|
1-laboratoriya ishi mavzu: Electronics Workbench, kombinatsion elementlarni o’rganish va ular asosida mantiqiy elementlarni loyixalashtirish Ishdan maqsad
|
| Sana | 16.04.2024 | | Hajmi | 1.17 Mb. | | #196745 |
Bog'liq 1-labaratoriya
1-LABORATORIYA ISHI
Mavzu: Electronics Workbench, kombinatsion elementlarni o’rganish va ular asosida mantiqiy elementlarni loyixalashtirish
Ishdan maqsad: Kombinatsion mantiqiy sxemalarni loyihalashtirishda Electronics Workbench amaliy dasturiy paketi bilan ishlash ko‟nikmasini hosil qilash HAM mantiqiy elementlari yordamida loyihalashtirishni o‟rganish..
Raqamli qurilmalarni loyihalashtirishda mantiqiy elementlarning o„rni juda muhim. Ular boshqaruv tizimini ma‟lum ketma-ketlikdagi oddiy mantiqiy amallar(operatsiyalar) ko„rinishida ifodalash mumkin. Mantiqiy amallarni bajarish uchun mo„ljallangan elementlarga mantiqiy elementlar deyiladi.
Mantiqiy amallarni bajarishga mo„ljallangan mantiqiy elementlar turli xildagi elektr sxemalarida har xil texnik vositalar: rele-kontaktli elektrik elementlar, kontaktsiz elementlar asboblar va boshqalar ishtirokida tuziladi.
Mantiqiy elementlar boshqaruv ob‟ektining xolatini unga kelayotgan signallar ko„rinishiga qarab, berilgan mantiqiy shartlar asosida diskret (saqlab) o„zgartira oladigan moslamalar hisoblanadi. Sistema funksiyasini belgilab beradigan bunday shartlar mantiqiy boshqaruv algoritmi deyiladi. Mantiqiy elementlardan foydalanilgan har qanday holatda ob‟ektning holati uning ijrochi organlarini ulash eki o„chirish yo„li bilan diskret o„zgaradi. Ya‟ni har qanday mantiqiy element aniq bir mantiqiy amalni bajarish barobarida faqatgina ikkita holatda bo„lishi mumkin: “nol” - agarda ob‟ekt tarmoqqa ulanmagan bo„lsa (signal yo„q), “bir”- agar o‟ekt tarmoqqa ulangan bo„lsa (signal bor).
Raqamli texnikada ikkita holatga ega bo‟lgan, nol va bir yoki “rost” va “yolg‟on” so‟zlari bilan ifodalanadigan sxemalar qo‟llaniladi. Biror sonlarni qayta ishlash yoki eslab qolish talab qilinsa, ular bir va nollarning ma'lum kombinasiyasi ko‟rinishida ifodalanadi.
1. Yuqoridagi HAM mantiqiy elementlarini shartli grafik belgilanishidan foydalanib Electronics Workbench dasturida sxemasini yarating.
1) A=1 va B=1 holat uchun
2) A=1 va B=0 holat uchun
3) A=0 va B=1 holat uchun
4) A=0 va B=0 holat uchun
Electronics Workbench dasturida “HAM mantiqiy element”
elementini ishlash sxemasini bajaramiz.
EWB dasturini ishga tushiramiz.
Dastavval “Logic Gates” bo‟limidan “AND Gates“ elementini tanlab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay tanlagan elementimizni ishchi maydonga joylashtiramiz.
Keyingi bosqichda “ Sources ” bo‟limidan “ +Vcc Voltage Source “ elementini tanlab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay tanlagan elementimizni ishchi maydonga joylashtiramiz.
Keyingi bosqichda “Basic” bo‟limidan “Switch” elementini tanlab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay tanlagan elementimizni ishchi maydonga joylashtiramiz.
Keyingi bosqichda “Indicators” bo‟limidan “Red Probe va Decoded seven-segment displey” elementlarini tanlab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay tanlagan elementimizni ishchi maydonga joylashtiramiz.
Keyingi bosqichda elementlarni bog‟lab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay tanlagan elementimizga bog‟laymiz.
Keyingi bosqichda Switch elmenti orqali o‟chiramiz va yoqamiz. Buning uchun switch ustuga qaysi harfni qo‟ygan bo‟lsak shu harf tugmasi orqali klaviaturadan bosib o‟chirib yoqishimiz mumkin.
Yoki ekranning o‟ng burchagidagi tugma orqali o‟chirb yoqishimiz mumkin.
HAM MANTIQIY ELEMENTI
Mantiqiy ko‟paytirish jadvali yordamida bunday ifodalash mumkin:
A
|
B
|
A^B
|
1
|
1
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1 va 0 raqamlari kirish o‘zgaruvchini yoki ularning funksiyalari mantiqiy holatini anglatadi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
1-laboratoriya ishi mavzu: Electronics Workbench, kombinatsion elementlarni o’rganish va ular asosida mantiqiy elementlarni loyixalashtirish Ishdan maqsad
|
