Toshkent T. P. I qoshidagi ii-son akademik litsey

@kimyo_noldan…

• Alkan.

Alkanlar

• Reja
• To`yingan uglivadarotlarning nomlanishi
• Alkanlarning olinishi
• Alkanlarning kimyoviy hossalari

To`yingan uglivodorodlar ALKANLAR

• Uglivodorodlar –ikki elimenr – C va H dan tashkil topgan organik birikmalar. Bunday birikmalalar juda ko`p.
• Alkanlar - to`yingan uglivodorodlarning xalqaro nomenklato`ra bo`yicha atalishi.
• Parafinlar – to`yingan uglivodorodlarning tarixiy saqlanib qolgan nomi (lotincha: parrum affinis – kam aktiv). Boshqa uglivodorodlarga nisbatan ular nisbatan kamroq aktiv.

Umumiy formulasi; CnH2n+2 bo`lgan, vodorod va boshqa elimentlarni o`ziga biriktirmaydigan uglivodorodlar to`yingan uglivodorodlar yoki alkanlar (parafinlar) deb ataladi.

• Umumiy formulasi; CnH2n+2 bo`lgan, vodorod va boshqa elimentlarni o`ziga biriktirmaydigan uglivodorodlar to`yingan uglivodorodlar yoki alkanlar (parafinlar) deb ataladi.
• Umumiy formulasidagi n – butun son bo`lib, shu uglivodorod maleko`lasida necha atom C borligini ko`rsatadi. Masalan: o`glivodorod maleko`lasida 10 atom C bor. Uning maleko`la formulasi
• C10H2·10+2, yani C10H22

Alkanlarning atomi sp3 gebretlangan holatda bo`lib valent burchagi 109o 28 minutga teng. Shakli tetrayder ko`rinishda bo`ladi.

• Alkanlarning atomi sp3 gebretlangan holatda bo`lib valent burchagi 109o 28 minutga teng. Shakli tetrayder ko`rinishda bo`ladi.
• To`yingan o`glivodorodlarning dastlabki vakili METAN dir. Bog` uzunligi 1.54nm tashkil qiladi. Metan CH4 formulaga ega uni kongazi yoki botqoq gazi deyiladi. U uyda yoqiladigan gazni 96% tashkil qiladi u rangsiz hidsiz havodan yingil suvda erimaydi. Havo bilan aralashmasi portlash hususiyatiga ega.