4
umumiy o
‘rta ta’limning milliy o‘quv dasturi loyihasi
1.
TABIIY VA IQTISODIY FANLAR TAVSIFI
1.1.Tabiiy va iqtisodiy fanlar tavsifi va predmetlar integratsiyasi
“Tabiiy va iqtisodiy fanlar” blok-moduli o‘z ichiga biologiya, geografiya,
fizika, kim
yo, iqtisodiy bilim asoslari va tadbirkorlik asoslari o‘quv
predmetlarini qamrab oladi
hamda ularning o‘zaro aloqadorligini
ta’minlaydi. Blok-modul tarkibiga kiradigan o‘quv predmetlari o‘quvchilarda
tabiiy-ilmiy, texnik, ekologik va iqtisodiy savodxonlikni shakllantirish hamda
tanqidiy va ijodiy fikrlashni rivojlantirishda muhim ahamiyat kasb etadi.
Jonli va jonsiz tabiatda ro‘y berayotgan hodisa va jarayonlarning
mohiyati, sabablari va o‘zaro bog‘liqligi, tabiatning
rivojlanish bosqichlari,
jumladan,
tirik
organizmlar
evolyusiyasi,
zamonaviy
texnika
va
texnologiyaning tabiiy-ilmiy asoslar
i, tabiat va jamiyatning o‘zaro
aloqadorligi va ta’siri, tabiiy va boshqa iqtisodiy resurslardan tejamkorlik
bilan foydalanis
hning ilmiy asoslari, xo‘jalik jarayonlarini samarali yuritish va
boshqarish tamoyillari, sog‘lom turmush tarzining
mohiyati va ahamiyati
haqida nazariy hamda amaliy bilimlar tizimini tarkib toptirish tabiiy va
iqtisodiy fanlar blok-modulining asosiy vazifalarini belgilab beradi.
O‘quvchining ichki motivatsiyasi tabiiy va iqtisodiy fanlarni
o‘zlashtirishga qiziqishi, ular orqali tabiiy
va ijtimoiy muhit holatini
tushunishi, atrof-muhit va inson muammolarini anglashi, ularga yechim
topish uchun qarorlar qabu
l qila olishida muhim o‘rin egallaydi.
Fanla
rning o‘zaro integratsiyasi o‘quvchilar tomonidan tabiatni bir
butun
borliq sifatida anglanishi, ularning tafakkurida olamning yagona
tabiiy-ilmiy manzarasi vujudga kelishiga zamin yaratadi. Shu bilan birga,
fan
lararo integratsiya o‘quvchilarda zamonaviy ilmiy-texnik taraqqiyotning
imkoniyat
va muammolari, ekologik muammolarning mohiyati, tabiatdan
oqilona foydalanish yo‘llari, sog‘lom turmush tarziga amal qilish tamoyillari
hamda moliyaviy-iqtisodiy savodxonlik asoslarini tushunish va kundalik
hayotda foyd
alanish ko‘nikmalarini shakllantirishga qaratilgan.
STEAM
ta’limi asosida o‘qitish tabiiy va iqtisodiy fanlar yo‘nalishida
o‘quvchilarning
egallagan bilim, ko‘nikma va malakalarini kundalik hayot
bilan bog‘liqligini ko‘rsatishda dars va sinfdan tashqari mashg‘ulotlarda
o‘quv tadqiqotlarini o‘tkazish, tajribalarni bajarish, loyihalashtirishga
yo‘naltirilgan ijodkorligini tarbiyalash va qiziqishlarini
rivojlantirishga
qaratilgan.
O‘quvchilarning
mantiqiy
fikrlashi
va
amaliy
ko‘nikmalarini
shakllantirishga
yo‘naltirilgan xalqaro baholash dasturlari
(PISA, TIMSS)
talablariga mos keladigan topshi
riqlar bilan ishlashga mo‘ljallangan amaliy
mashg‘ulotlar, laboratoriya ishlari hamda mustaqil bajarishga va ijodiy
(kreativ) fikrlashga undovchi amaliy topshiriqlar
bilan ishlashni yosh avlod
ongiga singdirish o‘qituvchi oldidagi asosiy vazifalardan biri sanaladi.
