Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 2 | ISSUE 12
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor
SJIF 2022: 5.947
Advanced Sciences Index Factor
ASI Factor = 1.7
844
w
www.oriens.uz
December
2022
АVTOBUS BEKATLARI MINTAQASIDA TRANSPORT VOSITALARI
OQIMINING ZICHLIGI VA TEZLIGINI OʼZGARISHI
Normuxammadov Asilbek Alimardanovich
Toshkent davlat transport universiteti, assistent
normukhammadov@gmail.com
ANNOTATSIYA
Hozirgi rivojlanish davrida yo’lovchi tashish transportiga talab yuqoriligi
sababli shahar yo’llari va ko’chalarida xavfsiz harakat tartibini yaratish, soxa
mutaxassislarining asosiy muammoridan birga aylanmoqda. Maqolada Toshkent
shahridagi yirik ko’chalarida avtobus to’xtaydigan bekatlarning bir nechtasi tanlab
olinib transport oqimining zichligi hamda tezligining o’zgarishi aniqlangan va
natijalar ko’rsatib berilgan. Bu eksperiment ishlari ma’lum bir xarakterli ya’ni vizual
kuzatuvlar natijasida muammo kuzatilgan avtobus bekatlari mintaqasida olib
borilgan. Aniqlangan natijalardan shu narsa ma’lum bo’ldiki, asosan tig’iz vaqtlarda
(soat 8:00-9:30, va 17:00-19:00 vaqt oralig’i) avtobus bekati mintaqasida transport
oqimining zichligi keskin ortib ketishi kuzatildi. Shunga mos ravishda harakat
tezligining pasayib ketishi aniqlandi. Ushbu muammoli vaziyatga asosiy sabab
bekatda bir vaqtda to’xtagan avtobus mikroavtobuslarning soni ortib bekat uchun
ajratilgan cho’ntakka sig’masligi deyishimiz mumkin. Bu jarayonda bekat uchun
ajratilgan cho’ntakka sig’magan avtobus va mikroavtobuslar asosiy harakat
tasmasiga to’xtashga majbur bo’ladi. Bu esa transport oqimi harakatini
sekishlashishiga va oqim harakati tezligining pasayib, harakat zichligining miqdori
ortishiga olib keladi.
Kalit so‘zlar: Avtobus bekati, zichlik, tezlik, tirbandlik, tasma, harakat miqdori,
transport, harakat zichligi, oqim tezligi.
