Yarimo'tkazgichlar asosidagi sensorlar va ularning keng qo'llanilishi




Download 22,54 Kb.
bet3/5
Sana22.06.2024
Hajmi22,54 Kb.
#265103
1   2   3   4   5
Bog'liq
Yarimo\'tkazgichlar asosidagi sensorlar va ularning keng qo\'llanilishi

ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODLAR
Tadqiqotimizda yarimo'tkazgich asosidagi sensorlarning turli sohalardagi ta'sirini o'rganish uchun bir qator metodlar qo'llaniladi. Ushbu metodlar quyidagilardan iborat:
- Laboratoriya Sinovlari: Yarimo'tkazgich asosidagi sensorlarning ishlash parametrlarini, jumladan ularning aniqligi, tezkorligi va ishonchliligi o'lchash uchun maxsus laboratoriya sinovlari o'tkaziladi. Bu sinovlar sensorlarning fizikaviy va kimyoviy xususiyatlarini hamda ularning turli muhit sharoitlariga moslashuvchanligini baholashga imkon beradi.
- Statistik tahlil: Sensorlardan olingan ma'lumotlar yig'indisi ustida tahlil o'tkazish uchun turli statistik dasturlar qo'llaniladi. Masalan, SPSS, MATLAB, va Python kabi dasturlar yordamida ma'lumotlar tahlili amalga oshiriladi, bu esa sensorlarning samaradorligini va ularning sohalardagi ta'sirini chuqurroq tushunish imkonini yaratadi.
- Ma'lumot yig'ish Texnikalari: Sensorlar yordamida yig'ilgan ma'lumotlar turli manbalardan, jumladan real vaqt rejimida ishlaydigan tizimlardan, tajriba sinovlaridan va mavjud ma'lumot bazalaridan to'planadi. Bu ma'lumotlar keyinchalik qayta ishlanadi va tahlil qilinadi.
Ma'lumotlar tahlili jarayonida quyidagi asosiy qadamlar amalga oshiriladi:
- Ma'lumotlarni tozalash va tuzatish: Dastlabki bosqichda yig'ilgan ma'lumotlar noaniqliklar va xatolardan tozalanadi, bu esa tahlil natijalarining aniq va ishonchli bo'lishini ta'minlaydi.
- Ma'lumotlarni qayta ishlash: Ma'lumotlar turli analitik dasturlar yordamida qayta ishlanadi, bu jarayonda o'zgaruvchilarning o'zaro bog'liqligi, tendentsiyalari va boshqa statistik ko'rsatkichlar aniqlanadi.
- Hipotezalarni sinash: Ma'lumotlar asosida qo'yilgan ilmiy hipotezalar sinovdan o'tkaziladi, bu esa tadqiqot savollariga javob topishga yordam beradi.
Ushbu usullar yordamida olingan natijalar yarimo'tkazgich asosidagi sensorlarning turli sohalardagi ahamiyati va ta'sirini aniq va ishonchli tarzda baholash imkonini beradi, shuningdek kelajakdagi tadqiqotlar uchun mustahkam poydevor yaratadi.
Yarimo'tkazgich asosidagi sensorlar uchun matematik modelni yanada kengroq va batafsilroq tushuntirish uchun, ularning turli xil ishlash ko'rsatkichlarini aniqlashda qo'llaniladigan formulalarni kengaytirib, ushbu sensorlarning turli sohalardagi qo'llanilishi uchun moslashtirilgan modellarni ham ko'rib chiqamiz.
Aniqlik sensorning o'lchovlarining haqiqiy qiymatlarga qanchalik yaqin ekanligini ko'rsatadi. Biroq, real dunyo ilovalarida sensorlar turli xil sharoitlarga (masalan, harorat, namlik) ta'sir qilinishi mumkin. Bu omillarni hisobga olish uchun aniqlik modelini quyidagicha kengaytirish mumkin:

Bu yerda bu turli tashqi omillar (masalan, harorat, namlik) hisoblanadi va bu omillar ta'sirida o'lchanadigan qiymat.
2. Sezgirlilik (Sensitivity) Modeli:
Sensorning sezgirligini, ya'ni kichik o'zgarishlarga qanday javob qaytarishini tushunish muhimdir. Bu turli sharoitlarda sensorning qanday ishlashini aniqlashga yordam beradi:

Bu yerda bu sensor chiqishidagi o'zgarishning kirish signali x va boshqa tashqi omillar ( ) ga bog'liqligini ifodalaydi.
3. Ishonchlilik (Reliability) Modeli:
Ishonchlilikni baholash uchun sensor chiqishidagi o'zgaruvchanlikni o'rganish kerak. Bu o'zgaruvchanlik turli sharoitlarda qanchalik o'zgarishini tahlil qilish uchun quyidagi tenglama ishlatilishi mumkin:

Bu yerda bu sensor chiqish qiymatlari o'rtasidagi dispersiya, va bu o'rtacha qiymatdir. Bu model turli sharoitlar ostida sensor ishonchliligini aniqlash imkonini beradi.
Ushbu modellar sensorlarning tibbiy diagnostika, avtomobilsozlik va atrof-muhit monitoringi kabi turli sohalarda qanday ishlashini chuqurroq tushunish uchun asosiy vositalardir. Ular orqali sensorlarning samaradorligini baholash va turli muhit sharoitlariga moslashuvchanligini tahlil qilish mumkin. Bu tahlillar asosida sensor texnologiyalarini yanada takomillashtirish va ularning qo'llanilish doirasini kengaytirish bo'yicha strategiyalar ishlab chiqish mumkin.
Ushbu tahlil yordamida ishlab chiquvchilar sensor texnologiyalarini turli muhit sharoitlariga yaxshiroq moslashtirish uchun zarur bo'lgan texnik tuzatishlarni amalga oshirishlari mumkin. Bunday yondashuv sensorlarning ish faoliyatini yanada yaxshilashga, ulardan kengroq foydalanish imkoniyatlarini ochishga yordam beradi. Bu esa o'z navbatida texnologiyalarning samaradorligini oshiradi va ulardan foydalanish sohalarini kengaytiradi.

Download 22,54 Kb.
1   2   3   4   5




Download 22,54 Kb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Yarimo'tkazgichlar asosidagi sensorlar va ularning keng qo'llanilishi

Download 22,54 Kb.