O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
Operatsion tizimlar
fanidan 1 - amaliy ish
Guruh: 215-21:
OPS005-1
Bajardi:
Avloqulov Sarvar
Tekshirdi: Nasirov Sultan
Toshkent 2024
1-topshiriq
VirtualBox (Virtual Qutti)- bu operatsion sistemalarni ishlatishimiz uchun ko'mak beradigan
virtual muhit hisoblanadi. Windows, Linux, MacOs va h.k dasturlarni ishlatib ko'rish
mumkin
bo'lgan muhitni sizga beradigan dastur.
VirtualBox Oracle Corparation ning mahsuloti
hisoblanadi.
Virtual mashinalar bilan ishlashda ko'pchilik asosan
ikkita virtualizatsiya
platformasiga(dastur deb yuritaman) duch kelishadi:
Oracle VirtualBox,
VMWare.
Bulardan boshqalari ham bor, lekin ular unchalik mashhur emas. Shu ikki dasturni tanlashda
juda ko'p baxslar vujudga keladi.
Oldindan aytadigan bo'lsam, virtualizatsiya bilan endi
shug'ullanishni boshlaganlar uchun
Oracle VirtualBox yaxshi tanlov.
Oldin qisqacha virtualizatsiya haqida, virtualizatsiya bu bitta fizik mashinadan(kompyuter,
server,..) bir necha virtual mashinalar hosil qilishdir. Fizik mashinalarning resurslari, virtual
mashinalarga taqsimlanib, bu virtual mashinalar alohida o'zi ishlaydi. O'zining
protsessori,
xotirasi, vinchesteri, operatsion tizimi bo'ladi.
Virtual mashinalar hosil qilish uchun bizga yuqorida aytib o'tilgan platforma(VirtualBox,
Vmware)lardan biri kerak bo'ladi. Dastlab Oracle VirtualBox dasturining avzallik
tomonlarini yozib o'taman:
Bu dastur bepul taqdim etiladi, Vmware 200$
atrofida;
bu dastur orqali hosil qilingan virtual mashinalarga Windows, Linux, MacOS, Solaris
kabi operatsion tizimlar qo'yish mumkin;
bir necha formatlar bilan ishlay oladi: vdmk, vhd, vdi;
dasturning
hajmi juda kichik;
qo'llanmasiz bemalol ishlatishingiz mumkin, juda sodda dastur, VMWare biroz
qiyinroq;
hajmi kamroq, taxminan 100MB, VMWare esa 300MB;
ishlashi tezroq.
VMWare avfzalliklari:
Texnik qo'llab quvvatlash yaxshi yo'lga qo'yilgan;
virtual mashinalar uchun ajratilgan RAM kerak bo'lganda, ya'ni virtual mashinaga
yuklama tushganda asosiy operatsion tizimdan olishni boshlayi, birdaniga ajratilgan
hamma joyni olmaydi;
BIOS'ga bemalol kirish mumkin;
qo'shimcha funksiyalari ko'p.
muman olganda VMWare asossan serverlarga qo'yiladi, VirtualBox esa uy
kompyuterlariga
va yuklama kamroq tushadigan vazaifalar bo'lsa, shunda qo'yiladi. Agar seminarlarga
borsangiz, gap virtualizatsiya haqida ketsa, faqat VMWare gapiriladi, shu
asosida misollar
beriladi :). Agar kompyuteringiz resurslari kamroq bo'lsa(misol uchun RAM-4Gb),
VirtualBox qo'yganingiz ma'qulroq, chunki VMWare ko'p resurs talab qiladi.