Pul massasi va pul agregatlari Fan nomi: Pul va Banklar

Pul massasi va pul agregatlari

Fan nomi: Pul va Banklar

Tayyorladi: Boratov Bohodir G’ulomov Humoyunmirzo

REJA

• 
  Pul massasi tushunchasi va tarkibi, uning mohiyati.
  
• 
  Muomila uchun zarur pul miqdorini aniqlash.
  
• 
  Rivojlangan yoki rivojlanayotgan davlatlarda pul agregatlari va ularning tarkibi.
  

Pul massasi

Yuridik va jismoniy shaxslarga hamda davlatga tegishli bo‘lgan naqd va naqdsiz ko‘rinishdagi pul mablag‘larining yig‘indisidir.

PUL MASSASI

Pul massasini miqdoriy o‘lchashga nisbatan 2 xil yondashuv mavjud:

• 
  Transaksion yondashuv- Bunda pullarning to‘lov vositasi va muomala vositasi sifatida harakatlanishi ko‘zda tutiladi. Shu sababli transaksion yondashuvda pul massasining aktiv qismi e‘tiborga olinadi.
  
• 
  Likvidli yondashuv – Bunda pullar eng yuqori likvidli aktiv sifatida tan olinadi.
  

Pul muomlasini tashkil qilish va tartibga solish bir nechta omillarga asoslanadi:

• 
  Ana shunday muhim omillardan biri pul-tovar munosabatlarining mavjudligi hisoblanadi.
  
• 
  Yana bir omil pul mablag‘larining tovarsiz harakatlanishi hisoblanadi.
  
• 
  Pul muomlasining meyoriy huquqiy asoslarining mavjudligi.
  
• 
  Pul muomalasini tashkil qiluvchi va tartibga soluvchi institutlarning mavjudligidir.
  

Pul taklifi jarayonida 3 ta asosiy subyektlari mavjud:

• 
  Markaziy bank-hukumat vakili hisoblanib, bank tizimini nazorat qilishga va monetar siyosatni tashkil etishga javobgar; AQShda Federal Zaxira Tizimi.
  
• 
  Banklar (depozitariy institutlar)- aholi va tashkilotlardan deposit qabul qiluvchi va qarz beruvchi tashkilotlar: tijorat banklari, kredit assotsiatsiyalari, maxsus jamg‘arma banklar va kredit uyushmalari.
  
• 
  Depozitorlar-banklarga depozit qo‘ygan yuridik va jismoniy shaxslar.