ONA TILI VA ADABIYOTI
61. Atash ma’nosini tamoman yo‘qotib, faqat o'zi birikkan so'zni
boshqa so'zga tobelantirib bog'lash
uchun xizmat qiladigan
so'zlarni toping.
A) uchun, singari, kabi, tufayli
B) lekin, shuning uchun, hamda
C) axir, nahotki, menimcha, chamasi
D) tomon, keyin, misoli, qadar
62. O‘n qo‘li o‘n hunar. Berilgan iborada ma’no ko’chishining
qaysi turi uchraydi?
A) metafora B) metonimiya
C) vazifadoshlik D) sinekdoxa
63. Ba’zi kishilar borki, tanqidni yoqtirmaydilar. Qo'shma
gapning turini aniqlang.
A) kesim ergash gapli qo'shma gap
B) to‘ldiruvchi ergash gapli qo'shma gap
C) ega ergash gapli qo'shma gap
D) aniqlovchi ergash gapli qo'shma gap
64.
-a qo‘shimchasi bilan fe’l
yasalganda, o‘zak-negizda qanday
tovush o‘zgarishi vujudga keladi?
A) o‘zak-negizdagi
-o tovushi
– a
tarzida yoziladi.
B) o‘zak-negizdagi
-a tovushi
– o
tarzida yasaladi.
C) yasovchi qo‘shimcha birgina
unlidan iborat bo‘lganligi uchun,
hech qanday tovush o‘zgarishii
bo‘lmaydi.
D)
-a qo‘shimchasi bilan fe’l
yasalmaydi
65. «Muassasalar;
tashkilotlar
va
jamoat
birlashmalari
muhrlari, tamg'alari, ish qog'ozlarining matnlari davlat
tilida bo'ladi». Ushbu fikr «Davlat tili to'g'risida»gi
Qonunning nechanchi moddasida aks etgan?
A) 18-moddada B) 20-moddada
C) 17-moddada D) 19-moddada
66. Badiiy uslubning kommunikativ
vazifasi deganda nima
tushuniladi ?
A) tasviriy ifodalarni qo’llash
B) o’quvchiga ta’sir qilish
C) ma’lum voqea –hodisa haqida axborot berish
D)
muayyan
ijtimoiy
masalalarga
faol
munosabatdabo’lishlik
67. Hozir ayni damda shu zulm va adovat tikanlari o’zining ilk
mevasini berdi. Ushbu gapda nechta moslashuvli tobe
bog’lanish mavjud?
A) 4 ta B) 3 ta C) 5 ta D) 2 ta
68. O’z jigariga ham rahm-shafqat qilmaydilar! Ushbu gapda
qanday ma’no ko’chishi mavjud?
A) metafora B) vazifadoshlik
C) sinekdoxa D) metonimiya
69. Quyidagi rang bildirgan so‘zlardan
badiiy uslubga
tegishlisini belgilang
A) havorang B) moviy C) ko‘k D) zangori
70. O'qqo'rg'on,
makkajo'xori,
bodomnusxa,
izzattalab,
tinchliksevar. Berilgan so'zlardan qator undoshli so'zlar
sonini aniqlang.
A) 4 ta B) 2 ta C) 3 ta D) 1 ta
71. Qaysi yozuv turkiy runik yozuvi ham deb ataladi?
A) o'rxun yozuvi B) uyg'ur, arab
C) hammasi D) so'g'd
72. Shoir o‘z faoliyati bilan XV asr o‘zbek adabiyotini
mislsiz taraqqiyot cho‘qqilariga ko‘tarib, uyg‘onish
davri sifatida atalayotgan bu davr madaniy va
adabiy hayotini o‘z ijodi bilan bezadi.
Ushbu gapda ishtirok etgan fe’l nisbatlari haqidagi to‘g‘ri
hukmni toping.
A) 2 ta aniq, 1 ta majhul nisbatdagi fe’l ishtirok etgan
B) 3 ta aniq, 1 ta majhul nisbatgagi fe’l ishtirok etgan
C) 2 ta aniq, 1 ta orttirma, 1 ta majhul nisbatdagi fe’l
ishtirok etgan
D) 1 ta orttirma,1 ta aniq, 1 ta majhul nisbatdagi fe’l
ishtirok
73. Quyida berilgan gaplarda olmosh qaysi gap bo`lagi bo`lib
kelganini aniqlang.
1) Bilimdon o`z bilimi tufayli ofatlardan omon qoladi.
2)U kishi o`tirganlar bilan qo`l berib so`rashib chiqdi.
3) Ko`p harakat qilgan qolib,yutuq ham o`shaniki bo`ldi.
4) Biz kelajaki buyuk yurt farzandimiz.
a) to‘ldiruvchi, b)
aniqlovchi, c) ega, d) kesim
A) 1-b;2-b;3-d;4-c B) 1-c;2-c;3-b;4-c
C) 1-a;2-c;3-b;4-c D) 1-b;2-c;3-c;4-c
74. Buyuk olim odamning nopok istaklari va tuban ehtiroslarini
uyga qamab qo‘yilgan uch maxluq: odam, to‘ng‘iz va
arslonga o‘xshatgan ekan.
Berilgan gapda ham hokim, ham tobe qismi yasama bo‘lgan
birikma haqida to‘g‘ri hukmni aniqlang.
A) ega va kesim moslashuvi
B) to‘ldiruvchili so‘z birikmasi
C) aniqlovchili so‘z birikmasi
D) holli so‘z birikmasi
75. To'gri, u aravani quruq olib qochadigan maqtanchoqlardan
emas. Berilgan gap qaysi qatorda to‘g‘ri tahlil qilingan?
A) kiritma, ega, aniqlovchi, kesim.
B) kiritma, ega, aniqlovchi, to‘ldiruvchi, kesim.
