• Ravshanning kun tartibi
  • 4-mavzu: “Xavfsizlik nima” I.Kirish
  • 5-mavzu: “Ustozga ta`zim”
  • 6-mavzu: Tabiatni muhofaza qilish I.Kirish: Tarbiyaviy mashg`ulotning maqsadi
  • III.Yakuniy qism
  • 7-mavzu: Tejamkorlik haqida Kun shiori : “Mol-mulkni behuda isrof qilish–aqlsizlik, boylikni o`ylamasdan sarflash – tanazzul alomatidir”
  • Tushuntirish xati




    Download 2.06 Mb.
    bet2/10
    Sana23.12.2019
    Hajmi2.06 Mb.
    #4633
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

    Samadning kun tartibi

    Samad o‘ta injiq va qaysar bola. U har kuni yarim tungacha televizor tomosha qiladi. Ertalab esa barvaqt uyg‘onishni istamaydi. Bazo‘r o‘rnidan turib, apil-tapil yuvinadi. Ba’zan nonushta qilishga ham ulgurmaydi, och-nahor maktabga jo‘naydi. Darslarda esnab, lanj holatda o‘tiradi. O‘qituvchisining aytgan gaplari qulog‘iga kirmaydi. Maktabdan kela solib ko‘chaga chopadi. Samadning har kuni shu zayilda o‘tadi. Shu bois uning rangi siniq, ishtahasi yo‘q, fanlarni o‘zlashtirish darajasi ham past.



    Ravshanning kun tartibi

    Ravshan esa kun tartibiga qat’iy amal qiladi. U o‘z vaqtida uxlaydi. Ertalab barvaqt turib, badantarbiya bilan shug‘ullanadi. Tishlarini tozalab, yaxshilab yuvinadi. Onasi tayyorlagan nonushtani ishtaha bilan yeb, maktabga yo‘l oladi. Darslarda hushyor turadi, o‘qituvchisining savollariga javob beradi, topshiriqlarni bajaradi. Maktabdan kelib, onasiga yordamlashadi. Mahalladagi kurash sport to‘garagiga borib, o‘rtoqlari bilan birga mashq qiladi. O‘z vaqtida ovqatlanib, darslarini tayyorlaydi.



    III.Yakuniy qism:

    Aziz o‘quvchi, o‘ylaymizki, Samad va Ravshanning kun tartibidan o‘zingiz tegishli xulosa chiqarib olasiz. Dars yakunida o’quvchilarni rag`batlantiriladi.

    4-mavzu: “Xavfsizlik nima”

    I.Kirish:

    Tarbiyaviy mashg`ulotning maqsadi:O`quvchilarda bugungi murakkab globallashuv davrida butun dunyoga tarqalib borayotgan din niqobidagi ekstremizm va terrorizmning yoshlar hayoti va kelajagiga solayotgan tahdidlari haqida tushunchalar hosil qilib, ularda ogohlik, hushyorlik va jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish xislatlarini tarbiyalash. ularni zo‘ravonlik, hayosizlik va shafqatsizlikni tashviq qilishga qaratilgan har qanday xatti-harakatlardan himoya qilish, o’quvchilarda ichkilikbozlik, giyohvandlik va «ommaviy madaniyat» kabi bizga yot illatlarga qarshi immunitetni shakllantirish;

    Tarbiyaviy mashg`ulotning jihozi: tarqatma material,rasmlar.

    Tarbiyaviy mashg`ulotning borishi:

    O`qituvchi:

    Bugun biz tez sur’atlar bilan o`zgarib borayotgan, insoniyat hozirga qadar boshidan kechirgan davrlardan tubdan farq qiladigan o`ta shiddatli va murakkab bir zamonda yashamoqdamiz. Axborotlar asri deb yuritilayotgan bu davrda biz o’zimizni-o’zimiz himoya qilmog’imiz lozim. Chunki internet tarmoqlarida berilayotgan har xil ko’ngil ochar hamda zo’ravonlikka moyva sport mashg’illik hissini kuchaytiruvchi o’yinlar zamirida yurtga, millatga bo’lgan tahdid yashiringandir. Shuning uchun har birimiz bunday o’yinlardan yiroq bo’lishimiz, bo’sh vaqtlarimizni mazmunli o’tkazishimiz kerak. Har xil to’garaklar va sport mashg’ulotlari sog’lom turmush tarzimizning bir bo’lagiga aylanmog’i darkor.

