ushbu mezonlar ro‘yxati kreditdan
foydalanish samaradorligini baholashning tarmoqqa xos ko‘rsatkichi – foyda va
foydalanilgan kreditlar nisbati bilan hisoblangan kredit unumdorligi ko‘rsatkichi
bilan to‘ldiriladi. Ushbu mezon kreditning korxona samaradorligiga ta’sir
darajasini aniqlash imkonini beradi.
|
| |