C) kiritma, ega, to'ldiruvchi, aniqlovchi, aniqlovchi, kesim.
D) kiritma, ega, to'ldiruvchi, aniqlovchi, hol, to‘ldiruvchi,
kesim.
76. Qo‘sh undosh xato qo‘llangan qatorni aniqlang?
A) muqaddam B) mutaassib
C) yakkandoz D) qo‘qqisdan
77. Qaysi qatordagi so‘zlarda assimilatsiya hodisasi kuzatilgan?
A) ehtimol, parvona, hammabop
B) muvaqqat, afv, ishga
C) maqsad, ishtiqoq, tanbal
D) bog‘cha, to‘qson, tonmaslik
78. Quyidagi so'zlardan nechtasida nuqtalar o'rnida chuqur til
orqa sirg'aluvchi undosh yoziladi? ishta...a, ji...oz, e...son,
ehtiyotkor, za...matkash, ...oqon, mar...amat, mu...ojir, sul...
A) bittasida B) to'rttasida
C) uchtasida D) ikkitasida
79. Ma’no ko'chishining qaysi turi fikrimizni lo'nda, ifodali,
ta’sirchan bayon qilishning bir yo'li sanaladi?
A) metonimiya B) sinekdoxa
C) metafora D) vazifadoshlik
80. Havola bo‘lakli qo‘shma gap berilmagan qatorni belgilang.
A) Yoshlar ilmli bo`lsa, yurtimiz gullab-yashnaydi
B) Kishi dardiga kim hamdard emasdir,kishi
nazdida ul
mard emasdir
C)
Shu
narsani
unutmangki
baxtsizlikning
belgisi
nodonlikdir.
D) Shunday odamlar borki, odamlarning naqshidir.
81. Qaysi qatorda vositali to'ldiruvchili ergashgan qo'shma gap
mavjud?
A) Shuni hamisha yodingizda saqlangki, birovga yolg'on
gapirish juda katta gunohdir
B) Shundan ehtiyot bo'lingki, birovning ota-onasini haqorat
qilgan odam o'zining ota-onasini ham haqoratlagan bo'ladi
C) Shuni
unutmangki, do'stlar bilan suhbat qurmoq gullar
999990
TEST(18.06.2019)
"XORAZM ILM ZIYO" NTM
4/5
orasida sayr qilmoqdan xushdir
D) Shuni anglamoq kerakki,
ota-ona uchun farzanddan
ko'ra yaqinroq kimsa yo'q
82. Esib keldi Sharqdan bahorning yeli,
Jahon ko‘rki-chun ochdi firdavs yo‘li.
Ipor to‘ldi bo‘z yerga kofur ketib,
Bezanmoqchi dunyo chiroy kasb etib.
Ushbu misralar orqali bahorni madh etgan shoir nomini
toping.
A) Rabg‘uziy B) Ogahiy
C) Yusuf Xos Hojib D) Mahmud Koshg‘ariy
83. Qaysi duo zardushtiylikda e’tiqod duosi bo’lib, U islomdagi
kalimayi vahdat va kalimayi
shahodat singari vazifalarni
ado etgan?
A) Videvdat B) Mazdayana
C) Axuna varya D) Visprad
84. “Avesto”da maxsus ohanglar asosida ijro etiladigan
qo‘shiqlar nima deyiladi?
A) Visparad B) Yashtlar
C) Vendidod D) Gohlar
85. Navoiy “Xamsa”sining qaysi dostoni mavzu biror voqeani
hikoya
qilish
asosida
emas,
balki
muallif
fikr-
mulohazalarining bayoni tarzida
yoritiladi?
A) “Layli va Majnun” B) “Farhod va Shirin”
C) “Sab’ai sayyor” D) “Hayrat ul-abror”
86. Bo‘ldi raiyat gala-vu sen shubon,
Ul shajari musmir-u sen bog‘bon.
Ushbu parcha qaysi asardan?
A) “Hayrat ul-abror” B) “Farhod va Shirin”
C) “Sab’ayi sayyor” D) “Layli va Majnun”
87. 1937-1940-yillar ichida Mirkarim Osim Navoiyning hayot va
ijod yo‘llarini keng aks ettiruvchi qaysi qissa va hikoyalarni
yozdi?
A) “Alisher Navoiy va Darvishali”, ”Badarg‘a”, ”Navoiyning
xislatlari”, ”Ulug‘bek va Navoiy”.
B) Barchasi to‘g‘ri
C) ”Badarg’a”, ”Navoiyning xislatlari”, ”Singan setor”,
“Ulug’bek va Navoiy”.
D) ”Singan setor”, “Alisher va Darvishali”, “Ulug’bek va
Navoiy”.
88. “Zulmatdan ziyo”, “Malikayi ayyor” opera librettalarini kim
yozgan?
A) H.Olimjon B) T.To‘la
C) Zulfiya D) T.Murod
89. “Susambil” ertagida kalamushlar qancha
go‘r qazib qo‘yadi?
A) 2 ta B) 70 ta C) 7 ta D) 14 ta
90. “...”dagi
hayоtni mеn yaхshi bilaman, ular mеn bilan bilan
bo’lgan , mеnga uchragan kishilarning hayоti. Mеn bu
hayоtning atrоfidamas, naq ichida bo’lganman. Bu mavzuda
birоn narsa yaratmasam ko’nglim o’rniga tushmas edi” dеb
yоzgan yоzuvchi va u qaysi asarni nazarda tutgan?
A) Shuhrat “SHinеlli yillar”
B) Shuhrat “Оna va farzand”
C) Shuhrat “Jannat qidirganlar”
D) Shuhrat “Оltin zanglamas”
999990
TEST(18.06.2019)
"XORAZM ILM ZIYO" NTM
5/5