|
O'zbekistonda shamol elekt stansiyalarining tutgan o'rni va uning ahamyati. Boboqulov Javohir Saydulla o’g’li
|
| Sana | 30.05.2023 | | Hajmi | 15.8 Kb. | | #67361 |
Bog'liq nodir student 4-amaliy mashg‘ulot. ELEKTROMAGNIT KATTALIKLARINI O‘LCHASH USULLARI, шаблон, Документ Microsoft Word, portal.guldu.uz-Kimyo tarixi, Лекция №1. Вычисление определителей второго и третьего порядков., Документ Microsoft Word, sifat bosh stasitik Kalendar reja 7 semestr - MA\'RUZA, 4-амалий машғулот, HISOBOT YUZI (UNIVERSITET), Mavzu, 111, нейрон, 7777777666666, Suxrobbek Fayzullayev Muminov, Ulugbek99
O'ZBEKISTONDA SHAMOL ELEKT STANSIYALARINING TUTGAN O'RNI VA UNING AHAMYATI.
Boboqulov Javohir Saydulla o’g’li.,
Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti
“Elektr energitikasi” kafedrasi assistenti.,
Javohirbobqulov96@gmail.com
Mustofoqulova Elinur Kamolovna.,
Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti
“Elektr energitikasi” kafedrasi
1-kurs talabasi
elinurmustofoqulova@gmail.com
Annotatsiya: Bugungi kunda shamol energiyasidan foydalanish bo'yicha olib borilayotgan ishlar xich kirgan sir emas katta quvvatli shamol generatorlarni yaratish va undan hosil bo'layotgan energiyasini ishlab turgan energiya tarmoqlariga ulash va asosiy tarmoq sifatidan foydalanishdan iboratdir.
Kalit so’zlar:
O’zbekistonda yilning to’rt fazslida xam shamolning mavjudligini hisobga olgan xolda, shamol elektr stansiyalari katta ahamiyatga egadir. Havo massasining yer atmosferasi atrofida aylanishi ekspertlar tomonidan turlicha baholangan. Shamollarning yillik nazariy zahirasi yer yuzidagi barcha energiya zaxiralaridan 100 marta ortiq bo'lib, 3300×1012 kw soatni tashkil qiladi.Amma bu energiyaning faqatgina 10-12 % dan foydalanish mumkin .Masalan 1987-yilda yer yuzida barcha shamol qurilmalari tomonidan 10×1012 kw soat energiya ishlab chiqarilgan.
Shamol - buquyosh nurining intensivligi hisobiga bosimning o'zgarib turishi natijasida havo massasining harakatidir.Iqtisodiyot jihatdan joydagi shamolning tezligi 5 m/s kam bo'lmasa, shamol generatorlaridan foydalanish maqsadga mufofiqdir.Shamol elektrgeneratorlari an'anaviy generatorlardan 2-4 baravar qimmatdir.Ammo shamol energiyasi doimiy bo'lgan bazi bir regionlarda u muhim energiya manbalar hisoblanadi.
Shamol energetik qurilmasi uzatayotgan energiya miqdori havo oqimi hosil qiladigan energiya miqdoridan tubdan farq qiladi.Chunki havo oqimi energiyasining bir qismi shamol g'ildiragi parraklarida reduktor va generatorlarda isrof bo'ladi.Isrof bo'lgan energiya miqdori shamol energiyasidan foydalanish koeffetsiyenti bilan hisobga olinadi. Shamolga perpendikular joylashgan maydon yuzasini shamol g'ildiragiga deametri bilan belgilab shamol energetik qurilmasining quvvatini aniqlaymiz.
Shamol perpendikular bo'lib asasan shamol qurilmasi quvvatini parraklar soni emas,balki ish g'ildiragi deametri belgilaydi.Shamol agregatining quvvati shamol tezligiga to'g'ri ish g'ildiragi parraklari soniga teskari proporsionaldir.
Havo oqimi hosil qiladigan mexanik energiyani elektr energiyasiga aylantirish shamol elektrostansiyasini tashkil qiladi Shamol qurilmalarining asosiy ishchi qismi shamol g'ildiragi hisoblanadi.
Shamol generatorlari 3-4 m/s dan yuqori tezlikdagi shamol yordamida ishlaydi.Shamol generatorlari 8-25 m/s tezlikka esadigan shamol yordamida maksimal quvvatga ega bo'ladi.Odatda shamol generatorning maksimal ishlash tezligi 25-30 m/s ni tashkil qiladi.
Shamol enerketikasi ekalogik toza energiya manbayidir.Amma shamol elektrostansiyalari uchun juda katta hidudlar zarur (shamol energetik qurilmalarining bir -birida uzoqda joylashishi va ular orasidagi masofa ish g'ildiragi deametrining 6/8 barovar teng bo'lishi kerak ).Masalan ish g'ildiragi D=100 m bo'lgan shamol energetik qurilmasi uchun 5-7 km 2 hudud kerak .Butun boshli shamolnelektrostansiyasi uchun esa o'nlab km 2 hudud zarur. Boshqa bir noqulay tarafi ish g'ildiragi shovqin chiqarish va havoni tebratib ishlashi natejasida tele va radio eshitirishlarga halaqit beradi.
|
| |
