|
Ovoz bilan ishlash mavzusini o'qitish metodikasi
|
bet | 4/8 | Sana | 27.01.2024 | Hajmi | 100 Kb. | | #147148 |
Bog'liq guZahiriddin muhammadbobur nomidagi andijon davlat universiteti1.2. Ovoz bilan ishlash mavzusini o'qitish metodikasi
Dastur bilan ishlash uchun uni yuklab olishingiz kerak (masalan, Softportal resursidan) va shaxsiy kompyuteringizga o'rnatishingiz kerak.
Keyin dastur sozlamalariga o'ting (yuqori chap tomondagi "Preferences" tugmasi).
"Qurilma sozlamalari" yorlig'ini tanlang, "Mikrofon" parametrida tizim tomonidan ishlatiladigan mikrofonni o'rnating va "Ijro etish" parametrida - tizimda ishlatiladigan karnaylarni o'rnating.
Keyin biz quyida joylashgan "OK" tugmachasini bosamiz, boshqasini o'zgartirmaymiz.
"Mikrofon" va "Ijro etish" parametrlarining kerakli qiymatini o'rnating. Agar siz hamma narsani to'g'ri bajargan bo'lsangiz, unda dastur oynasining markazidagi yashil indikator ("Ovozni o'chirish" tugmasi yonida) to'g'ridan-to'g'ri ovozingizning ovoziga javob beradi. Dasturning ishchi ekrani uch qismga bo'lingan. Chap tomonda har qanday ovozni eshitishi uchun oldindan sozlamalarni tanlashingiz mumkin. Bu bola (Bola), erkak (Erkak), ayol (Ayol), robot (Robot), jin (Jahannam jin) va boshqalar bo'lishi mumkin. Markazda ovozning xususiyatlarini asta-sekin o'zgartirishga imkon beruvchi slayderlar mavjud: balandlik o'zgarishi (ohang o'zgarishi), tembr (tembr), siljish (tembrning o'zgarishi), quvvat (tembrning kuchining o'zgarishi). O'ng tomonda grafik ekvalayzer mavjud (siz u erda ovozingizning ovozini ham o'zgartirishingiz mumkin), shuningdek har qanday Ovoz effektlarini tanlang. MorphVOX Pro bilan o'zgartirilgan ovozdan foydalanish uchun, masalan, Skype-da, siz Skype sozlamalariga o'tishingiz, u erda Ovoz sozlamalari yorlig'ini tanlashingiz va standart mikrofonni Screaming Bee Audio-ga o'rnatishingiz kerak. Adobe Audition keng imkoniyatlarga ega Bugun gaplashadigan ikkinchi dastur - bu ham bir xil darajada mashhur Adobe Audition (mahsulotning bepul sinov versiyasi, masalan, adobe.com saytida mavjud). Bu juda kuchli, moslashuvchan, ko'p funktsiyali vositadir, bu turli xil imkoniyatlarga ega, bu inson ovozini yuqori sifatli qayta ishlashga imkon beradi. Siz ovozli yozuv bilan mavjud audio faylni dasturga yuklashingiz yoki mikrofondan ovoz yozish uchun "Yozib olish" tugmachasini bosishingiz mumkin (yozib olingan ovozning vizual displeyi yozuv paytida ko'rsatiladi). Agar sizda fonit mikrofoningiz bo'lsa, uni tuzatishingiz kerak, havoladagi maqola ko'rsatmalariga qarang. Tartibga solish uchun kerakli segmentning boshi va oxirini tanlang (sichqoncha bilan chertib segmentning boshini tanlang, so'ngra sichqoncha tugmachasini bosmasdan kerakli segmentni tanlang, ko'rsatilgan segment boshqa rangda aks etadi). Keyin sizga kerakli kalitda tanlangan segmentni o'zgartirishga imkon beradigan dastur tomonidan taqdim etilgan funktsional imkoniyatlardan kerakli effektni tanlashingiz kerak. Siz avval ularni sichqoncha bilan tanlab, so'ngra "O'chirish" tugmachasini bosish orqali turli xil shovqinlarni, xo'rsinishlarni, keraksiz tovushlarni o'chirishingiz mumkin. Ovozingizning ovoziga boshqa effektlarni kiritish uchun siz boshqa audio trekdan foydalanishingiz mumkin (ikkala trek bir vaqtning o'zida ijro etiladi) yoki birinchi (asosiy) audio trekdagi