|
2. Hisoblanishi mumkin bo’lgan kimyoviy kattaliklar
|
| Sana | 29.01.2024 | | Hajmi | 14,01 Kb. | | #147782 |
Bog'liq ekon, baraban uz-assistant.uz, Mehnat muhofazasi va ekologiya, TOLALARDAN ARALASHMALAR TUZISH ASOSLARI, Мавхум кайн. куритгич uz-assistant.uz, Tanda iplarini o`tkazish va ulash, Mexanika (MD) fani bo’yicha asosiy tushinchalar va ta’riflar, Jamiyatning ijtimoiy sohasi va davlatning ijtimoiy siyosati, 43-22 guruh matematika qodirjoov j, Internet tarmog‘ining arxitekturasi va qurilmasi bilan tanishish, Formulalar. ASOSIY TENG KUCHLI formulalar. Normal formalar. Mulo-fayllar.org, Vt916MTYscZ31W81F487CVjnx6q5OYe1BeSO6wYn, Asliddin Malikov Beshimov Javohir Mustaqil ish Mavzu Penetratio-fayllar.org, 26-11 18-02, M va BT Mutaxassislik MAJMUA N.B.Adizova
Reja:
1. Kirish
2. Hisoblanishi mumkin bo’lgan kimyoviy kattaliklar.
3. Kompyutеr tizimlarini asosiy ko`rsatkichlari va ish joyni tashkil qilish.
Kompyuter kimyosi - kimyoning informatsion texnologiyalarsiz tasavvur qilish qiyin bo’lgan sohasidir. Ushbu fan kvant-kimyoviy hisoblashlar bilan cheklanib qolmasdan o’z ichiga empirik usullarda birikmalarning turli xil fizik-kimyoviy xarakteristikalar hisobi, moddalar reaktsion qobiliyatini baholash va biologik faolliklarini ifodalovchi matematik modellar tuzish, hamda dinamik jarayonlarni modellash kabi izlanishlarni qamrab olmoqda. Uning yuzaga kelishiga kvant mexanikasi va kvant-kimyo fanlaridagi yutuqlar bevosita sababchi bo’lgan.
Kvant-kimyo fani kimyoning ancha yosh sohalaridan biri hisoblanadi. Kanadalik olim Errol Rewals “Computational chemistry. Introduction to the Theory and Applications of Molecular and Quantum Mechanics (2003)” kitobida yozishicha, kvant-mexanikasining paydo bo’lishida Shredinger tenglamasi sabab bo’lgan bo’lsa, ushbu tenglamaning Hyukkel tomonidan sodda ko’rinishda kimyoga kirishi kvant-kimyo fanining shakllanishiga sabab bo’lgan. Xartri, Fok va Rutanlar tomonidan taklif qilingan Shredinger to’lqin tenglamasining yechimi bugungi kundagi ananaviy kvant-kimyoviy hisoblash usullarining asosini tashkil qildi. Ushbu fanning shakllanishida yana Hund, Malliken, Lauvdin, Sleyter, Popl, Parizer, Dyuar va boshqa olimlar muhim ro’l o’ynaganlar. Fukui birikmalarning reaktsion qobiliyatini baholashda chegaraviy molekulyar orbitallar muhim ahamiyat kasb qilishini aniqladi va 1981 yilda Hoffman bilan birgalikda Nobel mukofoti sovrindori bo’lishgan.
Valter Kon tomonidan zichlik funktsionali nazariyasining (ZFN) takomillashtirilishi kompyuter kimyoda keskin burilish yasadi. Shu sababli, V. Kon va J. Popl 1998 yilda mos ravishda zichlik funktsionali nazariyasi va Gaussian hisoblash majmuasi uchun Nobel mukofoti sovrindori bo’lishgan.
Korvin Xansh tomonidan asos solingan QSAR sohasi kompyuter kimyoda birikmalarning tuzilish formulalari asosida yangi parametrlarning aniqlanishiga va ularning biologik faolligini bashorat qilishda qo’llanilishiga olib keldi va yangi tipdagi hisoblash majmualarining yaratilishiga sabab bo’ldi. Bugungi kunda informatsion texnologiyalar rivojlanishi bilan kimyoda qo’llaniladigan hisoblash usullari hamda majmualari sifat va miqdor jihatdan jadal rivojlanmoqda. 5
|
| |
