13.Mavzu: Chiziqli Algoritm
Reja:
1.Chiziqli Algoritm
2. Muammolarni hal qilish uchun chiziqli Algoritimning blok-sxemalari va psevdokodlarini qurish.
Chiziqli algoritmlarda asosan hech qanday shart tekshirilmaydi va jarayonlar tartib bilan ketma - ket bajariladi. Demak, chiziqli algoritmlar sodda hisoblashlar yoki amallar ketma – ketligini ifodalaydi. Chiziqli algoritm masalalarini yechishni blok-sxemasini umumiy ko‘rinishi 3-rasmda keltirilgan. 1-misol. Pifagor teoremasi bo‘yicha uchburchakning gipotenuzasini hisoblashni: a) so‘zli; b) blok-sxemali algoritmni tuzing. Formulasi: Bu yerda a va b lar uchburchak katetlarini uzunligi
a)so‘zli algoritmi:
1)boshlanishi;
2)uchburchakning a va b katetlarini qiymatlari kiritilsin;
3) uchburchak gipotenuzasi formula bilan
hisoblansin;
4)hisoblash natijasi c ni qiymati chiqarilsin;
5) hisoblash tugatilsin. Tamom., c - uchburchak
gipotenuzasi.
Tarmoqlanuvchi algoritm
Tarmoqlanuvchi algoritm - u o‘zida kamida bitta shartni saqlaydi va kompyuter
uni tekshirish natijasida ikkita mumkin bo‘lgan shartlardan birini bajarishni ta’minlaydigan algoritmdir. 2-misol. Ikkiga tarmoqlanuvchi funksiyani hisoblashning a) so‘zli; b) blok sxemali algoritmni tuzing
so‘zli algoritmi:
1) boshlanishi;
2) x ni qiymatini kiriting;
3) agar x < 2 bo‘lsa
funksiya hisoblansin;
4) agar x ≥ 2 bo‘lsa
funksiya hisoblansin;
5) hisoblash natijasi Y ni qiymati
chiqarilsin;
6) hisoblash tugatilsin. Tamom.
b) blok-sxemali algoritmi:
6-rasmda keltirilgan.
Tarmoqlanuvchi algoritm
Takrorlanuvhi algoritmlar
Sikl algoritmi - bitta shartning yangi boshlang‘ich ma’lumotlar asosida ko‘p marotaba takrorlanadigan harakatlarini bajarilishini ta’minlovchi algoritmdir. Demak, siklik (takrorlanuvchi) tuzulmali dastur bir paytda bir yoki bir nechta parametrlar o‘zgarishida, bir guruh operatorlar hisoblashni ko‘p marotaba takrorlash imkoniyatini beradi.
N –berilgan bo‘lsin,
i=0 berilsin,
S=0 berilsin,
i=i+1 hisoblansin,
S=S+i hisoblansin,
i tekshirilsin va bu shart bajarilsa,
4-satrga qaytilsin, aks holda keyingi
qatorga o‘tilsin, S ning qiymati chop
etilsin.
Muammolarni hal qilish uchun chiziqli Algoritimning blok-sxemalari va psevdokodlarini qurish.
Algoritm qurishda asos bo’lib masalaning yechimlari emas, balki bu yechimlami ta'minlay oladigan va aniq ifodalangan ko’rsatma- buyruqlar ketma-ketligi xizmat qiladi.
Algoritmlarni loyihalash va tahlil qilish quyidagi ketma-ketlikda amalga oshiriladi:
Masalani tushunish;
Kompyuter imkoniyatlarini aniqlash;
Aniq yoki taqribiy yechish usulini tanlash;
Ma'lumotlar uchun mos tuzilmalarni tanlash;
Loyihalash metodlarini tanlash;
Ifodalash usullarini tanlash;
Algoritm korrektiigini (to’g’ri ishlashini) baholash;
Algoritmlami tahlil qilish.
|