    Har xil spirtli ichimliklar va giyohvand moddalar inson ongini zaiflashtiradi. Boylikka o’chlik esa tubanlikka yetaklaydi.

    Bilimlarning etarli emasligi esa har xil diniy oqimlar ta’siriga tushib qolib, oila hamda yurt tinchligiga rahna solishiga olib keladi.

    Shuning uchun inson doima bilim olishga intilishi, zararli illat va odatlardan yuroq bo’lishi zarurdir.



    III.Yakuniy qism:

    1-topshiriq

    Klaster usulida ichkilikbozlikning ijobiy va salbiy tomonlari haqida so’zlab berish topshiriladi.

    2- topshiriq

    Klaster usulida internet tarmog’ining faodali va zararli oqibatlari haqida so’zlash

    Dars yakunida o’quvchilarni rag`batlantiriladi.


    5-mavzu: “Ustozga ta`zim”(Ustozlar va murabbiylar kuni munosabati bilan)

    I.Kirish:

    Tarbiyaviy mashg`ulotning maqsadi O`quvchilarda ustozlarga nisbatan mehr uyg`otish; ustozning qanchalik o`quvchilarga mehri yuksak ekanligini ta`riflash ; o`quvchilarni qalbida mehr-oqibat hislatlarini uyg`otish

    Tarbiyaviy mashg`ulotning jihozi: tarqatma material,rasmlar.

    Tarbiyaviy mashg`ulotning borishi:

    Tashkiliy qism: O`quvchilarning darsga tayyorgarligi, navbatchi axboroti.

    Ma`naviyat daqiqasi.

    -O`qituvchi:

    Azaldan ustozni ulug`lar xalqim, Ustozni e`zozlash azaliy odat,
    Ularga ezgulik tilamoq haqqim. Shogirdning kamoli ustoz uchun baxt.
    Bunchala buyuksiz, bunchalar zukko, Millionlar qalbida so`nmas mayoqsiz
    Umringiz mo`jiza-yetmaydi aqlim. Bir duo tilamoq insoniy burchim.

    -Bolajonlar, ayting-chi bu misralar kim haqida ekan?



    -O`quvchi:shogirdning ustoziga tilaklari haqida ekan.

    -O`qituvchi:Demak bugungi suhbatimiz ustoz va murabbiylar haqida ekan.



    II.Asosiy qism:

    Haqiqatdan ham ustoz, murabbiy shunday buyuk, ulug` insonki, ular ustoz va shogird quyosh va oyga o`xshaydi. Oy quyoshdan nur olib, borliqni yoritgani kabi, shogird ham ustozdan ziyo olib, hayot mash`alini yoqadi. Ustoz bu o`qituvchi, ustoz-bu kasb hunar, ish o`rgatuvchidir. Ustoz qalb me`mori, murabbiy axloq, odob, insoniylik fanidan saboq beruvchi inson qalbiga yo`l topuvchi zot.

    Ustoz, murabbiy, muallim, o`qituvchi so`zlari mag`rur jaranglaydi.

    Nechog` baxtiyorman, ta`zimda shu tob, Ne odam bo`lardim qo`limda kitob


    Sizning sha`ningizga bitmoqdaman bayt. Biror harf tanimay tursaydim loqayd.

    O`qituvchi hayot charog`boni. U yosh avlodga ilm-fan asoslarini o`rgatadi. Muallim o`z o`qivchisini o`z farzandidak asrab avaylaydi, kamolga yetkazadi. U o`z o`quvchisini eng yaxshi inson bo`lib yetishini istaydi, kamolini, kelajagini ko`rishni istab, bilim beradi. Oqituvchi-ustoz avvalom bor o`z fanining fidoyisi, aqlli, dono va birinchi o`ringda haqiqiy inson bo`lishi, lozim. Shu bois u bolaga ma`naviy ozuqa beradi. Tashqi-qiyofasi yurish-turishi, muomalasi, suxanligi, axloq-adobi bilan o`z shogirdlariga o`rnak bo`ladi. Hatto maktabda bolaning ota-onasini о`rnini bosadi. Ustoz-murabbiy, o`qituvchi, shogird uchun misoli ko`zgu, o`qituvchi o`sha ko`zguga boqib, o`z aksini ko`radi va o`zidagi nuqsonlarni to`g`rilab boradi.

