13
4-amaliy ish
Mavzu: Cisco kommutatorlarining buyruqlar interfeysi bilan ishlash va
boshlang‘inch konfiguratsiyani o‘rnatish. Cisco Packet Tracer da LAN
tarmog‘ini loyihalash va qurish.
Ishning maqsadi
: talabalar tomonidan Cisco Packet Tracer dasturidan foydalanishda
dastlabki amaliy ko'nikmalarni egallash, shu jumladan ikkita kompyuter tarmog'ini qurish
ko`nikmalariga ega bo`lish.
Nazariy qism
Cisco Packet Tracer-ni ishga tushirish uchun siz PacketTracer.exe bajariladigan faylini
ishga tushirishingiz kerak. Dasturning umumiy ko'rinishini 2.1-rasmda ko'rish mumkin.
Dastur oynasining ishchi maydoni quyidagi elementlardan iborat.
1.
Menyu paneli (Menu Bar)- File, Edit, Options, View, Tools,
Extensions,
Helpmenyusini o'z ichiga olgan panel.
2.
Main Tool Barda File, Edit, View va Tools menyusidagi buyruqlar
yorliqlarning grafik tasvirlari mavjud, shu jumladan Network Information tugmasi mavjud.
3.
Umumiy asboblar paneli (Common Tools Bar) - dasturning eng ko'p
ishlatiladigan vositalariga kirishni ta'minlaydigan panel : Select, Move Layout, Place Note,
Delete, Inspect, Add Simple PDU и Add Complex PDU.
.4. Logical/Physical Workspace and Navigation Bar - ishchi
maydonni almashtirishga
imkon beradigan panel: jismoniy yoki mantiqiy, shuningdek klaster darajalari o'rtasida
harakatlanish imkonini beradi.
2.8-rasm - Cisco Packet Tracer dasturining umumiy ko'rinishi
5.
Workspace (Ish maydoni) - tarmoq yaratiladigan maydon, simulyatsiya
15
6.
Realtime/Simulation Bar (Vaqtinchalik / Simulyatsiya paneli)
-ushbu
panelda Realtime va Simulyatsiya rejimi yorliqlaridan foydalaniladi. Bundan tashqari, u
Power Cycle Devices, Play Control tugmachalari va Simulyatsiya rejimida Event List
(voqealar ro'yxati) tugmalarni o'z ichiga oladi.
7.
Network Component Box (Tarmoq komponentlari qutisi)
- qurilmalar va
aloqa turini tanlab, ish joyiga joylashtirish uchun foydalaniladi . Unda DeviceType
Selection (Qurilma turini tanlash maydoni) Device-Specific Selection (maxsus qurilmani
tanlash) maydoni mavjud.
8.
Device-Type Selection Box (Qurilma turini tanlash oynasi )-
bu Packet
Tracer-dagi qurilmalar va ulanish turlari mavjud maydon.
Device-Specific Selection (Qurilmaning o'ziga xos doirasi) -Tanlangan asbobga qarab
tanlov o'zgaradi
9.
Device-Specific Selection Box (Qurilmaning o'ziga xos tanlov qutisi) - bu
sohada tarmoq ish maydonini yaratish uchun zarur bo'lgan maxsus qurilmalar va
ulanishlarni tanlash uchun foydalaniladi.
10.
User Created Packet Window (Foydalanuvchi tomonidan yaratilgan paketlar
oynasi) - bu oyna ,stsenariy simulyatsiyasi paytida tarmoqda
yaratilgan paketlarni
boshqaradi. Asosiy menyu 2.2-rasmda keltirilgan.
Rasm 2.9 - Cisco Packet Tracer dasturi interfeysining asosiy menyusi Asosiy
menyu quyidagi elementlarni o'z ichiga oladi.
-
File (Fayl) - hujjatlarni ochish / saqlash bo'yicha operatsiyalarni o'z ichiga oladi;
-
Edit (Правка) - standart nusxalash / qirqish, qaytarish / qaytarish
operatsiyalarini o'z ichiga oladi;
-
Options (Настройки) - dastur sozlamalarini o'z ichiga oladi. Xususan, bu erda ruxsat
beradigan
tugma
mavjud
dasturni
boshqa
tillarga
mahalliylashtirish;
-
View (Вид) - ish maydoni va asboblar panelining hajmini o'zgartirish uchun
vositalarni o'z ichiga oladi;
-
Tools (Инструменты) - ranglar palitrasi va oynani o'z ichiga oladifoydalanuvchi
qurilmalari;
16
oladi;
-
Exensions (Kengaytmalar) - loyiha ustasi va boshqa bir qator vositalarni o'z ichiga
-
Help (Yordam) - Dastur uchun yordamni o'z ichiga oladi.
Asboblar paneli
Asboblar paneli ko'rinishi 2.3-rasmda keltirilgan.
2.10-rasm - asboblar paneli
Belgilar yordamida asboblar paneli dasturning asosiy menyusining asosiy elementlarini
takrorlaydi.
Uskunalar
Quyida,
ish sohasi ostida, uskunalar paneli joylashgan. Ushbu panel chap qismida
qurilmalar turlarini (sinflarini), o'ng qismida esa ularning nomlarini (modellarini) o'z
ichiga oladi. Har bir qurilmani tanlaganingizda, uning turi o'rtada joylashgan
to'rtburchakda ko'rsatiladi. Uskunaning turlari 2.4-rasmda keltirilgan.
2.11-rasm - Cisco Packet Tracer uskunalari paneli