qo'shimchadan foydalanishingiz mumkin. Buni amalga oshirish uchun sichqonchani kiritish uchun trekning kerakli joyiga bosing (kursor u erda paydo bo'ladi), so'ngra yuqoridagi "Qo'shish" - "Ovoz" tugmachasini bosing va kerakli faylni tanlang. Agar sizga ovozingiz ohangini o'zgartirish kerak bo'lsa, unda Effektlar yorlig'ida Time / Pitch-ni tanlang va Pitch-ni vaqtni o'zgartirmasdan sozlang. Ushbu ovozli modifikatorning boshqa effektlari bor, masalan, ovozingizga echo effektini qo'shish uchun "Delay effects" -ga o'ting va u erda "echo" -ni tanlang. Dastur sizning ovozingizga turli xil ohanglarni berib, turli xil echo shakllarini tanlashga imkon beradi. AV Voice Changer Software Diamond - ovozni onlayn tarzda qayta ishlaydi. Uchinchi ovoz almashtiruvchi dastur AV Voice Changer Software Diamond hisoblanadi. Uning funktsionalligi men ko'rib chiqqan MorphVOX Pro-ga o'xshaydi, bu sizning ovozingizning ovozini real vaqtda o'zgartirishga imkon beradi. Ovozingizni o'zgartirishdan tashqari siz ovozingizga turli effektlar qo'shishingiz, musiqiy kompozitsiyalarning ovozini o'zgartirishingiz, turli xil ovozlar bilan karaoke kuylashingiz va shunchaki taniqli kino yulduzlari ovozida gaplashishingiz mumkin. AV Voice Changer Software Diamond bilan ishlash uchun ushbu dasturni o'rnating va ishga tushiring. Ovozni o'zgartirishni "Voice Morpher" opsiyasi yordamida yoqish / o'chirish tugmachasini yoqishingiz mumkin. "Dupleks" tugmachasini bosish sizga o'zgartirilgan ovozingiz qanday eshitilishini tinglash imkoniyatini beradi (biroz kechikish bilan). Ovoz ohangini o'zgartirish ko'rsatkichni panjara bo'ylab harakatlantirish orqali amalga oshiriladi va "Nickvoices" ni tanlash orqali dasturda mavjud bo'lgan ovozli shablonlardan birini ishlatishingiz mumkin. Suhbatlar va masxara qilish uchun AV Voice Changer Software Diamond-dan foydalaning. Kundalik turmushda ovozli(audio) yoki video ma’lumotlardan keng foydalanamiz. Ya’ni musiqa eshitamiz, kino, kliplar va biror bir dasturni, yangiliklarni tomosha qilamiz. Bunday axborotlar aniq bir ssenariy asosida audio va video tahrirlagichlar yordamida yaratilgandir. Shu singari chet tillarini o’qitishda, o’rgatishda yoki o’qitish jarayonini samarali olib borishda ham ko’pincha bunday ma’lumotlarga murojaat qilamiz. Chunki audio va video uyg’unlashgan holda yaratilgan materiallarni qo’llash ya’ni elektron resurslardan foydalanish til o’rganish va til o’rgatishda, umuman darsni tashkil qilish sifatini oshiradi. Interaktiv vositalar axborotni taqdim qilishning turli xil vositalarini - tekst, statik va dinamik grafiklar, video va audio yozuvlarni bir butun majmuaga birlashtirish imkoniyatini yaratadi, bu esa ta’lim oluvchini o’quv jarayonida faol ishtirokchi bo’lishiga yo’l beradi, modomiki, axborotlarni taqdim qilish ta’lim oluvchining harakatiga muvofiq javob sifatida yuz beradi. Multimediadan foydalanish axborotni o’zlashtirishning o’ziga xos hususiyatlarini maksimal darajada hisobga olishga imkon beradi, bu pedagog tomonidan ta’lim oluvchiga komypyuter vositasida o’quv axborotlarini etkazib berishda juda ham muhimdir. Yaratilayotgan ko’pchilik elektron ta’lim resurslari axborotlarning turli-tuman tiplari bilan ishlashga yo’naltirilgan. Ular fotosur’atlar, tovushli fragmentlar va albatta, animatsiya va video bo’lishi mumkin.
