Ethernet — bu kompyuterlar va boshqa qurilmalar o'rtasida ma'lumotlarni uzatish uchun ishlatiladigan standart. U asosan lokal tarmoqlar (LAN) uchun mo'ljallangan va ko'plab qurilmalarda keng qo'llaniladi. Ethernetning asosiy maqsadi qurilmalar o'rtasida ma'lumotlarni tez va samarali uzatishdir.
### Qanday ishlaydi?
1. **Fizik qatlam**: Ethernet qurilmalari kabellar (masalan, twisted pair yoki koaksial kabellar) orqali bog'lanadi. Ular elektr signallari yoki optik signallar orqali ma'lumot uzatadi.
2. **Ma'lumot paketlari**: Ma'lumotlar Ethernet protokoli yordamida "paket" deb ataladigan kichik bo'laklarga bo'linadi. Har bir paket manzil va manba ma'lumotlarini o'z ichiga oladi.
3. **Ma'lumot uzatish**: Paketlar bir qurilmadan ikkinchisiga uzatiladi. Agar bir vaqtning o'zida bir nechta qurilmalar ma'lumot yuborishga harakat qilsa, Ethernet "collision detection" mexanizmini qo'llaydi, bu esa to'qnashuvlar sodir bo'lsa, qayta urinishlarni ta'minlaydi.
4. **Manzil belgilari**: Har bir Ethernet qurilmasi o'ziga xos "MAC manzil"iga ega. Bu manzil yordamida ma'lumotlar qaysi qurilmaga yuborilayotganini aniqlash mumkin.
### Qayerda ishlatiladi?
- **Ofis va uy tarmoqlari**: Kompyuterlar, printerlar va boshqa qurilmalarni bog'lash uchun.
- **Ma'lumot markazlari**: Tezkor va ishonchli ma'lumot uzatish uchun.
- **Sanoat tarmoqlari**: Avtomatlashtirilgan tizimlar va sensorlar bilan bog'lanish uchun.
Ethernet texnologiyasi oddiy, ishonchli va tez bo'lganligi uchun ko'plab tarmoq yechimlarida keng qo'llaniladi. Ethernet protokoli — bu kompyuter tarmoqlarida ma'lumotlarni uzatish uchun standartlar to'plami. U lokal tarmoqlar (LAN) uchun mo'ljallangan va ko'plab turli variantlari mavjud. Ethernet protokoli quyidagi asosiy jihatlardan iborat:
### Asosiy Xususiyatlari
1. **Fizik qatlam**:
- **Kabellar**: Ethernet kabellari (masalan, twisted pair, koaksial, va optik tolalar) orqali ma'lumot uzatiladi.
- **Signal**: U elektr signallari yoki optik signallar orqali ishlaydi.
2. **Ma'lumot uzatish**:
- Ma'lumotlar "paket" deb ataladigan bo'laklarga bo'linadi, har bir paket manzil va manba ma'lumotlarini o'z ichiga oladi.
- Paketchalar odatda 64 dan 1518 baytgacha bo'ladi.
3. **MAC manzillari**:
- Har bir qurilmada o'ziga xos "MAC manzil" bo'lib, bu manzil yordamida ma'lumotlar qaysi qurilmaga yuborilayotganini aniqlash mumkin.
4. **Collision Detection**:
- Agar bir vaqtning o'zida bir nechta qurilmalar ma'lumot yuborishga harakat qilsa, Ethernet "Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection" (CSMA/CD) protokolidan foydalanadi. Bu mexanizm to'qnashuvlarni aniqlaydi va qayta uzatishni ta'minlaydi.
### Ethernet Versiyalari
- **10BASE-T**: 10 Mbps tezlikda twisted pair kabellari orqali uzatish.
- **100BASE-TX**: 100 Mbps tezlikda twisted pair kabellari orqali uzatish (Fast Ethernet).
- **1000BASE-T**: 1 Gbps tezlikda twisted pair kabellari orqali uzatish (Gigabit Ethernet).
- **10GBASE-T**: 10 Gbps tezlikda twisted pair kabellari orqali uzatish.
### Qo'llanilishi
Ethernet protokoli ofis va uy tarmoqlarida, ma'lumot markazlarida, sanoat tizimlarida va boshqa ko'plab sohalarda keng qo'llaniladi. U ishonchliligi, soddaligi va tezligi bilan tanilgan, shuning uchun zamonaviy tarmoqlarda asosiy texnologiyalardan biri hisoblanadi.
Ethernet protokoli — bu kompyuter tarmoqlarida ma'lumotlarni uzatish uchun standartlar to'plami. U lokal tarmoqlar (LAN) uchun mo'ljallangan va ko'plab turli variantlari mavjud. Ethernet protokoli quyidagi asosiy jihatlardan iborat:
### Asosiy Xususiyatlari
1. **Fizik qatlam**:
- **Kabellar**: Ethernet kabellari (masalan, twisted pair, koaksial, va optik tolalar) orqali ma'lumot uzatiladi.
- **Signal**: U elektr signallari yoki optik signallar orqali ishlaydi.
2. **Ma'lumot uzatish**:
- Ma'lumotlar "paket" deb ataladigan bo'laklarga bo'linadi, har bir paket manzil va manba ma'lumotlarini o'z ichiga oladi.
- Paketchalar odatda 64 dan 1518 baytgacha bo'ladi.
3. **MAC manzillari**:
- Har bir qurilmada o'ziga xos "MAC manzil" bo'lib, bu manzil yordamida ma'lumotlar qaysi qurilmaga yuborilayotganini aniqlash mumkin.
4. **Collision Detection**:
- Agar bir vaqtning o'zida bir nechta qurilmalar ma'lumot yuborishga harakat qilsa, Ethernet "Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection" (CSMA/CD) protokolidan foydalanadi. Bu mexanizm to'qnashuvlarni aniqlaydi va qayta uzatishni ta'minlaydi.
### Ethernet Versiyalari
- **10BASE-T**: 10 Mbps tezlikda twisted pair kabellari orqali uzatish.
- **100BASE-TX**: 100 Mbps tezlikda twisted pair kabellari orqali uzatish (Fast Ethernet).
- **1000BASE-T**: 1 Gbps tezlikda twisted pair kabellari orqali uzatish (Gigabit Ethernet).
- **10GBASE-T**: 10 Gbps tezlikda twisted pair kabellari orqali uzatish.
### Qo'llanilishi
Ethernet protokoli ofis va uy tarmoqlarida, ma'lumot markazlarida, sanoat tizimlarida va boshqa ko'plab sohalarda keng qo'llaniladi. U ishonchliligi, soddaligi va tezligi bilan tanilgan, shuning uchun zamonaviy tarmoqlarda asosiy texnologiyalardan biri hisoblanadi.
|