    G`unchalar ochilib bo`lishganda rom, Barchasin ardoqlab etdim ehtirom,
    Mehrimning sharobin tutdim to`la jom Faxrga sharafdir ustoz degan nom.
    Muallim «ma`naviy padar» hisoblanadi. «Ustoz-otangdan ulug`”-deb bejiz aytishmagan. Bu hikmatda olam-olam ma`no bor. Shuning uchun ham ulug` bobomiz Alisher Navoiy ustoz, murabbiylarga yuksak baho bergan.Chunki ustoz shogirdiga mehr-muhabbat, odob-axloq, mehr-muruvvat va mehr oqibat tuyg`usini singdiradi. Qalb harorati bilan shogird yuragidan joy oladi va unga o`zidagi bor bilimni va ilmni o`rgatadi. Endi, aziz o`quvchilar, sizlar yod olgan turli-xil she`rlardan bahramand bo`lamiz. O`quvchilar yod olgan she`rlari tinglanadi.

    III.Yakuniy qism:

    Dunyoda kasblar ko`p, har birining  hayotda o`z o`rni, o`z ahamiyati bor. Lekin ular orasida shunday ulug` kasb borki, boshqa barcha kasblar uning negizida shakllanadi va taraqqiy etadi. Bu olijanob kasb – muallimlikdir. O`qituvchilikni ko`p qirrali, sermazmun, murakkab faoliyati zamirida yosh avlodni barkamol shaxs sifatida tarbiyalash, ularni ilm- fan sirlaridan boxabar etish kabi muhim vazifalar yotadi. "Ustoz otangday ulug`" deyishadi

    Dars yakunida o’quvchilarni rag`batlantiriladi.


    6-mavzu: Tabiatni muhofaza qilish

    I.Kirish:

    Tarbiyaviy mashg`ulotning maqsadi: O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 50, 55 – moddalari, bu borada yurtimizda olib borilayotgan ishlar asosida mavzuni tushuntirish

    O`quvchlarda ekologik bilim va ko`nikmalarni shakllantirish.

    Tabiatni asrashga oid huquqiy ongini o`stirish

    Tarbiyaviy mashg`ulotning jihozi: rangli rasmlar,tarqatma materiallar.

    Tarbiyaviy mashg`ulotning borishi

    Tashkiliy qism:

    O`quvchilarning mashg`ulotga tayyorgarligi.

    Tezkor savollarga tezkor javoblar asosida

    1.Yeb to`ymas hasharot? (Chigirtka)

    2.Asalxo`r hayvon? (Ayiq)

    3.Eng mo`tabar zot? (Ona)

    4.Dunyoda eng go`zal qo`shiq? (Alla)

    5.Mehnatsevar hasharot? (Chumoli)

    6.”Yuksak ma`naviyat-yengilmas kuch”asari muallifi? (I.Karimov)

    7.Poytaxtimiz nomi? (Toshkent)

    8.Yomg`ir yog`ib turganda qarg`a qanday daraxtga qo`nadi? (Ho`l daraxtga)

    9.Aziz ne`mat? ( Non)

    10.Bilimlar koni? ( Kitob)

    O`quvchilar tuzib kelgan hikoyalarini o`qib berishadi,chizgan rasmlari orqali izohlashadi.

    O`qituvchi o`quvchilar fikrini umumlashtiradi,xulosalaydi.



    II .Asosiy qism:

    Matn ustida ishlash



    O`qituvchi:Ona tabiatdan oqilona foydalanish deganda nimani tushunasiz?

    (…)


    O`zbekiston Respublikamiz mustaqillikka erishishi bilanoq o`zining bir qator qonunlari,eng avvalo,Asosiy qonuni-Konstitutsiyada atrof-muhitni toza saqlash va uni muhofaza qilishga e`tibor berildi.Tabiatni muhofaza qilish to`g`risida 50,55 moddalar qabul qilingan.