Audio va video fayllarni yaratish yoki qayta ishlash ya’ni ularga ishlov berish uchun maxsus dasturlar(tahrirlagichlar) kerak bo’ladi. Hozirgi kunda bunday dasturlarning turi juda ko’p. Quyida biz ularning ayrimlari bilan tanishib chiqamiz. Odatda audio fayillar - WMA Audio (.wma), WAVE Audio (.wav), MPEG-4 Audio (.m4a), Free Lossles Audio Codec (.flac), Digital Surround Audio (.dts), SUN AU Format(.au), Monkey’s Audio Format (.ape), Apple Lossles Audio (.m4a), AIFF Audio (.aiff), AC3 Audio (.ac3), AAC Audio (.aac), OGG Vorbis Audio (.ogg), MP3 Audio (.mp3), MP2 Audio(.mp2) va h.k. kengaytmadan iborat bo’lishi mumkin. Maxsus dasturlar (“video convertor” lar yoki audio tahrirlagichlar) yordamida bir kengaytmadan boshqasiga o’tkazish mumkin bo’ladi.
WAVE (.wav) - juda keng tarqalgan ovozli fayl formatlaridan biri. Windows operatsion muhitida ovozli ma’lumotlarni saqlashda qo’llaniladi.
AU (.au, .snd) - Sun firmasi ishchi stansiyalarida (.au) va NeXT operatsion tizimida (.snd) qo’llaniladigan ovozli fayllar formati.
MPEG-3 (.mp3) - Bugungi kundagi eng ommabop ovozli fayllar formati. Inson nutqidan farq qiluvchi tovushlarni saqlash uchun yaratilgan. Musiqiy yozuvlarni raqamlashtirishda qo’llaniladi.
MIDI (.mid) - Musiqa asboblarining raqamli interfeysi (Musical Instrument Digital Interface). Bu standart 1980 yillar boshida elektron musiqa asboblari va kompyuterlar uchun ishlab chiqilgan.
MOD (.mod) - alohida notalar uchun shablon sifatida ishlatish mumkin bo’lgan raqamlangan ovoz namunalari saqlanuvchi musiqali format.
IFF (.iff) - Interchange File Format - dastlab Amiga kompyuter platformasi uchun yaratilgan format.
AIFF (.aiff) - Audio Interchange File Format - ovozli ma’lumotlar almashish uchun format, Silicon, Graphics va Mac kompyuter platformalarida qo’llaniladi.
RealAudio (.ra, .ram) - Internetda ovozni real vaqtda ijro etish uchun Real Networks (www.real.com) firmasi tomonidan ishlab chiqilgan format.
Ovozli fayllarga maxsus dasturlar yordamida ishlov berish uchun yuqorida keltirilgan kengaytmali fayllar mavjud bo’lish kerak. Agar mavjud bo’lmasa ularni yozish kerak bo’ladi. Masalan, Windows 7 muhitida ovozlarni yozishda o’zining standart dasturidan foydalanish mumkin. Uni “Пуск” - “Все программы” - “Стандартные” - “Звукозапись” ketma - ketlikni bajarib ishga tushiriladi. Ovozni yosish uchun “Начать запись” tugmasini yoki “Alt+S” tugmalarini bosish kerak bo’ladi. Agar shaxsiy kompyuterdan foydalansak unda ovoz yozish uchun mikrofon qurilmasidan foydalanishiz kerak bo’ladi. Agarda foydalanayotgan kompyuterimiz Noutbook bo’lsa, u holda uning mikrofoni o’zida joylashgandir. Yuqoridagi vazifalarni bajarib yetarli ma’lumot yozib bo’lingandan so’ng rasmdagi oynadan “Остановить запись” tugmasini yoki “Alt+S” tugmalarini bosiladi. Shundan so’ng oyna ochiladi va yozilgan audio yozuv “ WMA” kengaytmasi orqadi ko’rsatilgan manzil va nom bilan saqlanadi. Ovozli fayilga ega bo’ldik endi unga ishlov berish kerak, yani ayrim qismlarini olib tashlash, tovush balandliklarini o’zgartirish, sifatini oshirish, boshqa ovozlar qo’shish mumkin bo’ladi.
|
| |