|
Enigma shiriftlash mashinasi kodlari va radiogrammalari olinishi
|
| bet | 6/7 | | Sana | 19.12.2023 | | Hajmi | 3,29 Mb. | | #123456 |
Bog'liq Kiberxavsizlik. A. J avohir word Qodirov MB-5Enigma shiriftlash mashinasi kodlari va radiogrammalari olinishi
1941-yil 9-mayda U-110 suv osti kemasini ingliz kuchlari tomonidan qo’lga olish paytida Enigma shifrlash mashinasi kodlar, radiogrammalar va boshqa tegishli hujjatlar bilan birga birinchi marta ittifoqchilar qo’liga tushdi. Qabul qilingan materiallar yordamida ingliz kriptograflari uch rotorli Enigmada ᾿᾿Dolphin᾿᾿dan foydalangannemis suv osti kemalarining habarlarini o’qiy boshladilar.1941-yil avgust oyida inglizlar nemis radiosi xabarlarini tezda deshifrlash imkonini beradigan yanada rivojlangan ᾿᾿ Bombalar᾿᾿ni yaratdilar. Ikki oy o’tgach, nemislar suv osti kemalari uchun yangi kodni taqdim etishdi, ammo Bletchley Park uni ham buzishga muvaffaq bo’ldi. Nemis dengiz floti yangi to’rt rotorli ᾿᾿Enigma᾿᾿dan foydalanishni boshlagan 1942-yil fevraligacha inglizlar dushman shifrlash habarlarini bemalol o’qidilar. Vaziyat 1942-yil 30-oktabrda Petard suv osti kemasiga qarshi kemasi modernizatsiya qilingan Enigma va uning hujjatlarini[6] U-559 suv osti kemasidan tortib olgandan keyingina tuzatildi. Bu urushning oxirigacha nemis xabarlarini deshifrlash imkonini berdi.
Xulosa:
Enigma shifrlash mashinasi 1920-yildan boshlab dastlab ish bilarmonlik yozishmalarining sirini saqlash uchun tijorat maqsadlarida ishlatilgan ekan; Ikkinchi Jaxon urushi payti esa bu qurilma nemislar qo’mondonligi tomonidan ishlatilgan ekan.”Enigma” bu yunoncha ya’ni jumboq degan ma’noni anglatgan.Enigmaning vazifasi maxfiy matnlarni shifrlash va parolni ochish uchun ishlatiladigan qurilma ekanligi o’rganildi va malumotlarni shifrlash jarayoni, usullari ham ko’rib chiqildi.Bu qurilma aynan urush vaqtlarida aynan qo’l kelgan.Ya’ni qo’mondonlar bir-biriga qanday reja tuzganlarini yetkazish uchun qulay qurilma bo’lgan.Enigma tufayli Yevropadagi davlatlarga xavf yanada oshib borgan chunki qurilma tufayli Nemislar dushmanlarga tezkor xujum qilish imkoniyatiga ega bo’lganlar .Enigma qurilmasida shifrlangan matni buzib bo’lmaydi deb hisoblashgan.Biroq polshalik 3ta matematik bu fikrni inkor etgan.Ular shifrlangan matni buzish 1939-yilgacha kurash olib borgan va enigma tomonidan shifrlangan matnlarni o’qishni uddalashgan edi.
|
| |
