• Ma’lumotlar tuzilmasi va algoritmlar” fanidan LABORATORIYA ISHI
  • Fan o‘qituvchisi: Xujayorov.I Topshirdi: Robbimov B. S a m a r q a n d _ 2022 Qidiruv algoritmlari
  • Qo’yilgan masala
  • Qidiruv algoritmlari: chiziqli va binar qidiruv. Hesh-jadval va funksiyani tuzish




    Download 8.05 Kb.
    bet1/2
    Sana11.11.2023
    Hajmi8.05 Kb.
    #97337
      1   2
    Bog'liq
    Qidiruv algoritmlari chiziqli va binar qidiruv. Hesh-jadval va -hozir.org (2)


    Qidiruv algoritmlari: chiziqli va binar qidiruv. Hesh-jadval va funksiyani tuzish

    O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
    MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI
    KOMPYUTER INJINIRINGI” FAKULTETI

    AXBOROT TEXNOLOGIYALARI” KAFEDRASI


    Ma’lumotlar tuzilmasi va algoritmlar” fanidan
    LABORATORIYA ISHI


    Mavzular:

    Qidiruv algoritmlari: chiziqli va binar qidiruv. Hesh-jadval va funksiyani tuzish.




    Fan o‘qituvchisi: Xujayorov.I
    Topshirdi: Robbimov B.


    S a m a r q a n d _ 2022

    Qidiruv algoritmlari: chiziqli va binar qidiruv
    Ishdan maqsad: Talabalar berilgan tuzilmaning shakliga qarab biror kalitga mos elementni qidirishning optimal usulini qo’llashni o’rganishlari va qidiruv usullarining samaradorligini taqqoslashlari kerak.
    Qo’yilgan masala: Topshiriq variantidagi masalani so’ralayotgan qidiruv usuli yordamida yechishning C++ dasturlash tilidagi dasturini yaratish ko’nikmasiga ega bo’lish.
    Qidiruv tushunchasi. Kompyuterda ma’lumotlarni qayta ishlashda qidiruv asosiy amallardan biri bo‘lib hisoblanadi. Uning vazifasi berilgan argument bo‘yicha massiv ma’lumotlari ichidan mazkur argumentga mos ma’lumotlarni topishdan iborat. Ixtiyoriy ma’lumotlar majmuasi jadval yoki fayl deb ataladi. Ixtiyoriy ma’lumot (yoki tuzilma elementi) boshqa ma’lumotdan biror bir belgisi orqali farq qiladi. Mazkur belgi kalit deb ataladi. Kalit noyob bo‘lishi, ya’ni mazkur kalitga ega ma’lumot jadvalda yagona bo‘lishi mumkin.
    Bunday noyob kalitga boshlang‘ich (birinchi) kalit deyiladi. Ikkinchi kalit bir jadvalda takrorlansada u orqali xam qidiruvni amalga oshirish mumkin. Ma’lumotlar kalitini bir joyga yig‘ish (boshqa jadvalga) yoki yozuv sifatida ifodalab bitta maydonga kalitlarni yozish mumkin. Agar kalitlar ma’lumotlar jadvalidan ajratib olinib alohida fayl sifatida saqlansa, u holda bunday kalitlar tashqi kalitlar deyiladi. Aks holda, ya’ni yozuvning bir maydoni sifatida jadvalda saqlansa ichki kalit deyiladi.
    Kalitni berilgan argument bilan mosligini aniqlovchi algoritmga berilgan argument bo‘yicha qidiruv deb ataladi. Qidiruv algoritmi vazifasi kerakli ma’lumotni jadvalda topish yoki yo‘qligi aniqlashdan iboratdir. Agar kerakli ma’lumot yo‘q bo‘lsa, u holda ikkita ishni amalga oshirish mumkin:
    • ma’lumot yo‘qligini indikasiya (belgilash) qilish;


    • jadvalga ma’lumotni qo‘yish.


    Faraz qilaylik, k - kalitlar massivi. Har bir k(i) uchun r(i) - ma’lumot mavjud. Key - qidiruv argumenti. Unga rec - informasion yozuv mos qo‘yiladi. Jadvaldagi ma’lumotlarning tuzilmasiga qarab qidiruvni bir necha turlari mavjud.




    Binar qidiruv
    Faraz qilaylik, o’sish tartibida tartiblangan sonlar massivi berilgan bo’lsin. Ushbu usulning asosiy g’oyasi shundan iboratki, tasodifiy qandaydir  element olinadi va u X qidiruv argumenti bilan taqqoslanadi. Agar  =X bo’lsa, u holda qidiruv yakunlanadi; agar  < X bo’lsa, u holda indekslari M dan kichik yoki teng bo’lgan barcha elementlar kelgusi qidiruvdan chiqarib yuboriladi.
    Bu algoritm rekursiv va norekursiv ko’rinishida bo’lishi mumkin. Qidiruvning qadamlar soni

    Download 8.05 Kb.
      1   2




    Download 8.05 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Qidiruv algoritmlari: chiziqli va binar qidiruv. Hesh-jadval va funksiyani tuzish

    Download 8.05 Kb.