    Ushbu moddalar o`quvchilarga yodlatiladi,mazmuni tushuntiriladi.

    “Fuqarolar atrof tabiiy muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo`lishga majburdirlar”.

    O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 50-moddasi.

    Фуқаролар атроф, табиий муҳитга эҳтиёткорона муносабатда бўлишга мажбурдирлар

    O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 55-moddasi.

    Yer,yer osti boyliklari,suv,o`simlik va hayvonot dunyosi hamda boshqa tabiiy zaxiralar umummilliy boylikdir,ulardan oqilona foydalanish zarur va ular davlat muhofazasidadir”

    MEN - TABIATNI QANDAY ASRASHIM MUMKIN?

    Tabiatning chiroyiga chiroy,boyligiga boylik qo`shish uchun o`simlik va hayvonot dunyosini ko`paytirish noyob tabiat go`shalari va yodgorliklarni saqlash, sayyoramiz zarar ko`rayotgan joylarni tiklash va boshqa tabiatni muhofaza qilish ishlarida har bir o`quvchi faol ishtirok etishi kerak.

    Tevarak-atrofimizdagi tabiat Ona-zaminimizning bir bo`lagidir.Shu tuproq,shu borliqni ko`z qorachig`imizdek ardoqlashimiz,unga Vatanimizni sevgandek oqilona munosabatda bo`lishimizn kerak.

    Insonlar hovli,ko`cha va bog`larni supurib-sidirib ozoda saqlasalar,ulardan chiqqan xazonlarni yoqmasalar,chiqindilarni daryo va kanallardan oqib kelayotgan suvlarga tashlamasalar,hayotbaxsh ne`mat suvni isrof etmasalar,o`simlig- u hayvonlarga g`amxo`r bo`lib parvarish qilsalar ona tabiat ham ularga muruvvat ko`rsatadi.

    “Ween” diagrammasi asosida ishlash

    1 – tabiatni asrash

    2 – tabiatdan noqonuniy foydalanish

    3 – xulosa.



    III.Yakuniy qism:

    O`qituvchi:

    Ko`pchilik mamlakatlarning olimlari sayyoramizning kelajakdagi rivojlanishining birdan-bir yo`li tabiat bilan insonlarning o`zaro hamjihatligini ta`minlovchi barqaror rivojlanish deb hisoblaydilar. Hozirgi vaqtda juda ko`p mamlakatlar ichimlik suvi tanqisligiga uchragan.Keling sizlar bilan go`yoki kuchli,bilimdon olimlar singari kelajakka nazar tashlab mana bu jadvalni to`ldirishga va uni izohlashga harakat qilamiz.O`quvchilar fikri jadvalga qaratiladi.Savollar mazmuni tushuntiriladi.O`quvchilarning javoblari (+) ishorasi yordamida belgilab boriladi.

    -Darsda nimalarni bilib oldingiz?



    -Tabiatni qanday asrash mumkin ekan?

    Dars yakunida o’quvchilarni rag`batlantiriladi.



    7-mavzu: Tejamkorlik haqida

    Kun shiori: “Mol-mulkni behuda isrof qilish–aqlsizlik, boylikni o`ylamasdan sarflash – tanazzul alomatidir”

    Hikmat

    Maqsad: O`quvchilarni tejamkorlikka o`rgatish, ortiqcha isrofgarchilikka yo`l qo`ymaslikni uqtirish.

    Natija: O`quvchilarning erkin fikrlashi, tassurotlari va olgan xulosasi.

    Foydalanadigan ko`rgazmali qurollar: O`zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning: “Yuksak ma`naviyat-yengilmas kuch”, “O`zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida”, Pedagogika, Qobusnoma, Mashriq zamin Hikmat bo`stoni, Abdulla Avloniy tanlangan asarlar,shiorlar, plakatlar, devoriy gazetalar, slaydlar, tarqatma materiallar.

    Doskada: “Har qanday narsada isrofgarchilik bor, ammo yaxshilik qilishda bo`lmaydi”

    Otalar so`zi”





    Download 2.06 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




    Download 2.06 Mb.