«O‘zbekiston temir yo‘llari» DATK
Toshkent temir yo‘l muhandislari instituti
M.K.Тaxirov, E.M.Maxamataliyev
Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi
5580200 − «Bino va inshootlar qurilishi» yo‘nalishi
bo‘yicha ta`lim olayotgan 4 – bosqich bakalavriat talabalari uchun
o‘quv qo‘llanma
Toshkent − 2009
UDK 691.022.2
«Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi» fani bo‘yicha o‘quv
qo‘llanma 5580200 − «Bino va inshootlar qurilishi» yo‘nalishi bo‘yicha
tahsil olayotgan bakalavrlar uchun mo‘ljallangan. Ushbu o‘quv qo‘llanma
fanning namunaviy dasturiga muvofiq tuzilgan va davlat ta’lim standarti
talablariga to‘liq moslashtirilgan. O‘quv qo‘llanmada yer inshootlari,
g‘ishtli, yaxlit quyma va yig‘ma temirbeton
bino va inshootlarni barpo
qilish, hamda binolarni ta’mirlash va qayta tiklash texnologiyasi bo‘yicha
batafsil ma‘lumotlar keltirilgan.
O‘quv qo‘llanmadan talabalar malakaviy bitiruv ishini bajarishda ham
foydalanishlari mumkin.
Institut o‘quv-uslubiy komissiyasi tomonidan nashrga tavsiya etilgan.
Tuzuvchilar: M.K.Тaxirov − t.f.d., prof.;
E.M.Maxamataliyev − t.f.n., dots.
Тaqrizchilar: N.Bozorboyev − t.f.n., dots.;
F.F.Karimova − t.f.n., dots.
© Тoshkent temir yo‘l muhandislari instituti, 2009y.
Kirish
O‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishganidan so‘ng xalq
xo‘jaligining turli sohalariga zamonaviy texnologiyalarning kirib
kelishi
keskin ravishda ortib ketdi. Bu esa o‘z navbatida zamonaviy talablarga
javob beradigan turli maqsadlardagi bino va inshootlarni loyihalash va
barpo qilishga ehtiyoj tug‘dirdi.
Ana shu ehtiyojni qondirish, kapital
qurilish sohasi oldida turgan ma’suliyatli vazifalarni muvaffaqiyatli
yechish uchun respublikamiz oily o‘quv yurtlarida qurilish sohasi uchun
tayyorlanayotgan kadrlarning bilim saviyasini keskin oshirish talab
qilinadi.
Bu vazifa O‘zbekiston Respublikasi «Kadrlar tayyorlash milliy
dasturi»ning ikkichi bosqich talablariga ham to‘liq mos keladi.
Bundan
kelib chiqib, oliy ta’limning Davlat standartlari talablariga muvofiq
keluvchi, talabalarning bilim darajasini oshirishga qaratilgan davlat tilidagi
darsliklar va o‘quv qo‘llanmalarning yangi avlodini yaratish hozirgi
zamonning eng dolzarb vazifalaridan biridir.
Mazkur «Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi» o‘quv
qo‘llanmasi hammualliflar tomonidan ana shu maqsadlarni ko‘zlab
yozilgan bo‘lib, unda namunaviy o‘quv rejasida ko‘zda tutilgan barcha
mavzularni to‘liq yoritishga harakat qilingan. O‘quv qo‘llanmaning
maqsadi − talabalarga turli qurilish-konstruktiv tavsiflarga ega bo‘lgan
bino va inshootlarni barpo etish texnologiyalarini o‘rgatishdan iboratdir.
O‘quv qo‘llanmada «Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi»
fanini o‘qitish tajribasidan
kelib chiqib yer inshootlarini, g‘ishtli binolarni,
kam va ko‘p qavatli yaxlit quyma binolarni, yirik blokli, yirik panelli,
hajmli-blokli binolarni,
bir qavatli sanoat binolarini, ko‘p qavatli to‘liq
yig‘ma binolarni barpo etish texnologiyalari haqidagi ma’lumotlarni
talabalarning o‘zlashtirishi uchun qulay bo‘lgan izchillikda berishga
harakat qilingan. Bunda dastlab bino va inshootlarning qurilish-konstruktiv
yechimlarining tavsiflari, so‘ngra esa mazkur turdagi binolarni barpo
etishda qurilish maydoni, qurilish ishlari va mehnatni tashkil qilish
qoidalari va nihoyat bino va inshootlarni barpo qilishda jarayonlar tarkibi
va texnologiyasi keltirilgan.
Ushbu o‘quv qo‘llanmadan qurilish sohasiga tegishli boshqa
yo‘nalishlarda tahsil olayotgan
talabalar, hamda qurilish tashkilotlarining
muhandis-texnik xodimlari ham foydalanishlari mumkin.
